New York’ta Erdoğan’dan F-16 çağrısı: Kısıtlamaları kaldırın

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda (BMGK) konuşmak üzere gittiği New York’ta NATO müttefiki Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) çağrı yaptı. Erdoğan Türkiye’nin bazı savunma harcamalarını kısıtlayan ve NATO müttefiklerinin uzun vadeli ikili ticaret hedeflerine ulaşmasını engelleyen  “tek taraflı” önlemlerin kaldırılması yönünde açıklama yaptı.

Erdoğan kısıtlamaların kalkmasını istiyor

NATO müttefikleri arasındaki ilişkiler son yıllarda Doğu Akdeniz, Suriye ve Gazze’deki politika farklılıklarından dolayı gergin. Türkiye ve ABD ilişkileri de bundan payını almış durumda. Gerçi bu sadece Gazze ve Suriye politikasındaki politika farklılıklarından değil; S-400, Türkiye-Yunanistan ilişkileri, Rahip Brunson gibi krizler nedeniyle de kesat.

ABD’den istenen Patriot hava savunma sistemlerini alamayınca Türkiye ABD’nin “en büyük düşmanı” Rusya’nın kapısını çalarak S-400 hava savunma sistemine talip oldu. Bu NATO müttefiklerinin arasını açacak bir krizi tetikledi. ABD, Türkiye’yi üretici ortak olduğu F-35 programından dışarıya itti. Erdoğan öncülüğünde S-400 ısrarı sürdürülünce de açmaz büyüdü. Hemen ardından İsveç’in NATO üyeliği gündeme geldi. Bu fırsatı değerlendiren Türkiye, İsveç’in üyeliğine karşılık F-16’ları öne sürdü. Washington’dan 40 adet Block-70 F-16 savaş uçağı ve 79 modernizasyon kiti istendi ve sonuç: İsveç NATO üyeliğini aldı, Türkiye de F-16 iznini kaptı.

Ankara ve Washington arasında 100 milyar dolar hedefli uzun dönemli bir ticaret anlaşması var. BM Genel Kurulu için New York’ta bulunan Erdoğan Türk ve ABD’li iş insanlarına bu hedefe ulaşmanın mümkün olduğunu da söyledi. Erdoğan özellikle savunma sanayinin önündeki engeller kaldırılırsa Türkiye’nin ticaret anlaşmaları konusunda daha başarılı olabileceğini de vurguladı.

Rusya Ukrayna Savaşı da gündemdeydi

Erdoğan “F-16 modernizasyon projesiyle yeni bir sayfa açtığımıza inanıyorum. Beklentimiz bu alandaki kısıtlamaların kalıcı olarak kaldırılması yönünde” dedi. Erdoğan Türkiye’nin tedarik zincirleri açısından avantajlı olduğunu da vurguladı. Ukrayna Rusya Savaşı’nda kritik olan 155 mm’lik topçu mermilerinin üretimi ve tedariki konusunda üretim işbirliğine de konuşmasında yer verdi. Washington ayrıca Rusya’ya karşı yaptırımları ihlal eden çok sayıda Türk vatandaşına ve şirketine de yaptırım uygulamıştı. Türkiye, NATO üyesi olması sebebiyle savaşta Ukrayna’yı destekliyor, fakat Erdoğan iş insanlarına uygulanan yaptırıma da karşı. 

Türkiye F-16’ların yanı sıra Almanya, İngiltere ve İspanya’dan gelen Eurofighter Typhoon jetleriyle de ilgileniyor, ancak özellikle Berlin’in isteksizliği Erdoğan’ı rahatsız ediyor. Pazartesi günü New York’ta Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüşen Erdoğan Ankara’nın her alanda işbirliğini geliştirmeye ve her iki tarafın da yararına olacak ortak fırsatlardan yararlanmaya hazır olduğunu ilettiğini belirtti.

Bakan Güler: F-16 görüşmeleri olumlu gidiyor, EuroFighter’da sona yaklaşıyoruz