ABD ve Venezuela’dan tutuklu takası: Maduro’nun dostuna karşılık 10 Amerikalı serbest

Associated Press (AP) haber ajansının aktardığına göre ABD ile Venezuela arasında uzun zamandır gündemde olan tutuklu takası konusunda anlaşmaya varıldı. Anlaşma kapsamında Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun yakın dostu iş insanı Alex Saab da serbest bırakıldı.

Afrika ülkesi Cape Verde’de tatil sırasında ABD’li yetkililerce yakalanıp tutuklanan ve Maduro adına “kara para aklamakla” suçlanan Saab iddiayı reddediyor. Saab’ın Venezuela’da tutulan bazı ABD vatandaşlarının serbest bırakılması karşılığında salıverildiği bildirildi.

Reuters haber ajansı üst düzey bir Venezüellalı kaynağa dayandırdığı haberinde 12’si ABD vatandaşı olmak üzere toplam 36 mahkumun serbest kalacağını aktardı. AP’nin aktardığına göre serbest bırakılanlar arasında Maduro’yu yönelik başarısız bir suikast girişimine katılan iki eski Yeşil Bereli de (ABD Özel Harekat birliği mensupları) var.

The US swapped Alex Saab—a Venezuelan diplomat whom US authorities quite literally kidnapped in June 2020—for two ex Green Berets who participated in a failed plot to kill Venezuelan President Nicolás Madurohttps://t.co/kV127smB7e

— Anya Parampil (@anyaparampil) December 20, 2023

Fransız haber ajansı AFP’nin aktardığına göre ise ismi açıklanmayan bir ABD’li yetkili 10 Amerikan vatandaşının serbest bırakıldığını söyledi.

ABD: İyi haberler bekliyoruz

ABD’li yetkililer af kararının “zor” ama hapisteki Amerikalıları eve getirmek için gerekli olduğunu söylüyor. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Kirby “Bu bazen zor kararlar vermeniz gerektiği anlamına gelir” dedi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da “iyi haberler” beklediğini söyledi. Blinken “Amerikalı dostlarımızın serbest bırakıldığından emin olmak istiyoruz. Venezuela’daki siyasi mahkumlara da odaklanmış durumdayız ve serbest bırakılmalarını sağlamaya çalışıyoruz” dedi.

Alex Saab: US releases ally of Venezuelan President Maduro https://t.co/ACwSiE2FgA

— BBC News (World) (@BBCWorld) December 20, 2023

Maduro hükümeti uzun zamandır “diplomat” olarak tanımladığı Saab’ın serbest bırakılmasını talep ediyor. Kolombiya doğumlu iş insanı Interpol’ün kırmızı bülteniyle aranıyordu ve 2020 yılında Cape Verde’de uçağına yakıt ikmali yaparken yakalandı. Gözaltına alındığında İran yolunda olduğu söylenmişti. Saab için “elçi” diyen Venezuela onun Kovid-19 salgını sırasında tıbbi malzeme satın almak için İran’a seyahat ettiğini savundu.

Ancak Cape Verde Saab’ın diplomatik statüsü olmadığına hükmederek ABD’ye iadesini sağladı. ABD’de kara para aklama ve rüşvetle suçlandı. ABD’li savcılara göre Saab elverişli döviz kurlarını kullanarak Venezuela hükümetinin imzaladığı sözleşmelerden 350 milyon dolar hortumlamıştı. Saab’ın parayı ABD’de akladığı ve kendisinin ve ortağı olduğu iddia edilen birinin kontrol ettiği hesaplara aktardığı iddia ediliyor.

ABD Hazine Bakanlığı Saab’ı “Maduro yönetiminin Venezuela’daki gıda ithalatı ve dağıtımından önemli ölçüde kar etmesini sağlayan geniş bir yolsuzluk ağının organizatörü, vurguncu” olarak tanımlıyor.

Saab hakkındaki tüm suçlamaları reddederken Maduro hükümeti arkasında durdu. Hatta Maduro yönetimi 2021’de iade edilmesini protesto etmek amacıyla ABD destekli Venezuela muhalefetiyle yaptığı görüşmelerden çekildi.

Törenle karşılandı

Washington yönetimi de söz konusu takas anlaşması uyarınca Maduro’ya yakınlığıyla bilinen iş insanı Saab’ı serbest bıraktı.

Así recibió Maduro a Saab.

Nada más que agregar. pic.twitter.com/Sw0TaKaylt

— EVERSTRONG (@everstrongever) December 20, 2023

Başkent Caracas’ta törenle karşılanan Saab ile ilgili bir basın toplantısı düzenleyen Maduro’nun, söz konusu anlaşmadan memnuniyet duyduğunu kaydettiği bildirildi.

İkili ilişkilerde yumuşama süreci: Bu ilk mahkum takası değil

Bu ABD ve Venezuela’nın üzerinde anlaştığı ilk mahkum takası değil. Ekim 2022’de Venezuela, Maduro’nun eşi Cilia Flores’in iki yeğeninin serbest bırakılması karşılığında hapisteki yedi ABD vatandaşını serbest bırakmıştı. ABD kamuoyunda “narko yeğenler” olarak bilinen bu iki kişi ABD’ye kokain sokmakla suçlanıp 18 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

İki ülke arasındaki ilişkiler bu yıl Ekim ayında ABD’nin Başkan Maduro’nun gelecek yıl yapılacak başkanlık seçimlerini uluslararası gözlemcilerin izlemesine izin vermesi karşılığında Venezuela’ya uyguladığı yaptırımları gevşetmeyi kabul etmesiyle daha da yumuşadı.

Ancak ABD o zamandan bu yana Venezuela’da “haksız yere tutuklu olan” ABD vatandaşlarının serbest bırakılması talebini yineledi ve bu konuda ilerleme kaydedilmemesi halinde yaptırımları yeniden uygulamakla tehdit etti. Venezuela’daki insan hakları grupları da Venezuela hapishanelerinde siyasi tutuklu 300’e yakın kişinin serbest bırakılmasını talep etti.

İlhakın gölgesinde: Venezuela ve Guyana petrol zengini bölge için görüşecek