Cop28’in ev sahibi BAE zirve öncesi ‘fosil yakıta devam’ toplantıları yapmış

Cop28 bu sene Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) başkenti Dubai’de düzenlenecek. Zirveye 198 ülkeden 70 bin delegenin katılması bekleniyor. ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping katılmayacak olsa da dünya liderlerinin çoğu burada olacak. BAE zirveye yıllardır dünyadan izole olan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı bile davet etti. Zirveye ilgi çok büyük, ancak BBC International’ın haberine göre Cop-28  ev sahibi BAE zirveyi yeni petrol ve doğalgaz anlaşmaları için fırsat olarak kullanmayı planlıyor.

Cop28 iklim değişikliğiyle mücadelenin tartışıldığı bir zirve. Liderler burada küresel ısınmayı sanayi öncesi döneme göre 1.5 dereceyle nasıl sınırlandırabileceklerini, her sene iklim değişikliğini yavaşlatmak için ne gibi adımlar attıklarını anlatıyor, tartışıyor. Karbon salımı küresel ısınmanın en büyük sebeplerinden biri, dolayısıyla ülkelerin 2030 yılına kadar sera gazı salımını en azından 2019’daki seviyenin yüzde 43’ü kadar azaltması gerekiyor.

BAE’nin Cop28 ekibi zirveye hazırlığın parçası olarak diğer ülkeler temsilcileriyle pek çok toplantı yaptı. Toplantılara bu yılın Cop28 başkanı Dr. Sultan El Jaber ev sahipliği yaptı. Başkanın toplantılardaki esas görevi ülkeleri gaz salımını azaltmaya teşvik etmek. Ne var ki Sultan El Jaber hem devlete ait petrol şirketi Adnoc’un, hem de devletin yenilenebilir enerji şirketi Masdar’ın CEO’su.

Öte yandan BAE’nin Cop28 ekibinin zirve öncesinde en az 27 ülkeyle görüşmek üzere belgeler hazırladığı öğrenildi. Belgeler arasında Adnoc’un “Mozambik, Kanada ve Avustralya’da LNG fırsatlarını ortaklaşa değerlendirmeye istekli olduğunun” belirtildiği gündem maddesi de var. Belgelerde Kolombiya’ya fosil yakıtını artırmada Adnoc’un yardımcı olmaya “hazır olduğunun” söylenmesi de not düşmüş. Aralarında Almanya ve Mısır’ın da yer aldığı 13 ülke için ise Adnoc’un fosil yakıt projeleri geliştirmek için hükümetlerle işbirliği isteğinin dile getirilmesi madde olarak eklenmiş. Belgelerde adı geçen ülkeler arasında İngiltere, ABD, Fransa, Hollanda, Brezilya, Çin, Suudi Arabistan ve Kenya var.

Birleşmiş Milletler’in (BM) Cop28 zirvesinden sorumlu organı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), BBC’ye zirveye ev sahipliği yapan ülkelerden tarafsız ve kişisel çıkar gözetmeden hareket etmelerini beklediklerini söyledi. BAE temsilcileri ise Cop-28’i iş görüşmeler için fırsat olarak gördüğünü inkar etmedi, “Özel görüşmeler özeldir” dedi. Bu görüşmelerde neler konuşulacağı konusunda yorum yapmaktan kaçınan BAE çalışmaların “iklim faaliyetlerine odaklandığını” söyledi.

Belgelerde şu notlar da var:

📌Brezilya çevre bakanından Adnoc’un Latin Amerika’nın en büyük petrol ve gaz işleme şirketi Braskem’e verdiği teklife “onay verme” konusunda yardım istenecek. (Bu ayın başlarında Adnoc, Braskem’den hisse satın almak için 2.1 milyar dolarlık teklif vermişti.)

📌Almanya’ya Adnoc’un LNG tedarikini sürdürmeye hazır olduğu söylenecek.

📌Adnoc petrol üreticileri Suudi Arabistan ve Venezuela’ya “Bir ülkenin doğal kaynaklarının sürdürülebilir kalkınmasıyla iklim değişikliği konusunda verilen taahhütler arasında çelişki yok” diyecek.

Jaber ve meslektaşlarının Cop28’de diğer ülke temsilcilerine bu konulardan ne kadar bahsettiği belli değil. Ancak BBC’nin iddiasına göre bu toplantılara katılan her ülke en az bir kere BAE’nin ticaretten söz ettiği konuşmalarda yer almış. Ancak BBC’ye konuşan 12 ülke toplantılarda ticari faaliyetten söz edilmediğini ya da toplantının hiç yapılmadığını söylemiş.

İklim Zirvesi yaklaşırken ev sahibi BAE mercek altında: Gaz yakmaya devam ediyor