Biden yönetimi direkten döndü: Hükümet kepenk kapatmayacak

Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) günlerce süren hükümet çıkmazı 2023 mali yılının bitimine 1 saatten az kala çözüldü. ABD Başkanı Joe Biden’ın, federal hükümete 45 günlük finansman sağlayacak tasarıyı imzalamasıyla, hükümetin kapanmasının önüne geçildi.

Söz konusu tasarı, 17 Kasım’a kadar federal kurumlara ödenek sağlayacak. Öte yandan da Kongre’de 2024 mali yılı bütçesi üzerinde anlaşmaya varılması için zaman tanıyacak. Tasarı bugün Cumhuriyetçilerin hakimiyetindeki Temsilciler Meclisi’nde 91’e karşı 335 oyla kabul edilmiş, demokratların çoğunlukta olduğu Senato’dan da 9 “hayır” oyuna karşı 88 “evet” oyuyla geçmişti.

Söz konusu kriz, ABD Kongresi’nde federal bütçe konusunda uzlaşılamaması nedeniyle gündeme gelmişti. Eğer taraflar Mali yıl bitmeden uzlaşmaya varamasaydı; hükümetin kapanması durumu yaşanacaktı. Hükümetin kapanması ise ülkede birçok hizmetin durma noktasına gelmesi, hükümet çalışanlarının büyük bir kısmının maaş alamaması anlamına geliyordu.

Uzlaşmanın sağlanmasının önündeki en büyük engellerden biri de Cumhuriyetçilerin çoğunluğunu oluşturduğu Temsilciler Meclisi’ndeki aşırı sağcıların mevcut önerileri desteklememesi. Cumhuriyetçilerin içindeki bu kanat, harcamalarda büyük kesintilerin yanı sıra Ukrayna’ya daha fazla maddi destek verilmemesini de talep ediyordu.

Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçiler az bir farkla çoğunluğa sahipken Senato’da ise Demokratlar bir sandalye ile önde.

‘Bu duruma düşmemeliydik’

Biden, tasarının Kongre’den geçmesiyle kıl payı sona eren krize dair yazılı açıklama yaptı. ABD Başkanı açıklamasında Temsilciler Meclisi ve Senato’daki iki partili çoğunluğun ‘milyonlarca çalışkan Amerikalıya gereksiz acı verecek gereksiz bir krizin’ önlenmesi için hükümetin açık tutulması yönünde oy kullandığına dikkati çekti.

Onaylanan tasarının muvazzaf askerlere ödeme yapılmaya devam edilmesini, yolcuların havaalanındaki gecikmelerden kurtulmasını, milyonlarca kadın ve çocuğun hayati önem taşıyan beslenme yardımına erişmeye devam etmesini ve çok daha fazlasını güvence altına aldığını vurgulayan Biden, bunun ABD’liler için iyi bir haber olduğunu belirtti.

En başından bu duruma düşülmemesi gerektiğini vurgulayan Biden, “Sadece birkaç ay önce, Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ve ben, tam olarak bu türden üretilmiş krizlerden kaçınmak için bir bütçe anlaşmasına vardık. Haftalarca aşırı Cumhuriyetçiler, milyonlarca Amerikalı için yıkıcı olabilecek ciddi kesintiler talep ederek bu anlaşmadan çekilmeye çalıştı. Başarısız oldular” ifadelerini kullandı.

Ukrayna’ya destek için yeni finansman bulunamadı

Milletvekillerinin çoğunluğu hükümetin kapanmasını önlemek isterken, Cumhuriyetçi grubun temel taleplerinden biri olan Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savunması için ABD’nin daha fazla fon sağlamaması da gündeme gelmiş ve tasarıya yansıtılmıştı.

McCarthy ile Kongre’nin ezici çoğunluğunun Ukrayna’ya olan desteklerinde kararlı olsa da varılan anlaşmada bu desteğin devamını sağlayacak yeni bir finansman bulunmadığına değinen Biden, Amerika’nın Ukrayna’ya verdiği desteğin kesilmesine hiçbir koşulda izin vermeyeceklerini bildirdi.

Biden, McCarthy’nin Ukrayna halkına olan bağlılığını sürdüreceğini ve bu kritik anda Ukrayna’ya yardım etmek için gereken desteğin geçişini sağlayacağını umduğunu kaydetti.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen da yazılı açıklamasında, hükümetin ‘pervasız ve gereksiz’ kapanmasını önlemek için harekete geçmesi nedeniyle Kongre’yi alkışladığını belirtti. Ülkenin son 2,5 yılda kayda değer bir ekonomik ilerleme kaydettiğini vurgulayan Yellen, “Ekonomik ilerlememizi tehlikeli siyasi saldırganlıkla tehlikeye atmak yerine desteklemek için çalışmalıyız” değerlendirmesinde bulundu.

Son kapanma Trump döneminde yaşanmıştı

Kongre’nin federal bütçenin en azından yüzde 30’unu her yıl 1 Ekim’den önce onaylaması gerekiyor. Bütçenin onaylanmaması durumunda hükümete bağlı çalışanların büyük kısmı onay süreci tamamlanana kadar ücretsiz izne çıkarılıyor ve yalnızca kritik görevlerde bulunanlar çalışmaya devam ediyor. Ancak onlar da bütçe onayına kadar maaşsız çalışmak durumunda kalıyor.

Biden hükümeti son anda varılan uzlaşmayla kapanmanın eşiğinden dönse de eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde 2019 yılında hükümette kapanma yaşanmıştı. Süreç 35 gün sürmüş bunun da ekonomik maliyeti 11 milyar doları bulmuştu. Trump’ın Meksika duvarı için finansman içermeyen geçici bütçe tasarısını imzalamayacağı yönündeki tutumu nedeniyle yaşanan kriz, ABD tarihinin en uzun hükümet kapanması olarak kayıtlara geçmişti.

ABD’de ‘kapanma’ krizi büyüyor; ekonomi durma noktasına gelecek