5 yıllık mücadelenin sonucu: Hong Kong’da mahkeme eşcinsel evliliklerin yasal olarak tanınmasına hükmetti

30’lu yaşlarının başındaki Jimmy Sham, 2011 yılında partneriyle istikrarlı bir ilişkiye adım atmış, iki yıl sonra da ikili New York’ta evlenmişti. Ne var ki ülkesine geri dönen Sham ve eşinin yaptığı evlilik, eşcinsel çiftleri tanımayan Hong Kong’da geçerli sayılmıyor.

Bunun üzerine Sham, 2018’de meşakkatli bir yola girerek, Hong Kong hükümetinin hem kendisinin hem de diğer eşcinsel çiftlerin evlenmesine veya evli olanlara mahsus fırsatlara izin vermemesinin eşitlik ve özel hayatın mahremiyeti haklarını ihlal ettiğini savunarak mahkemeye başvurdu.

Bu süreçte Sham iki kez başarısız oldu. Ağustos 2022’de temyiz hakimlerini de haklılığına ikna etmekte başarısız olunca davayı Son Temyiz Mahkemesi’ne taşıdı. Bu mahkemede de eşcinsel evliliklerin heteroseksüel evliliklerdeki gibi tam teşekküllü hakların sağlanması kararı çıkmadı ancak Sham ilk kez bir zafer kazanmış sayılabilir.

Zira mahkeme, hükümetin eşcinsel çiftlerin haklarını yasal olarak tanıyacak yeni bir çerçeve oluşturmasını emretti. Hakimler, yasadaki evlenme özgürlüğünün anayasa kapsamında güvence altına alındığını ancak bunun sadece ‘heteroseksüel evliliği’ kapsadığını belirtti.

Bu yüzden hakimler çoğunluk kararıyla eşcinsel çiftlerin evliliğinin yasal olarak tanınmasını sağlayacak ‘alternatif bir çerçeveye’ ihtiyaç olduğuna hükmederek, ‘eşcinselleri ilişkileri tanınmayı hak etmeyen alt bir sınıfa aitmiş gibi hissettiren duyguyu ortadan kaldırmaya’ çalıştı. Mahkeme, karara uyması için hükümete iki yıl süre verdi.

Aktivistler, kararın ileriye doğru atılmış bir adım olduğunu, LGBTİQ+ topluluğunun yaşam kalitesi ve itibarı üzerinde güçlü etkileri olacağını söylüyor.

Hong Kong Üniversitesi, Hong Kong Çin Üniversitesi ve Kuzey Carolina Üniversitesi Hukuk Fakültesi araştırmacıları tarafından mayıs ayında yayınlanan bir rapora göre, bu yıl yapılan anketlerde katılımcıların yüzde 60’ının eşcinsel evliliği desteklediğini gösterdi. 2013’te yapılan anketlerde bu oranı yüzde 38’di.

Çin Üniversitesi’nden toplumsal cinsiyet çalışmaları akademisyeni Suen Yiu-Tong, Diplomat’a verdiği demeçte mahkemenin bu kararının Asya’daki LGBTİQ+ topluluklarının eşitliğe ulaşması için önemli bir adım olduğunu söyledi. Bununla birlikte Suen mahkemenin eşcinsel evliliği tanımamasının bir hayal kırıklığı olduğunu da belirtti.

Davayı başlayan Sham, 2019’da Hong Kong’da patlak veren bağımsızlık protestolarının ardından ulusal güvenlik yasası kapsamında suçlanarak tutuklandı ve şu anda hapiste tutuluyor. Bu yasa, hükümetin politikalarını eleştirerek sokağa dökülen birçok demokrasi yanlısı aktivisti tutuklamak için kullanıldı.

Uganda’da ilk ‘ağırlaştırılmış eşcinsellik’ davası: 20 yaşındaki genç, idam cezasıyla karşı karşıya