İstanbul’da günlük güneşlik bir hava, terası dolu kafeler, masmavi bir gökyüzü, güneş insanı ısıtıyor… Sıcaklık 17 derece.
Sanki güzel bir Mayıs günü, ancak tarih 6 Ocak 2024.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) verilerine göre 2023 kayıtlara geçen en sıcak sene olma ihtimalini taşıyor. İlk günlerine bakılacak olursa 2024 daha da sıcak olacak.
10Haber’e konuşan meteoroloji mühendisi Deniz Demirhan, geçtiğimiz ayların son 30 yılın ortalama sıcaklıklarının üstünde bitirdiğini belirtti. Demirhan, “1991-2020 yıllarının Kasım ayı sıcaklık ortalaması 9.3 dereceyken, 2023 Kasım ayı 12.5 dereceye çıktı. Bu ayrıca son 53 yılın en sıcak Kasım ayı oldu. Aralık ayı verileri henüz çıkmadı, ancak farklı olacağı düşünmüyorum” dedi.
Pasifik’teki ısı artışı Türkiye’yi de etkiledi
Sıcak kışı mevsimlerin doğal akışı ve değişmesi olarak yorumlayanlar da var. Ancak Deniz Demirhan’a göre, bunun en önemli sebeplerinden bir tanesi Pasifik Okyanusu’nda gözlemlenen El Niño Güney Salınımları. Pasifikte’ki sıcaklık değişimlerine sebep olan olayın Türkiye’yi de etkilediğini söyleyen Demirhan, “El Niño döneminde Pasifik Okyanusu’nda sıcaklıklar artıyor. Bu genelde Amerika Birleşik Devletlerini (ABD), Pasifik kıyılarını ve Avrupa’yı etkiliyor. Fakat, Ulusal Atmosferik Araştırma Merkezi’nin (NCAR) bu sene yapılan tahminlerinde Türkiye’yi de etkilediği belirtildi” dedi.
Küresel bir ısınma sürecinde olduğumuzu söyleyen Demirhan, “Endüstriyel devrim ile başlayan küresel ısınma önemli ivme kazandı. 2010’dan beri her yıl rekorlara imza atan sıcaklık artışları oluyor. Çin ve ABD gibi büyük miktarda karbondioksit salımı yapan ülkeler, aynı atmosferin altında olduğumuz için her ülkeyi etkiliyor” dedi.
Durumdan kayak merkezleri de etkileniyor. Mesela Uludağ kayak merkezinde şu an karın boyu 15 santimetre civarında. 10Haber’e konuşan merkez yetkilileri, bu yüksekliğin geçen seneye göre iyi olduğunu, ancak geçtiğimiz senelere göre düşük olduğunu söyledi.
‘Barajlardaki sularda buharlaşma oluyor’
Artan sıcaklıklar hem kuraklığa sebep oluyor hem de yağışları azaltıyor. Deniz Demirhan, bunun baraj suları için tehlikesini şöyle anlattı:
“Herkes sanıyor ki yağış oluyor, barajlar doluyor, her şey çok iyi. Fakat şunu hesap etmek lazım: Bu yağmurun ne kadarı kullanılabilir ? Yalnızca barajların üzerine yağan yağmuru kullanabiliriz, barajlarımız açık barajlar, yüzey alanları çok geniş. Yüzey alanı genişledikçe buharlaşma çok olur. Sıcaklıklar yüksek olduğu için gelen yağmurun önemli bir miktarını kaybediyoruz. Bunun yarı sıra yağmurda azalma var, buharlaşmada artıyor. Ya kapalı barajlar yapmalıyız ya da bireysel olarak evlerimizde yağmuru tutan hazneler yapmamız gerekiyor.”
Demirhan ayrıca nüfus artışına da dikkat çekti. Barajların özellikle büyük şehirlerde su ihtiyacını karşılamakta zorlandığını söyleyen Demirhan, “Bu nüfusla bu barajlar artık idare etmiyor, özellikle büyük şehirlerde. İstanbul’da nüfus yoğunluğu sebebiyle artık barajlarımız bizi idare edemeyecek duruma geliyorlar” diye ekledi.
‘Fırtına öncesi sıcak hava’
Meteoroloji, İstanbul’da 10 Aralık Çarşamba’dan itibaren kent genelinde kar fırtınası uyarısında bulunmuştu. Sıcak havanın kar fırtınasının habercisi olduğunu söyleyen meteorolog ve afet yönetimi Profesörü Mikdat Kadıoğlu, “Fırtına gibi bir alçak basınç merkezi yaklaştığı zaman, önce hava ısınır çünkü fırtına gelirken onun önündeki rüzgar güneydedir. Bugün de durum böyle, fırtına öncesi bir ısınma var, sonra sıcaklıklar düşecek, tekrar çıkacak” diye yorumladı.
Bu kez AKOM uyardı: İstanbul’a lapa lapa kar yolda
Oyunlar ve Bulmacalar