1 Mayıs dünyada böyle kutlandı: Öfkemizin ’64’ nedeni

Enflasyondan bunalan ve ekonomik adalet talep eden milyonlarca insan 1 Mayıs’ı kutlamak üzere dünyanın dört bir yanında sokaklara döküldü. Covid-19 pandemisinin insanları evlerine kapattığı dönemde en büyük darbeyi yiyen işçiler hoşnutsuzluklarını doyasıya gösterdi.

Fransa’da ‘Macron defol!’ pankartlı bir protestocu. Fotoğraf: AA

Emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkaracak yasaya karşı aylardır mücadele eden Fransız halkı, 1 Mayıs’ta da meydanları boş bırakmadı. Polis güçleri protestolara müdahale ederken sendikalar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a emeklilik yasasını eski haline getirmesi çağrısında bulundu. Fransız polisi, endişeye yol açacak şekilde yaşananları görüntülemek için insansız hava araçlar kullandı. Paris polisi 30 kişiyi gözaltına alırken, Lyon ve Nantes’da çatışma çıktığı bildirildi.

Fransa’nın başkenti Paris’te 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde bir araya gelen göstericiler, hükümetin emeklilik reformuna karşı protesto düzenledi. Fotoğraf: AA

İspanya genelinde Avrupa standartlarına göre düşük olan maaşların enflasyona paralel olarak artmaması durumunda ‘toplumsal çatışma’ uyarısında bulunan sendikalar öncülüğünde 70’ten fazla yürüyüş düzenlendi. Öte yandan sendikalar çalışma günlerinin dörde indirilmesi yönündeki adımları övdü.

İspanya’nın başkenti Madrid’de 1 Mayıs’ta düzenlenen yürüyüşle kutlandı. Gran Via caddesinde toplanan göstericiler, ünlü Plaza Espana meydanına gelerek yürüyüşlerini tamamladı. Fotoğraf: AA

Aslında işçi haklarının kutlandığı bir gün olan 1 Mayıs’ın bu yılki gösterilerinde başka konulardaki hayal kırıklıkları da dile getirildi. İklim aktivistleri Paris’teki Louis Vuitton müzesini sprey boyayla boyarken, Almanya’daki protestocular kadınları ve LGBTİQ+ bireyleri hedef alan şiddete karşı yürüdü. Katılımcılarla polis arasında zaman zaman yaşanan çatışmalara rağmen büyük ölçüde barışçıl geçen yürüyüşe birkaç bin kişi katıldı.

Almanya’nın başkenti Berlin. Fotoğraf: AA

Pakistan’da kutlamalar kapalı alanlarda yapılmak zorunda kaldı. Rusya’nın Ukrayna’da devam ettiği savaş ise, bir zamanlar en büyük 1 Mayıs kutlamalarına sahne olan Moskova’daki etkinlikleri gölgede bıraktı. Pakistan’da yetkililer, siyasi atmosferin yarattığı gerginlik nedeniyle bazı şehirlerde toplanılmasını yasakladı. Ülkenin huzursuz bölgesi Peşaver’deki işçi örgütleri ve sendikalar, yüksek enflasyon karşısında işçi haklarının iyileştirilmesi talebiyle kapalı alanlarda gösteri düzenledi.

Rusya’nın başkenti Moskova’da, 1 Mayıs dolayısıyla Rusya Komünist Partisi (KPRF) tarafından Tiyatro Meydanı’nda miting düzenlendi. Fotoğraf: AA

Asya genelindeki kutlamalar ise üç yıllık Covid-19 kısıtlamasının yarattığı öfkeyi açığa çıkardı. Meydanları dolduran halk, hükümetlerin işçilerin yaşamlarını iyileştirmek için bundan daha fazlasını yapması gerektiğini savundu. Bu seneki kutlamalara Asya şehirlerindeki katılım geçen yıllara göre daha büyüktü.

Güney Kore’de pandeminin başladığı 2020 yılının başından bu yana düzenlenen en büyük 1 Mayıs gösterilerine on binlerce kişi katıldı. Seul’deki gösterlerde “Ücretlerimiz dışında her şeyin fiyatı arttı. Asgari ücreti artırın! Çalışma saatlerimizi azaltın!” çağrısında bulunuldu.

Güney Kore’nin başkenti Seul’de, 1 Mayıs dolayısıyla Gwanghwamun Meydanı’nda bir araya gelen Kore Sendikaları üyeleri, Yoon Suk-yeol hükümeti tarafından yürütülen işçi reformlarına karşı yürüyüş düzenledi. Fotoğraf: AA

Japonya’nın başkenti Tokyo’da binlerce işçi sendikası üyesi, muhalefet milletvekilleri ve akademisyenler, pandeminin yarattığı zararın telafi edilmesi için artırılan maliyetleri dengeleyebilmek için ücret artışı talep etti. Başbakan Kişida Fumio’nun savunma bütçesini iki katına çıkarma planını eleştiren Japonlar, paranın refah, sosyal güvenlik ve insanların günlük yaşamlarını iyileştirmek için harcanması gerektiğini savundu.

Japonya’nın başkenti Tokyo’da, 1 Mayıs dolayısıyla işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve haklarının genişletilmesi, insan hakları ve temel işçi haklarının tesisi, demokrasinin geliştirilmesi ve kalıcı barış talebiyle gösteri düzenlendi. Fotoğraf: AA

Tarihinin en kötü ekonomik kriziyle karşı karşıya olan ve dış borç ödemelerini askıya alan Sri Lanka’da muhalif siyasi partiler ve sendikalar, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılan anlaşmayla bağlantılı kemer sıkma politikasını ve ekonomik reformları protesto etmek için gösteriler düzenledi. Protestocular hükümetin devlete ve yarısı devlete ait işletmeleri özelleştirme hamlelerini durdurmasını talep etti.

1 Mayıs’ın en beklenmeyen olayı ise Küba’nın başkenti Havana’daki kutlamaların akaryakıt krizi nedeniyle iptal edilmesi oldu. Benzin istasyonlarında son haftalarda akaryakıt tedariğindeki sıkıntılar nedeniyle uzun kuyruklar oluşmuştu. 1959 devriminden bu yana ilk kez ülkede ekonomik sorunlar nedeniyle kutlama yapılamıyor.

1 Mayıs vesilesiyle soralım sinemamız emekçileri unuttu mu?