Suriye’de muhalif cihatçılar, Halep’i aldı Hama’ya ilerliyor; Esad uluslararası destek arıyor

Yıllardır büyük çatışmaların yaşanmadığı Suriye iç savaşı bu hafta çarşamba günü ansızın tırmandı. İdlib’den hareket eden ve buradaki en büyük örgüt olan, bir zamanlar El Kaide ile bağlantılı olduğunu saklamayan Heyet Tahrir ül Şam (HTŞ) öncülüğündeki muhalif güçler, üç günlük çatışmaların sonunda Suriye’nin ikinci büyük kenti Halep’i ele geçirdi, şimdi de M5 adı verilen karayolu boyunca Güneye, bir başka önemli merkez olan Hama’ya doğru ilerliyorlar.

Muhaliflerin başını HTŞ çekiyor ama pek çok Batılı kaynağa göre Türkiye tarafından eğitilip donatılan bazı Özgür Suriye Ordusu birlikleri de HTŞ ile birlikte hareket ediyor. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a bağlı kara birlikleri bu çatışmalarda hiçbir varlık gösteremiyor, ya dağınık olarak geri çekiliyor ya da imha ediliyor, içlerinde doğrudan teslim olanlar da var.

Esad çatışmaların başladığı günden beri ortada yoktu. Bu sebeple Şam’da bir darbe olduğu, Esad’ın ailesiyle Rusya’ya kaçtığı söylentileri bile çıktı ama dün Esad bir açıklama yaparak ‘Teröristler’ olarak nitelediği muhalifleri yok edeceğini söyledi. Esad’a bağlı kara güçleri çatışmalarda bir varlık gösteremiyor ama Suriye ve Rusya uçakları sürekli muhalifleri havadan bombalıyor. Esad, şu an ilerlemekte olan muhaliflerin ‘Cihatçı’ radikal İslamcılar olduğunu söyleyerek uluslararası destek arayışına da girdi, ilk desteği Birleşik Arap Emirlikleri verdi bile.

Çatışmalar sırasında fırsat kollayan PKK’nın Suriye’deki kolu YPG de, Suriye rejiminin boşalttığı kimi askeri üs ve tesisler ile havaalanlarının kontrolunu ele aldı ama bunlardan bazılarını YPG de terk etmek zorunda kaldı. Türkiye bir yandan sınır boyunda bazı YPG mevzilerini de top ateşine almış durumda. Yani çatışmalar karmaşıklaşıyor.

Halep’in hemen kuzeyinde kalan Tel Rıfat adlı bölge uzun süredir Rusya’nın verdiği izinle YPG denetiminde. Ancak bölgedeki Rus birliklerinin çekilmesi, burada Rusya tarafından helikopter birlikleri için kullanılan küçük havaalanının terk edilmesi sonrası ÖSO ile YPG arasında Tel Rifat’ta da çatışmalar başladı.

‘Yeniden konuşlanılacak’

Suriye Arap Ordusu, geri çekilmeyle ilgili açıklama yaptı. Açıklamada ordunun Halep’e yönelik devam eden cihatçı saldırılara yanıt olarak “savunma hatlarını güçlendirmek” ve “karşı saldırıya hazırlanmak” amacıyla güçlerini “yeniden konuşlandıracağı” belirtildi. Son günlerde İdlib ve Halep’teki şiddetli çatışmalarda onlarca askerin öldürüldüğü ve yaralandığına dikkat çekildi.

Şam yönetimini destekleyen Rusya’nın 2016’dan bu yana ilk kez Suriye’nin ikinci büyük kentinin bazı bölgelerinde cihatçılara karşı hava saldırısı düzenlediği haberleri geldi.

Fidan: Göç dalgasını tetikleyecek bir şeye girişmeyiz

TRT World Forum 2024’te konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, HTŞ liderliğindeki cihatçıların Halep’i ele geçirmek için başlattığı taarruza ilişkin “Halep’te yaşanan çatışmalara Türkiye müdahil değil. Tedbirler alınıyor. Yeni bir göç dalgasını tetikleyecek hiçbir aksiyona girişmeyiz” dedi.

Suriye vekalet savaşında 2012 yılından itibaren büyük çatışmalara sahne olup büyük oranda tahrip edilen Halep’te Aralık 2016’da Suriye hükümet güçleri kontrolü ele geçirmeye başlamıştı. ABD’de başkan seçilen Donald Trump’ın 20 Ocak’ta göreve gelmesi öncesi cihatçıların savaşın ilk dönemlerindeki pozisyonlarını geri kazanmaya çalıştığı yorumları yapılıyor.

Esad ortaya çıktı

Bu arada çatışmaların yeniden başladığı çarşamba gününden beri ortada olmayan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad dün ortaya çıktı. Hakkında Şam’da bir darbe olduğu, bu yüzden ailesiyle Moskova’ya kaçtığı söylentileri bulunan Esad dün gününü cihatçılara karşı uluslararası destek arayarak geçirdi.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ve BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayed El Nahyan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile telefonda görüşerek, Suriye’deki gelişmeleri değerlendirdi.

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı Muhammed bin Zayed El Nahyan ile yaptığı görüşmede, ülkesinin toprak bütünlüğünü koruma konusundaki kararlılığını vurguladı.

Esad, Suriye’nin dost ve müttefiklerinin desteğiyle terörle mücadele edebilecek güce sahip olduğunu belirtti.

Sputnık’te görüşmeye ilişkin yer alan detaya göre Esad ve BAE’li mevkidaşı Nahyan ile gerçekleştirdiği görüşmede “Suriye, tüm teröristler ve destekçileri karşısında istikrarını ve toprak bütünlüğünü savunmaya devam edecek. Suriye, müttefikleri ve dostlarının yardımıyla, saldırılar ne kadar yoğun olursa olsun, onları yenme ve ortadan kaldırma yeteneğine sahiptir” ifadelerini kullandı.

Birleşik Arap Emirlikleri Başkanı Muhammed bin Zayed’in görüşme esnasında ülkesinin Suriye devletinin yanında olduğuna ve terörle mücadele konusunda tam destek vereceğine vurgu yaptığı öğrenildi.

Suriye dersleri: Boşluklar böyle doluyor