AB glifosat kullanımını 10 yıl uzatıyor, çevreci gruplar tepkili

Avrupa Birliği (AB) yabani otlara karşı kullanılan glifosatın iznini 10 yıl uzatacak.

1970 yılında Amerikan tarım şirketi Monsanto tarafından ilk piyasaya sürülen glifosat bazlı ilaçlar tarımda kullanılıyor. İlacın AB’deki kullanımı uzun süredir tartışma konusu.

AB ülkeleri, glifosat kullanım lisansının 10 yıl daha uzatılmasına yönelik düzenleme teklifini ele aldığı komite toplantısında onay veya ret yönünde nitelikli çoğunluğu sağlayamadı.

Açıklamada AB kuralları çerçevesinde üye ülkelerin teklife ilişkin onay veya ret yönünde nitelikli çoğunluğu sağlayamaması durumunda AB Komisyonu’nun mevcut onay süresinin sona erdiği 15 Aralık 2023 tarihinden önce bir karar almakla yükümlü olduğu anımsatıldı.

“AB Komisyonu Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ve Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) ile üye ülkelerin birlikte gerçekleştirdiği kapsamlı güvenlik değerlendirmelerine dayanarak glifosat onayını 10 yıllık bir süre için yenilemeye devam edecek” ifadesi yer alan açıklamada verilecek onayın belirli yeni koşul ve kısıtlamalara tabi olacağı kaydedildi.

Kararın ardından siyasilerden de tepkiler geldi. Fransız Yeşil Partisi AB Milletvekili Caroline Roose kararın ”utanç verici” olduğunu ifade etti.

La honte.

A cause de l’abstention lâche de la France lors du vote sur le #glyphosate, @vonderleyen a le champ libre pour renouveler son utilisation pour encore 10 ans !

Il est encore temps d’appeler à son interdiction en signant cette pétition : https://t.co/syDE4cpRW2

— Caroline Roose 🌍 🐟 🌻 (@CarolineRooseEU) November 16, 2023

Glifosat tehlikeli mi ?

Her yıl 800 bin tonu aşan miktarda kullanılan glifosatlı ilaçlar şu anda dünyanın en çok satan pestisiti. Özellikle yabani otları öldürmek için kullanılan ilaç her türlü bitki üzerinde uygulanıyor. Bu nedenle ağaç yetiştiriciliği veya bağcılığın yanı sıra kentsel ve endüstriyel alanların bakımında da kullanılıyor.

Glifosatın insan sağlığına zararı ise tartışma konusu. Dünya Sağlık Örgütü’nün bir kuruluşu olan Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC), 2015 yılında glifosatı “olası kanserojen” olarak sınıflandırmıştı. Bu tanım önemli olsa da yasal bir hüküm yok.

Tüm dünyada sağlık kuruluşları IARC raporunun ardından pestisitin risklerini yeniden araştırdı. Bu raporların büyük çoğunluğunda glifosatın insanlara yönelik oluşturduğu risklerin sınırlı olduğunu iddia ediyor.

Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) başkanı Martine Dermine’e göre glifosat molekülünün kendisi zararlı değil, ancak tarım ilaçlarında başka maddelerle karışınca çevreye büyük zarar veriyor. Fransız Reporterre gazetesine konuşan Dermine ”Glisofatlı tarım ilaçları, su ortamlarında amfibilerin üremesini bozar ve balıklara, fitoplanktonlara ve hidrofitik bitkilere saldırır. İlaç, çiçekleri de öldürüyor. Kontrolsüz kullanılan ilaç, bir çok çiçeğin neslinin tükenmesine sebep oldu” dedi.

ABD ve AB’nin kimyasal maddeler ajansları ise bu maddeyi kanserojen olmayanlar sınıflandırmasında tutuyor.