Batı İsrail ile saf tuttu, Ortadoğu tepkili, Şii Hilali çok sert
ABD Dışişleri Bakanı Blinken 7 Ekim'den bu yana İsrail'e üçüncü ziyaretini gerçekleştirdi. Ziyaretinde açıklamalarda bulunan Blinken İsrail'in sivillere yönelik yardımların ulaşması konusunda "kararlı" olduğunu iddia etti, sivil ölümlerinin azaltılmas için tavsiyelerde bulunduğunu söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken kısa bir sürenin ardından yeniden İsrail’i ziyaret etti. Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonundan bu yana ülkeye üç kez giden Blinken ülkenin önde gelen politikacılarıyla bir araya geldi.
Dün Tel Aviv’de İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog tarafından kabul edilen Blinken ülkesinin İsrail’in yanında olduğunu yineledi, ancak ekledi: “Gazzeli siviller yoğunlaşan bombardımandan korunmalı.”
7 Ekim saldırılarının hemen akabinde yaptığı ilk ziyarette “Her şeyden önce bir Yahudi olarak buradayım” diyen, “ateşkes Hamas’a yarar” gerekçesiyle “insani mola”yı yeterli bulan ABD’li bakan bu kez Gazze’ye yönelik insani yardımların yetersiz olduğunu söyledi. Blinken yardımları artırmak için bölgedeki ortakları ve Birleşmiş Milletler (BM) ile “somut yollar” aradıklarını anlattı.
Blinken Tel Aviv’de yaptığı görüşmelerin ardından düzenlediği basın toplantısında “İsrail hükümetinin Gazze’deki sivillere insani yardımların ulaşmasını sağlamaya kararlı olduğunu” savunup Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze’ye günde 100’den fazla insani yardım taşıyan TIR girdiğini söyledi.
Yardımların birkaç hafta içinde kaydedilen önemli bir ilerleme olduğunu vurgulayan Blinken yetersizliklerin de altını çizip şöyle dedi: “Bu gerçek sadece bizim tarafımızdan değil, İsrail hükümeti, Mısırlı ortaklarımız ve BM tarafından da kabul edilmekte. Bu nedenle, kendi hataları olmaksızın çaresizce yardıma ihtiyaç duyan insanlara gıda, ilaç, su, yakıt ve diğer kritik ihtiyaçlar konusunda sağlanan yardımı önemli ölçüde artırmak için somut yollar arıyoruz.”
Blinken İsrail liderleriyle görüşmesine ilişkin “Güneyde hastanelerin işlemesi için gerekli yakıtı ve diğer ihtiyaçları sağlayacak mekanizmaları belirledik” dedi. İsrail’in bölgedeki “yakıtın istismar edilmesine ilişkin endişesi” olduğunu aktaran Blinken, ABD’lilerin, yabancı ülke vatandaşlarının ve ağır yaralı Filistinlilerin Gazze’den ve bölgeden ayrılması konusunda çalışmaya da devam edeceğini belirtti. ABD Dışişleri Bakanı insani yardımların ulaşmasının “zaman alacağına” da dikkat çekerek “Bu çabaların her birinin, siviller için yüksek güvenliğin sağlandığı ve insani yardımların daha etkili ve devamlı ulaştırılmasının ayarlanması temelinde çatışmalara insani ara verilmesiyle mümkün olacağına inanıyoruz” diye konuştu.
Filistinli sivilleri korumak için “daha fazlasının yapılması gerektiğini” belirten Blinken, çatışmalar devam ederken sivil ölümleri en aza düşürme konusunda İsrail’e tavsiyelerde bulunduğunu bildirdi. Blinken İsrail’in Hamas’a karşı mücadelesinde ABD desteğinin önemli olduğunu belirterek, “Önemlidir çünkü yapılması gereken, doğru ve yasal olan budur. Önemlidir, çünkü yapmamak Hamas ve diğer terör gruplarının ekmeğine yağ sürer” dedi.
Bina enkazlarından çıkarılan Filistinli çocukların, genç kız ve erkeklerin görüntülerini izlediğini aktaran Blinken “İnsani felaketin pençesinde kıvranan ve içinde bulundukları duruma kayıtsız kalındığı düşüncesiyle yabancılaşan insanlar barış için ortak olmayacaktır. Bunu gördüğümde, televizyon ekranından gözlerinin içine baktığımda kendi çocuklarımı görüyorum. Nasıl olur da kitleler Filistin halkının refahını bir saniye ya da bir zerre bile umursamaz?” diye konuştu. İşgal altındaki Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimcilerin Filistinlilere yönelik şiddetine de değinen Blinken “Bu, şu an ciddi bir endişe. Bakın, İsrail hükümeti adına konuşmak istemiyorum, bu uygun değil. Ancak (İsrail’in) hükümetin Batı Şeria’daki aşırı şiddetle baş etmek, bunu kınayıp önlemek için adım atmaya kararlı olduğunu söylemeliyim” dedi.
Blinken İsrail’in yalnızca “kendini savunma hakkı değil, savunma yükümlülüğü de olduğunu” savunarak “her ulusun kendini savunma yükümlülüğü vardır. Hiçbir ülke masumların katledilmesine müsamaha gösteremez ve göstermemelidir” dedi. 7 Ekim’de yaşananların tekrar yaşanmamasını sağlamaya yardımcı olmak ve diplomatik temaslar kurmak amacıyla bölgeye döndüğünü kaydeden Blinken “Bunu yaparken hem İsrailliler hem de Filistinliler için çok farklı bir gelecek inşa edeceğiz. Bu trajediden her iki halk ve bölge için daha iyi bir yarın doğacak” dedi. Blinken bölgedeki son duruma ilişkin “İlk olarak, bu çatışmanın tırmanmasını önlemeye devam etmeliyiz. Çatışma başka bölgelere ve alanlara da sıçramıştır ve ABD olarak İran’ın vekil güçlerinin saldırılarına karşılık vermeye devam edeceğiz” diye konuştu.
Irak ve Suriye’de bulunan ABD personelini koruyacaklarını ve IŞİD’in “yeniden dirilmesini” önlemeye çalışacaklarını vurgulayan Blinken “Saldırıları caydırmak ve buna karşılık vermek için ne gerekiyorsa yapacağız. Ortadoğu’daki ve diğer uluslararası ortaklarımız gerilimin tırmanmasını önlemede kritik bir rol oynamaktadır. Seyahatim boyunca yapacağım görüşmelerin ana odağı bu olacak” dedi.