Rusya’yı iç savaşın eşiğine getiren Wagner kalkışması bitti, Putin bir kez daha kazandı

Rusya'da paralı asker grubu Wagner'in ve şefinin Rus ordusuna karşı başlattığı silahlı ayaklanma bir günden kısa sürede sona erdi. Ülkeyi iç savaşın eşiğine getiren ayaklanma sonrası Wagner grubu askerleri resmi orduya katılacak, patronu Prigojin ise Belarus'ta.

Dünya 25 Haziran 2023
Bu haber 11 ay önce yayınlandı

Rusya’da dün koca ülke büyük bir iç savaş tehlikesi yaşadı, bütün dünya da olan biteni diken üzerinde izledi. Paralı asker grubu Wagner’in resmi orduya katılmayı kabul etmemesi sonrası bu paralı asker şirketinin patronu Yevgeniy Prigojin de ülkenin Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanına isyan edince başlayan, Wagner’e bağlı askerlerin Güneydeki Don nehri üzerindeki Rostov kentinde kontrolu ele geçirip Moskova’ya doğru yürümek istemeleriyle en tehlikeli noktasına gelen silahlı ayaklanma, Rus ordusunun devreye girmesinin ardından Belarus liderinin arabuluculuğuyla şimdilik sona ermiş gözüküyor.

Hiçbir talebi yerine gelmeyen Wagner askerlerinden silahlı ayaklanmaya karışmayanlar resmi Rus ordusuna katılacak. Grubun patronu Yevgeniy Prigojin hakkındaki suçlamalar geri çekildi ama o şimdiden Belarus’a gitmiş durumda, kaderini burada bekleyecek.

Wagner paralı ordusuna bağlı birliklerin sivillerin yaşam alanlarına ellerinde ağır silahlarla inmesi, uzun süre unutulmayacak fotoğraf karelerine zemin hazırladı.

Önceki akşam ve dün sabah çok hızlı gelişmeler yaşandı. Cuma akşamı, Vladimir Putin’in en yakınlarından olan Wagner Grubu kurucusu Yevgeniy Prigojin, kendilerinin Rusya için defalarca savaşmasına rağmen Savunma Bakanlığı’nın Wagner askerlerini kasti olarak bombardımana tuttuğunu ileri sürmüş ve buna karşı sessiz kalmayacaklarını açıklamıştı.

Bu açıklamanın hemen sonrasında Kremlin alarm haline geçmiş, Savunma Bakanlığı iddiaları yalanlamış ve Wagner lideri hakkında isyan çağrısı yapmak suçlamasıyla (Rusya’da bu suçun cezası 15 ila 20 yıl hapis) jet bir dava açılmıştı.

Bu ‘son damla’ üzerine harekete geçen Wagner, askeri kuvvetleriyle sınır kenti Rostov’u ele geçirmiş, hem sevkiyat hem de boy gösterisi yapmıştı. Dün sabah saatlerinde televizyona çıkan Rusya Devlet Başkanı Vlademir Putin ise “Sırtımızdan bıçaklandık” demiş, Wagner’i vatana ihanetle suçlamıştı. Daha önce Wagner patronu ile Rus ordusu arasındaki polemiklerde sessiz kalan Putin’in bu kez açıkça ordudan yana taraf olması dengeleri değiştirdi. Ve bu karar Wagner ile onun patronu Prigojin’in kaderini de belirledi.

Putin’in bu konuşmasının ardından Rusya içinde neredeyse bütün önemli isimler ardı ardına Putin’e bağlılıklarını bildirmeye başlayınca Prigojin’in kendine tek bir müttefik bile bulamadığı ve Putin’in karşısında yalnız kaldığı anlaşıldı. Ukrayna’ya karşı savaşı daha sert yapma yanlısı olan ve 25 bin kişilik askeri gücünü Rus ordusuyla kıyaslar hale gelen Prigojin için öğleden sonra saatlerinde uzlaşma yolları aramaktan başka çare kalmamıştı, Belarus lideri Lukaşenko, Vladimir Putin’in de onayını alarak Prigojin ile görüştü, ortaya dün gece açıklanan plan çıktı.

Prigojin, belki hakkında açılan davadan kurtuldu ama aslında Belarus’ta bir çeşit rehine gibi sürgünde duracak ve kaderi hep Vladimir Putin’in elinde olacak. Kurduğu özel ordu Wagner Grubu ise bu haliyle devam edemeyecek, zaten şimdiden Wagner savaşçılarına ‘Rus ordusuna katılma’ imkanı verildi; katılmayanlara bir şey yapılmayacağı söyleniyor ama bu silahlı özel ordu artık olmayacak.

Wagner askerlerine dava güvencesi

24 saat süren bu gerilim, dün gece saatlerinde Belarus’un uzlaştırıcı olarak devreye girmesiyle büyük ölçüde sönümlendi.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Wagner Grubu kurucusu Yevgeniy Prigojin hakkında açılan ceza davasının kapatılacağını, Prigojin’in Belarus’a gideceğini belirtti. Rostov Valisi Vasiliy Golubev, Wagner güçlerinin cuma gecesi girdikleri Rostov kentini ‘tamamıyla terk ettiklerini ve kamplarına doğru yola koyulduklarını’ duyurdu.

Wagner’e ayrıca kalkışmaya katılan hiçbir askerin yargılanmaması konusunda da güvence verildiği basına yansıyan bilgiler arasında.

Rostov kentinden geri çekilmeye başlayan Wagner güçlerinin Lugansk Halk Cumhuriyeti’ndeki kamplarına dönecekleri açıklandı.

Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko’nun, Putin’in onayıyla Wagner lideri Prigojin ile bir görüşme gerçekleştirdiği belirtildi.

Görüşmeler bir gün boyunca devam etti

Lukaşenko’nun basın servisine göre bir gün sürdüğü belirtilen görüşmeler sırasında duruma kabul edilebilir çözüm getirilmesine ilişkin bir taslak üstünde anlaşıldı.

Kremlin Sözcüsü Peskov, Wagner Grubu kurucusu Yevgeniy Prigojin hakkında açılan ceza davasının kapatılacağını, Prigojin’in Belarus’a gideceğini açıkladı.

O 24 saatin tüm kritik detayları 10Haber’in canlı bloğunda

Rusya’daki paralı asker ordusu Wagner’in 24 saat süren askeri kalkışması sırasında tüm detaylar sizin için 10Haber’in canlı bloğunda an be an güncellendi. Kalkışmanın saatlik kronolojisini bu linkten okuyabilirsiniz.

Yemekte bu kez isyan pişiren ‘Putin’in şefi’ Yevgeni Prigojin kimdir?

Ukrayna savaşında kritik bir rol oynayan paralı asker şirketi Wagner’in lideri Prigojin, Rusya’da yarattığı bir buçuk günlük hareketlilikle tüm dünyayı Rusya’yı kilitledi. Sosis satıcılığıyla ticarete atılan Prigojin’in yıllar içinde nasıl savaş makinesine dönüştüğünün hikayesini 1OHaber farkıyla bu linkten okuyabilirsiniz.

SADAT ile Wagner arasında farklar ve benzerlikler

Rusya’daki askeri kalkışma tüm dünyada ‘paralı ordu’ kavramını sorgulatırken, Türkiye’de de Mayıs seçimlerinden önce muhalefetin başlattığı bir tartışmayı diriltti.

CHP’den iktidara yakınlığıyla bilinen askeri şirket SADAT’a dair Wagner benzetmesi yapıldı, SADAT’tan ise bu benzetmeyi küçümseyen bir açıklama geldi. 10Haber olarak biz de sizin için daha bilimsel bir çerçeve açıp iki şirket arasındaki farkları ve benzerlikleri masaya yatırdık. Birçok boyuttan yaptığımız SADAT ve Wagner kıyaslamasını bu linkten okuyabilirsiniz.

'Gerasimov Doktrini' ile kurulan Wagner'e uzmanlar ne diyor: Konsept değişmezse Wagner yok olmaz‘Gerasimov Doktrini’ ile kurulan Wagner’e uzmanlar ne diyor: Konsept değişmezse Wagner yok olmaz

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.