Dünya savaş tarihinin en tuhaf günü: Ateşkes geldi ve üç ülke de zafer ilan ediyor

Bilmiyoruz tarihe Amerikan Başkan Yardımcısı JD Vance’in önerdiği gibi ’12 Gün Savaşı’ olarak mı geçecek ama 23 Haziran günüyle 24 Haziranın ilk saatlerinin dünya savaş ve diplomasi tarihine çok tuhaf biçimde geçeceğine kuşku yok.

İsrail 13 Haziran günü sabaha karşı saatlerinde İran’a şiddetli saldırılar başlattı. İran hava savunmasını tamamen yok eden İsrail uçakları için bu ülke o günden beri neredeyse yol geçen hanı.

İsrail uçakları artık vuracak askeri hedef bulamadıkları için başkent Tahran’daki sembol yapılara saldırmaya bile başladı.

Tabii bu arada İran da günlerdir İsrail’e füzeler yollayıp misilleme yapmaya devam ediyor. Bu füzeler zaman zaman can alıyor, çoğu zaman da ciddi maddi hasar yaratıyor.

İki ülke arasındaki bu savaş yetmezmiş gibi birkaç gün önce savaşa ABD de dahil oldu ve onlar da İran’ın üç nükleer tesisini ağır bombalarla vurdu. Bu vuruşun sonuçları bilinmiyor ve kendi savunma bakanlığı dahil herkes Başkan Trump’ın ‘Tamamen yok ettik’ sözlerini kuşkuyla karşılıyor, ama o ısrarlı.

Derken dün İran, ABD’ye misilleme yapmaya karar verdi, bunun için de İran’ın burnunun dibinde Katar’da yer alan Amerikan üssünü hedef olarak seçti. Bu üs zaten güvenlik gereği epey önce neredeyse tamamen boşaltılmış, burada konuşlu uçaklar başka yerlere gönderilmişti.

Ama buna rağmen İran yine de ‘Az can kaybı yaşansın’ diye saldırıyı önceden ABD’ye bildirdi, ‘Birazdan vuracağız’ dedi. Saldırıda kullanılan füzelerin çoğu Katar savunması tarafından havada imha edildi, yine de bazıları üsse düştü. Ne kadar zarar verdiği ise kuşkulu.

Bu gelişme pek çok analist tarafından ‘Barışa giden yol’ olarak görüldü, İran açık kapı bırakıyordu. Bunun üzerine dünya borsaları yükselmeye, petrol fiyatları ise hızla düşmeye başladı.

Zaten bir süre sonra Amerikan Başkanı çıktı, saldırıyı önceden haber verdikleri için İran’a teşekkür etti, yumuşak tonda konuştu. Trump bu açıklamasından biraz sonra bu kez İsrail ile İran’ın ateşkeste anlaştıklarını duyurdu.

Trump’ın bu duyurusu başlangıçta kuşku yarattı, çünkü İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçı ateşkesi doğrulamadı ama sonra ondan da doğrulama geldi, hatta bugün sabaha karşı saatlerinde İran Devlet Televizyonu da ateşkes anlaşmasını duyurdu.

İran duyurdu ama İsrail hala ateşkesi doğrulamış değil; hatta İsrail ordusu sabaha karşı saatlerinde İran’ın füze fırlatmaya devam ettiğini, bu yüzden 3 kişinin hayatını kaybettiğini de söyledi.

Ancak çoğu uzmana göre ateşkesin ilk saatlerinde böyle şeyler olması muhtemel. Amerikan Başkanı Trump da zaten ateşkesin bugünden itibaren kademeli devreye gireceğini söyledi.

Şimdi ateşkesin ardından savaşın üç tarafı da zafer ilan ediyor. İsrail, İran’ın nükleer kapasitesini ve nükleer silah elde etme çabalarını çok gerilettiği ve zafer kazandığı iddiasında.

İran, İsrail’in ardından ABD hedefini de vurduğu için kuyruğunu dik tuttuğunu düşünüyor.

ABD Başkanı ise barışı getiren insan rolünü kazandığı için hayatından memnun görünüyor.