Brezilya’nın eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun destekçileri cumartesi günü Bağımsızlık Günü’nü bahane edip Sao Paulo’da toplaşarak X’in yasaklanmasını protesto etti. Brezilya bayrağının sarı ve yeşil renklerine bürünen binlerce protestocu Paulista Meydanı’na akın etti. X yasağına atıflar yapılan protestoda sosyal medya platformunun sahibi Elon Musk için “Özgürlüğümüzü savunduğun için teşekkürler” yazılı pankartlar açıldı.
Dünkü yürüyüşe Brezilya Yüksek Seçim Mahkemesi’nin 2030 yılına kadar aday olmasını yasakladığı Bolsonaro’nun da katılması ekimdeki yerel seçimler öncesinde destekçilerini harekete geçirmeye çalıştığının işareti. Bu yürüyüş her ne kadar bağımsızlık günü için düzenlense de Bolsonaro’ya muhalif kesimin bile şüpheyle yaklaştığı X’i yasaklama kararının da tartışıldığı bir gösteriye döndü.
Bolsonaro 4 Eylül’de Instagram hesabından “Özgür olmayan bir ülke bugün hiçbir şeyi kutlayamaz” yazarak destekçilerini bağımsızlık günü için düzenlenen resmi geçit töreninden uzak durarak Sao Paulo’da kendisine eşlik etmesini istedi.
Musk da Brezilyalılardan Bolsonaro’ya katılmalarını istedi ve X’in yasaklanmasının “özgürlüğün bedava değil uğruna savaşılması gereken bir şey olduğu” gerçeğini anladıklarını söyleyen birinin paylaşımını yeniden paylaştı.
X neden yasaklandı?
Brezilya’nın Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes aşırı sağcı X kullanıcılarının yanlış bilgi yaymasını önleme girişimine öncülük etmiş, bunun sonucunda 100’ü aşkın aşırı sağcı tutuklanmıştı. Brezilya’nın aşırı sağa baskıcı tavrının ardında devlet başkanlığı görevine solcu Luiz Inacio Lula da Silva’nın gelmesine karşılık Bolsonaro destekçilerinin Brezilya Kongresi ve başkanlık sarayını basması yatıyor.
Tutuklamaların ardından Musk tepki olarak Brezilya’daki temsilcisini çekti ve Moraes ile aylarca sürecek bir laf dalaşına girdi. Neticede 30 Ağustos günü X Brezilya genelinde yasaklandı. Gerekçe X’in Brezilya’da ofisinin olmamasıydı. Karar başta aşırı sağcıları öfkelendirdi. Bolsonaro’nun yakın müttefiklerinden Bia Kicis “Elon Musk ifade özgürlüğü savaşçısı. Sağ baskı altında tutuluyor, katlediliyor çünkü sol, sağın var olmasını istemiyor” dedi.
Protestolara 45 bin kişi katılmış olabilir
X’in kapatılması 20 milyondan çok kullanıcıyı etkiledi. Brezilya merkezli anket şirketi AtlasIntel tarafından yapılan ankete katılanların yüzde 51’i yasağa karşı çıkarken yüzde 48’inden biraz çoğu yasağı destekledi. Paulista Meydanı’nda toplananlar ise Moraes’in görevden alınmasını istedi. Sao Paulo Üniversitesi’ndeki araştırmacılar protestoya 45 bin 400 kişinin katıldığını tahmin ediyor.
Sao Paulo’daki yürüyüşe katılan Brezilyalılardan emekli Amaro Santos “Özgürlüklerimiz tehlike altında, sesimizi duyurmamız gerekiyor. De Moraes tiran, görevden alınmalı ve siyasetçileri buna ikna etmenin tek yolu insanların sokağa dökülmesi” dedi.
Oysa X’i yasaklama kararı sadece Moraes’e ait değil. Sonraki günlerde Yüksek Mahkeme heyeti Moraes’in kararını oybirliğiyle onayladı. Kararın en çok eleştirilen yanı X’e girmek için VPN kullanan Brezilyalılara günde dokuz bin dolar ceza kesilecek olmasıydı. Atlas Intel’in CEO’su Andrei Roman yüksek mahkemenin aldığı tedbirlerden bazılarının “zahmetli” ve “suiistimal” olduğunu söyledi.
Brezilyalılar X’e alternatif arayışında, Musk geri adım atmamakta kararlı
Fotoğraf: Shutterstock 
Oyunlar ve Bulmacalar