Lübnanlı gazeteciler anlattı: Hizbullah’ın ‘kırmızı çizgisi’ Dahiye’nin intikamı acı olacak
Aylardır İsrail'in saldırılarına cevap vermediği için içte ve dışta eleştirilen İran dün gece 200 füze fırlattı. Füzelerin çoğu havada imha edildi, düşen füzelerden birinin şarapneli Batı Şeria'da bir Filistinli'yi yaraladı. Netanyahu tehdit etti.
İsrail’in bir yıla yakın süredir Gazze’de yürüttüğü kanlı saldırılarla sarsılan, son olarak İsrail ordusunun bir yandan Lübnan’daki Hizbullah’a kara savaşı sahil saldırması, Yemen’deki Husi’leri uzaktan vurmasıyla iyice kaynayan bir kazana dönüşen Ortadoğu’da bugünlerde en zor durumdaki ülke İran İslam Cumhuriyeti.
Nisan ayında çok sayıda füze ve kamikaze dronla İsrail’e saldırmak isteyen ama bir etki yaratamayan, Tahran’da Devrim Muhafızları’nın misafirhanesinde kalan Hamas lideri İsmail Haniye’nin öldürülmesini engelleyemeyen, Lübnan’da Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın ve bu arada Devrim Muhafızları ordusundan bir generalin aynı yerde öldürülmesini seyretmek zorunda kalan İran, uzun zamandır hem içteki sertlik yanlılarının hem de dıştaki ‘Direniş Ekseni’ adını verdiği müttefiklerinin ‘İsrail’e bir cevap verilmesi’ baskısı altındaydı.
Bu baskılar sonucu dün gece İran yeniden İsrail’e saldırmaya karar verdi, Batılı kaynaklara ve İsrail’e göre 200, kendi açıklamalarına göre 500 füze fırlattı. Ancak bu saldırı İsraillilerin sığınaklara girmesine neden olsa da belirgin bir etki yaratmadı. İsrail ve Batılı kaynaklara göre 200 füzenin çoğu havada imha edildi, yere düşen az sayıda füzeden biri Filistin toprağı olan Batı Şeria’ya düştü, bu füzeden kopan bir şarapnel bir Filistinli’nin yaralanmasına neden oldu.
Dün akşam saatlerinde ABD’li bir üst düzey yetkilinin ‘İran’ın İsrail’e saldırı hazırlığı içinde olduğu’ duyurulduktan sonra İsrail güvenlik kabinesi acil toplandı. Saat 19.30’daki bu toplantı devam ederken İsrail’de sirenler çalmaya başladı, Tel Aviv ve Kudüs başta olmak üzere kentlerde çok sayıda İsrailli sığınaklara koştu.
İran’dan fırlatılan füzeleri İsrail’in hava savunma sistemi ve Doğu Akdeniz’de görev yapan bazı Amerikan destroyerlerinden fırlatılan savunma füzeleri karşıladı.
Saldırıyı resmen bir duyuruyla açıklayan İran Devrim Muhafızları, Hamas lideri İsmail Haniye, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ve İranlı general Abbas Nilfuruşan’ın öldürüldüğü İsrail saldırılarına karşılık verdiklerini duyurdu. İsrail’in bu saldırıya askeri yanıt vermesi halinde ‘yıkıcı karşılık’ göreceği uyarısında bulunuldu.
Ayrıca saldırıda İsrail’in askeri yerleşimlerinin ve Nasrallah’ı vuran uçakların kalktığı havalimanının hedef alındığı bildirildi. Açıklamada ‘Gerçek Vaad-2’ adı verilen operasyonda “İsrail’in işgal ettiği Filistin topraklarındaki stratejik askeri tesislerin hedef alındığı ve hedeflerin geniş çaplı savunma sistemleriyle korunmasına rağmen yüzde 90 başarı oranıyla vurulduğu” belirtildi.
İran’ın ‘Hedef aldık ve vurduk’ dediği İsrail Hava Kuvvetleri’nin Negev çölündeki üssü, Nisan ayındaki İran saldırısında da hedefti. Üssün komutanı, üste hava kuvvetlerinin operasyon yeteneğini engelleyen bir durum olmadığını söyledi.
Nitekim İran’ın füze saldırısından kısa süre sonra bu üsten kalkan İsrail savaş uçakları Lübnan’ı bombaladı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkesinin İsrail’in saldırganlığına karşı meşru haklar temelinde misillemede bulunduğunu söyleyerek “Saldırgan değiliz ancak tehditlere karşı kararlıyız. İran’la çatışmaya girmeyin” dedi.
İsrail’in saldırganlığına ‘kesin bir yanıt’ verdiklerini belirten Pezeşkiyan, bu saldırıların İran’ın çıkarlarının ve vatandaşlarının savunulması amacıyla gerçekleştirildiğini kaydetti.
Pezeşkiyan mesajında şu ifadeleri kullandı: “Netanyahu İran’ın savaş peşinde olmadığını ancak her tehdide kararlı yanıt vereceğini bilsin. Bu yalnızca gücümüzün bir parçasıydı. İran ile çatışmaya girmeyin.”
İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) misyonu ise saldırıyla ilgili dikkat çekici bir açıklama yaptı ve saldırıyla ilgili ABD’nin önceden bilgilendirilmediği belirtildi.
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ise Direniş Ekseni’nin İsrail üzerindeki etkisinin büyüyeceğini gelecekte daha sert ve ağır darbeler indirileceğini belirtti. Hamaney, İran’ın son hamlesinin sadece bir başlangıç olduğunun altını çizerek İsrail’i ‘çürüyen bir cesede’ benzetti.
Reuters’a göre saldırı emrini Hamaney verdi. İranlı kaynaklar, saldırının başlatılmasının ardından İsrail’in olası misillemesine karşılık Hamaney’in güvenli bir noktaya götürüldüğünü söyledi.
İran kaynaklarına göre saldırıda yaklaşık 500 füze ateşlendi. Bu füzeler arasında ses hızını aşan füzelerin de olduğu söylendi. İran basınının dikkat çektiği hipersonik Fettah 1 füzeleri kullanılarak bir ilke imza atıldı.
İran devlet televizyonunun haberinde de “Devrim Muhafızları Ordusu, ilk kez Fettah hipersonik füzelerle, radar ve Arrow 2 ve 3 füzelerini yönlendiren füze savunma kalkanını yok etti” dendi.
İsrail ordusuna göre İran tarafından 200’e yakın füze fırlatıldı. Reuters muhabirleri Ürdün üstünden gelen füzelerin engellendiğini bildirdi. Füzeler Tel Aviv ve Kudüs’te bazı noktalara düştü. İsrail ordu sözcüsü henüz herhangi bir yaralının tespit edilmediğini söyledi. The New York Times gazetesine göre saptanan yegane yaralı bir Filistinli. Bu kişi Batı Şeria’ya düşen bir füzeden kopan şarapnellerle yaralanmış.
LIVE: View of Tel Aviv’s skyline as Iran launches missiles into Israel https://t.co/nBVZZU7t1o
— Reuters (@Reuters) October 1, 2024
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İran’ın füze saldırısıyla hata yaptığını ve bunun bedelini ödeyeceğini söyledi.
Sosyal medya hesabından görüntülü bir mesaj yayınlayan Netanyahu, İran’ın füze saldırısının başarısız olduğunu söyleyip atılan füzelerin engellenmesine verdiği destekten dolayı ABD’ye teşekkür etti.
İran’a karşılık vereceklerini söyleyen Netanyahu, “Bize kim saldırırsa biz de ona saldıracağız” dedi.
İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz de İran yönetiminin kırmızı çizgiyi aştığını söyleyerek buna sessiz kalmayacaklarını belirtti.
RAW FOOTAGE: Watch as Iranian missiles rain over the Old City in Jerusalem, a holy site for Muslims, Christians and Jews.
This is the target of the Iranian regime: everyone. pic.twitter.com/rIqUZWN3zy
— Israel Defense Forces (@IDF) October 1, 2024
Beyaz Saray’da da saldırı sonrası hareketlilik vardı. Başkan Joe Biden, İran’ın İsrail’e yönelik füze saldırılarıyla ilgili gelişmeleri anlık olarak izlemek için Durum Odası’na geçti. Yanında Başkan Yardımcısı Kamala Harris de bulunuyordu. İkili, ulusal güvenlik ekibiyle birlikte saldırıların detaylarını takip etti.
Biden, ABD ordusuna doğrudan talimat vererek, İsrail’in kendini savunmasına yardımcı olunmasını ve İran’ın fırlattığı füzelerin vurulmasını istedi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, bu gelişmelerin yakından izlendiği ve her adımın dikkatle atıldığı belirtildi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da “Şu anki mevcut bilgilerimize göre, bu saldırı yenilgiye uğratılmış ve etkisiz kılınmış gözüküyor” dedi.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İran’ın füze saldırısının en son 13 Nisan’daki saldırısına kıyasla sayı bakımından iki katı büyüklüğünde olduğunu bildirdi. (İsrail’in 1 Nisan’da Şam’daki İran konsolosluk binasına düzenlediği hava saldırısına karşılık İran’da 13 Nisan’da misilleme yapmıştı)
Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, İran’ın İsrail’e yaklaşık 200 balistik füze attığını söyledi.
Ryder “Bu önemli bir saldırıydı, muhtemelen kapsam açısından daha önce gördüğümüzün büyüklüğündeydi” dedi.
ABD’nin bölgede bulunan iki donanma gemisi USS Vocal ve USS Cole’un İran’ın füzelerine karşı yaklaşık bir düzine füze savunma sistemi ateşlediğini belirten Ryder, İran füzelerinin çoğunun İsrail tarafından engellendiğini ve ilk belirlemelere göre İsrail’de çok az hasar meydana geldiğini söyledi.
Aynı dakikalarda İsrail polisi Tel Aviv yakınlarındaki Yafa’da altı kişinin öldüğü, dokuz kişinin yaralandığı bir silahlı saldırı gerçekleştiğini söyledi. İki saldırgan etkisiz hale getirildi. Saldırının İran’ın bombardımanıyla ilgisi olup olmadığı bilinmiyor ama saldırganlar o sırada sığınaklara inmeye çalışanların üzerine ateş açtı.
İsrail basınına yansıyan haberlerde ise yaralı sayısına ilişkin farklı bilgiler verildi. Israel Hayom’un haberinde, saldırıda altısı ağır 12 kişinin yaralandığı belirtildi. Haberde saldırganların 20’li yaşlarda Muhammed Halef Receb ve Hasan Muhammet Temimi olduğu belirtildi.
İsrail devlet televizyonu KAN da akşam saatlerinde İsrail polisinden aktardığı haberde, Yafa kentinde düzenlenen silahlı saldırıda sekiz kişinin öldüğünü duyurmuştu.
Gazze’de İsrail’le savaşan Hamas ise İran’ın gerçekleştirdiği füze saldırılarını memnuniyetle karşıladı. Örgütün açıklamasında bu saldırıların ‘işgalcilerin bölge halkına karşı sürdürdüğü suçların bir cevabı’ olarak değerlendirildiği vurgulandı.
Açıklamada “Ulusumuzun kahraman şehitlerinin kanlarının intikamını almak amacıyla, İran Devrim Muhafızları tarafından işgal altındaki topraklarımızın geniş alanlarına düzenlenen kahramanca füze saldırısını kutluyoruz” dendi.
Diğer yandan İsrail gece saatlerinde Beyrut’u vurmaya devam etti. İsrail ordusu, Hizbullah’a silah taşımaktan sorumlu birimin komutanı Muhammed Cafer Kasir’i öldürdüklerini ileri sürdü.