24 yıl sonra ilk ziyaret: Putin Kuzey Kore’ye gidiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in şubat ayında yapılması beklenen ancak seçimler gerekçe gösterilerek ertelenen Türkiye ziyareti bekleyedursun, Rus lider Asya’yı dolaşmaya başladı bile. Sıradaki durağı Kuzey Kore. Kremlin Putin’in salı gününden itibaren iki günlüğüne Kuzey Kore’de olacağını açıkladı. Bu Putin’in dışa kapalı Asya ülkesine 20 yıl sonra ilk ziyareti olacak. Batı’da endişe yaratan yakınlaşmanın da son işareti.

Putin Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana çok nadir yurt dışına çıkıyor. Zaten Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında çıkardığı tutuklama kararı da gidebileceği ülkeleri epey kısıtlıyor. Yine de bu yıl Putin’in seyahat listesi kabarık sayılır. Yılın ve yeni döneminin ilk yurtdışı ziyaretini Çin’e yaptı. Bu ziyareti Özbekistan ziyareti izledi. Yeni durakların Kuzey Kore ve Vietnam olacağı düşünülüyordu, öyle oldu.

24 yıl sonra ilk ziyaret

Putin Kuzey Kore’yi en son 2000 yılında ziyaret etmişti. O zamanlar Kuzey Kore’de iktidar koltuğunda Kim’in babası Kim Jong Il oturuyordu.

24 yıl önceki ziyaretten bir kare. Fotoğraf: KCNA

Covid-19 pandemisinden bu yana iyice içine kapanan Kuzey Kore için Putin’in ziyareti en azından doğu bloğu içinde önemli bir açılıma işaret ediyor. Geçen yıl Vladivostok’u ziyaret eden Kim, Putin’i Kuzey Kore’ye davet etmişti. Batı’ya karşı düşmanlıkları ortak olan ve birbirlerinden çıkarı olan iki liderin arasındaki ilişkinin bu ziyaretten sonra daha da güçlenmesi bekleniyor.

Moskova geçen hafta da BRICS toplantısı çerçevesinde Türkiye, Çin, İran, Güney Afrika ve Brezilya gibi ülkelerin dışişleri bakanlarını ağırladı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan bu ziyarette Putin’le görüştü ve Türkiye-Rusya ilişkilerine dair olumlu mesajlar verdi.

Putin Kuzey Kore ziyaretinin ardından hemen Rusya’ya dönmeyecek; çarşamba günü yine iki günlük ziyaret için Vietnam’ın başkenti Hanoi’de olacak. ABD’nin Pasifik’te Çin’e karşı silah olarak gördüğü ülkelerden olan Vietnam’a yapılan ziyaretin Washington’u kızdıracağı düşünülüyor.

Kim geçen hafta Rusya Günü olması nedeniyle 12 Haziran’da Putin’e yolladığı mesajda iki ülke arasındaki “güçlü bağların ve yoldaşlığın süreceğini” söyledi. Rodong Sinmun gazetesine göre Kim “Halkımız Rus ordusunun ve halkının başarılı çalışmalarına tam destek veriyor” dedi. Bu mesaja Kremlin’in cevabı Rusya’nın Kuzey Kore ile “mümkün olan tüm alanlarda” ortaklık kurmayı umdukları şeklinde oldu.

G7 ve barış planı zirvelerinden hemen sonra

İki lider arasındaki görüşme Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin de katıldığı İtalya’daki G7 zirvesinden ve İsviçre’nin Luzern şehrinde düzenlenen barış planı toplantısından sadece birkaç gün sonra yapılıyor. G7 zirvesinde Rusya’nın Batı’daki dondurulmuş varlıklarını Kiev’e verilecek 50 milyar dolarlık borçta kullanma konusunda anlaşmaya varıldı. Öte yandan barış planı zirvesinde Rus birliklerinin Ukrayna topraklarından tamamen çekilmesini isteyen sonuç bildirgesine BRICS üyesi Hindistan ve Güney Afrika ile birliğe üye olmaya aday Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri imza atmadı.

Putin barış planı zirvesinden bir gün önce Ukrayna birliklerinin Herson, Zaporijya, Luhansk ve Donetsk’ten çekilmesi ve Kiev’in NATO’ya katılma fikrinden vazgeçmesi durumunda barışın sağlanabileceğini söyledi. Ancak hem Ukrayna hem de müttefikleri bu şartların kabul edilemeyeceğini belirtti. Rus liderin Kuzey Kore’ye ziyareti Kim’in Ukrayna savaşında Moskova’ya desteğini bir kez daha teyit edeceği anlamına geliyor.

ABD, Güney Kore ve müttefikleri Kuzey Kore’yi Rusya’nın savaş girişimine askeri yardım sağlamakla suçluyor. Kuzey Kore’nin askeri teçhizat yardımına karşılık Moskova’nın Pyongyang’a geliştirmekte olduğu casus uydu programını geliştirmesine yardım ediyor olabileceği söyleniyor. Ancak her iki ülke de Kuzey Kore’nin Rusya’ya silah ihracatı yaptığını kabul etmiyor. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Kuzey Kore’nin mühimmat ve füzeleriyle İran’ın insansız hava araçlarının Rusya’nın savaşta ayağa kalkmasına yardım ettiğini geçen ay yaptığı bir konuşmada söyledi.

Güney Kore Savunma Bakanlığı bu yılın başlarındaki açıklamasında ağustos ve şubat aylarında Pyongyang’ın Rusya’ya üç milyondan fazla 152 mm top mermisi ya da 500 binden fazla 122 mm roketatar mermisi taşıyabilecek 6700 konteyner gönderdiğini söyledi. Ancak hem Moskova hem de Pyongyang böyle bir silah transferi olmadığını söyledi. Üst düzey Kuzey Koreli bir yetkili bu iddiaların “saçma bir tezat” yarattığını söyledi. Rusya’nın Kuzey Kore’den aldığı desteğe karşılık Pyongyang’la ileri teknolojisini paylaştığı endişesine Kremlin’den geçen hafta “İkili ilişkileri geliştirme potansiyeli yüksek. Bu durum hiç kimseyi endişelendirmemeli, sorgulanmamalı ve sorgulanamaz da” dedi.

Ukrayna barış zirvesinde sonuç bildirgesine BRICS adayları imza atmadı

G7 tarihinin en kalabalık zirvesi sona erdi: Kürtaj krizi, Papa’dan yapay zeka uyarısı, Erdoğan’dan diplomasi trafiği

Putin ile görüşmüştü: Fidan’dan Ukrayna toplantısında ‘Savaş yayılabilir’ uyarısı