İsrail beklenen saldırıyı başlattı: İran’da nükleer tesisleri vurdu, genelkurmay başkanı dahil İran’ın komuta kademesini öldürdü

İsrail cuma sabaha karşı o3.00’te İran’ın nükleer tesislerine “önleyici, kesin ve birleşik saldırı” başlattı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu “Yükselen Aslan” olarak adlandırdığı saldırının “günler süreceğini” ve “İsrail’in varlığına yönelik İran tehdidini geri püskürtmeyi” amaçladığını söyledi. Saldırılar daha ilk günden dalga dalga geldi ve henüz durmuş değil. Medyaya sızan haberler İsrail’in saldırıları 14 gün için planladığı yönünde.

Aslında saldırıların kendisi de katman katman. Bir katmanda İsrail’in 200 kadar savaş uçağıyla İran’daki hedefleri doğrudan vurması var. Bir başka katmanda bu uçaklarla birlikte hareket eden jet motorlu SİHA’ların vurduğu daha zorlu hedefler var. İsrail daha önce İran’ın hava savunma sistemini büyük ölçüde yok etmişti, cuma sabaha karşı başlayan saldırıların ilk dalgası bu hava savunma sisteminin geri kalanını da yok ettti. Böylece İsrail uçakları binlerce kilometreden gelip tek bir kayıp bile vermeden ülkelerine döndü, ardından ikinci dalga için yeniden havalandı.

Ama saldırıların en ilginç katmanı, İsrail’in aylar önce İran içine soktuğu dronlar ve füzelerle yapılanıydı. Bu araçlarla çok sayıda önemli suikast gerçekleştirildi, İran ordusunun ve Devrim Muhafızları Ordusunun komuta kademesi neredeyse tamamen yok edildi. İlk saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı Bakıri, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami’yle nükleer fizikçiler Feridun Abbasi ve Muhammad Mehdi Tehrançi’nin öldürüldüğü bildirildi.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Washington’ın saldırılara dahil olmadığını söyledi, “Biz İran’a yönelik saldırılara dahil değiliz ve en önemli önceliğimiz bölgedeki Amerikan güçlerini korumaktır” dedi. İran Dinî Lideri Ali Hamaney ise “Siyonist rejim bu cinayetle kendisi için acı bir akıbet hazırlamıştır ve bu akıbetle mutlaka yüzleşecektir” açıklaması yaptı. İran Devrim Muhafızları da İsrail saldırısının ‘Beyaz Saray’daki kötü yöneticiler ve terörist ABD rejiminin’ desteği ve bilgisi dahilinde gerçekleştiğini söyledi. İran ABD’nin 15 Haziran’da Umman’da yapacağı nükleer görüşmelerin yeni turuna katılmayacağını duyurdu. Buna karşılık Amerikan Başkanı Donald Trump, İran’a seslenerek ‘Bir an önce nükleer anlaşmayı imzalamalarını’ istedi, ‘Yoksa geriye ülkeniz kalmayacak, İsrail daha da beterini yapacak’ dedi. Daha iki gün önce Trump’ın Netanyahu’dan İran’a saldırmasını istemediği haberleri vardı.

Hamas’ın “Aksa Tufanı” saldırıyla başlayan sürecin son halkası

İsrail önce İran’da altı noktaya hava saldırısı düzenledi. Başkent Tahran ve çevresindeki askerî alanlar, balistik füze üsleri, İran’ın ana uranyum zenginleştirme tesisinin bulunduğu Tahran’ın güneyindeki Natanz şehri, bir nükleer araştırma merkezi, Tahran’ın kuzeybatısındaki Tebriz şehri, Tahran’ın güneyindeki İsfahan şehri, Tahran’ın güneybatısındaki Arak şehri, Tahran’ın batısındaki Kermanşah şehri İsrail ordusunun hedefi oldu. 

100’den fazla hedef vuruldu, 200’den fazla savaş uçağı katıldı

İsrail ordusu gece boyunca İran’da 100’den fazla hedefin vurulduğunu ve saldırıya 200’den fazla savaş uçağının katıldığını açıkladı.

İsrail askeri istihbarat birimi IDF, X üzerinden yaptığı bir paylaşımda operasyonun başarısını “kutladı” ve “İran askeri ve güvenlik kurumlarının üç üst düzey liderinin öldürüldüğüne inandıklarını” vurguladı.

IDF paylaşımında İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve İran Hatem al-Anbiya Komutanlığı Komutanı Ghulam Ali Rashid’in isimlerini verdi.

Tahran ve beş ayrı hedef vardı

İran medyası ve açık kaynaklarda paylaşılanlara göre hava saldırılarında başkent Tahran, Kirmanşah, Doğu Azerbaycan (Tebriz), Kum, Loristan ve Hamedan eyaletleri hedef alındı.

Tahran’da hedef alınan noktalar arasında İran Ordusu ve Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı bazı üst düzey komutanların ikametgahları da yer aldı.

Başkent Tahran’da sivil binaların da hedef alındığı saldırılarda onlarca İranlı hayatını kaybetti ve yaralandı.

Hamedan’da bulunan ve ülkenin en önemli radar merkezlerinden biri olan Subaşı Radar Merkezi ve Irak sınırına yakın Kirmanşah’da askeri kışlalar ve radar sistemlerinin yanı sıra Hüsrevi Sınır Kapısı hedef alındı.

Irak sınırındaki Loristan eyaletinde bir askeri tesis İsrail’in hedefi oldu. Doğu Azerbaycan eyaletinin merkez kenti Tebriz’de 5 nokta hedef alındı.

İsfahan kentindeki Natanz Uranyum Zenginleştirme Tesisi de vuruldu.

“İsrail İran’ın içinden saldırdı’ iddiası

İki üst düzey İsrailli güvenlik kaynağı İsrail istihbarat teşkilatı Mossad’ın saldırılar öncesinde İran içine silah yerleştirdiğini iddia etti.

Associated Press’in (AP) iki güvenlik kaynağına dayandırdığı haberine göre İsrailli güvenlik yetkilileri, ülkenin casusluk teşkilatı Mossad’ın İran’ın savunmasını içeriden hedef alan saldırılar öncesinde İran’a silah kaçırdığını söyledi.

İsimlerinin gizli kalması koşuluyla konuşan yetkililer, İran içinde dronların fırlatılması için bir üs kurulduğunu ve dronların saldırı esnasında Tahran yakınlarındaki bir İran üssündeki füze rampalarını hedef almak üzere aktif hale getirildiğini söyledi.

İsrail’in ayrıca İran’ın merkezine hassas silahlar soktuğunu ve bunları karadan havaya füze sistemlerinin yakınına yerleştirdiğini söyleyen yetkililer, araçlara da vurucu sistemler yerleştirdiklerini iddia etti.

Yetkililer her iki sistemin de saldırılar başladığında İran’ın savunmasını hedef almak üzere aktif hale getirildiğini söyledi.

Ürdün hava sahasını kapattı 

Ürdün “bölgede yaşanan gerginlikten kaynaklanabilecek tehlikelere karşı” hava sahasını tüm uçuşlara “geçici olarak” kapattığını açıkladı.

Geçen yıl İsrail askeri üslerini hedef alan bazı İran füzeleri Ürdün üstünden uçmuştu.

İran’dan İsrail’e 100’den insansız hava aracı fırlatıldı

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Tuğgeneral Effie Defrin son birkaç saat içinde İran tarafından İsrail’e 100’den fazla insansız hava aracı fırlatıldığını söyledi.

IDF İran’dan fırlatılan ve İsrail’e ulaşması birkaç saat sürecek insansız hava araçlarının düşürülmesi için çalışıldığını aktardı.

İran devlet medyası: Beş ölü ve çok sayıda yaralı var

İran devlet medyası İsrail’in Tahran’a saldırılarında beş kişinin öldüğünü ve 20 kişinin yaralandığını duyurdu.

Devlet televizyonu ülke genelinde aralarında kadın ve çocukların da olduğu en az 50 kişinin yaralandığını duyurdu.

Öldürülen altı İranlı nükleer fizikçi kimdi?

İran’ın yarı resmi haber ajansı Tesnim’e göre İsrail’in sabaha karşı İran’ın farklı kentlerine düzenlediği saldırılarda Abdulhamid Menuçehr, Ahmed Rıza Zülfikari, Emir Hüseyin Fıkhi, Motlabizade, Muhammed Mehdi Tehrançi ve Feridun Abbasi adlı nükleer fizikçiler yaşamını yitirdi.

Saldırıda hayatını kaybedenlerden Feridun Abbasi, İran’ın Atom Enerjisi Kurumu Başkanı olarak bir dönem görev yaptı. Abbasi 2010’da İsrail’in suçlandığı suikast girişiminden yaralı kurtulmuştu.

Yaşamını yitiren Muhammed Mehdi Tehrançi ise İslami Azad Üniversitesi Rektörlüğü görevini yürütüyordu.

Trump’ın haberi vardı

Fox News sunucusu Bret Baier saldırılardan sonra ABD Başkanı ile konuştuğunu ve saldırıdan haberdar olduğunu söyleyen Donald Trump’ın İsrail’in İran’a saldırılarına Washington’un müdahil olmadığını yinelediğini anlattı.

Baier’in aktardığına göre Trump “İran nükleer bombaya sahip olamaz ve müzakere masasına geri dönmeyi umuyoruz. Bunu göreceğiz” dedi.

Trump, İran’ın misilleme yapması halinde ABD’nin İsrail’i savunmaya yardım edeceğini de sözlerine ekledi.

İsrail, İran’ın karşılık vermesine hazırlıklı 

Reuters’a konuşan iki İsrailli yetkili ülkenin önümüzdeki saatlerde İran’ın vereceği bir karşılık için hazırlandığını söyledi.

Yetkililere göre İran’ın vereceği karşılık yüzlerce balistik füzenin fırlatılmasını içerebilir.

İran doğruladı: Genelkurmay Başkanı öldürüldü 

İran devlet televizyonu İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri’nin İsrail’in sabaha karşı başlayan saldırılarında öldürüldüğünü duyurdu.

Al Arabiya’nın haberine göre Bakıri’nin yerine geçici olarak Habibullah Seyyari atandı.

BM Genel Sekreteri ‘itidal’ çağrısı yaptı 

Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Ferhan Hak tarafından yapılan açıklamada Genel Sekretere Antonio Guterres’in İsrail’in hava saldırılarının ardından İsrail ve İran’ı “azami itidal” göstermeye çağırdığı bildirildi.

Açıklamada “Orta Doğu’daki her türlü askerî tırmanış” kınanırken Guterres’in devam eden ABD-İran müzakereleri sırasında İsrail’in nükleer tesislere yönelik saldırılarından “özellikle endişe duyduğu” kaydedildi.

Açıklamada “Genel Sekreter her iki taraftan da azami itidal göstermelerini ve bölgenin kaldıramayacağı bir durum olan daha derin bir çatışmaya sürüklenmekten her ne pahasına olursa olsun kaçınmalarını istemektedir” dendi.

İran Dışişleri Bakanı Erakçi ise İran’ın İsrail’in saldırılarına karşılık vermesinin Tahran’ın ‘meşru ve yasal hakkı’ olduğunu söyledi. 

İsrail Washington ile tam koordinasyon içindeydi

İsrail devlet televizyonunun bir yetkiliye dayandırdığı haberine göre İsrail, İran konusunda Washington ile tam bir koordinasyon içinde hareket etti ve İran hedeflerini vurmadan önce ABD’yi bilgilendirdi.

İsmi açıklanmayan yetkili Kan’a yaptığı açıklamada İsrail ile Washington arasında son zamanlarda çıkan anlaşmazlık haberlerinin yanlış olduğunu söyledi.

İsrail Savunma Bakanı Katz duyurdu

Türkiye saati ile o3’te İran’a başlatılan saldırıyı duyuran İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz “İsrail’in İran’a yönelik önleyici saldırısının ardından yakın gelecekte İsrail ve sivil nüfusa yönelik füze ve insansız hava aracı saldırısı bekleniyor” dedi. yayınlanan duyuruda şu ifadelere yer verildi:

“İsrail Devleti’nin İran’a yönelik önleyici saldırısının ardından yakın gelecekte İsrail Devleti’ne ve sivil halkına yönelik bir füze ve insansız hava aracı saldırısı beklenmektedir.

Bu nedenle ve Sivil Savunma Yasası kapsamındaki yetkisine uygun olarak Savunma Bakanı Israel Katz, İsrail Devleti’nin tamamında iç cephede özel bir olağanüstü halin uygulanacağı özel bir emir imzalamıştır.

İç Cephe Komutanlığı ve yetkililerin talimatlarına uymalı ve korunan bölgelerde kalmalısınız.”

IDF: Saldırılar ‘İran’ın nükleer programına karşı’

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) İran’ın nükleer programını vurmak için önleyici, hassas ve kombine bir saldırı başlattıklarını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada İran’a düzenlenen saldırılara onlarca jetin katıldığı bildirildi.

Açıklamada “İran’ın farklı bölgelerindeki nükleer hedefler de dahil olmak üzere düzinelerce askeri hedefe yönelik saldırıları içeren ilk aşama tamamlandı” dendi.

İran’ın nükleer silaha sahip olmaya “her zamankinden daha yakın” olduğu iddia edilen açıklamada İran’ın silahlarının İsrail ve tüm dünya için tehdit oluşturduğu savunuldu.

İsrail’in vatandaşlarını savunması gerekçesiyle “gerekli her yere” saldıracağı tehdidinde bulunuldu.

Netanyahu: ‘Tehlike geçene kadar sürecek’ dedi ve Reuters’e göre de “20 komutan daha öldürüldü”

İsrail basını Başbakan Binyamin Netanyahu’nun İran’a başlattıkları saldırıların ardından son durumu ele almak için güvenlik kabinesini toplama kararı aldığını bildirdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu İsrail’in İran’a sürpriz saldırısının “çok başarılı” olduğunu söyledi.

Savunma Bakanı Israel Katz, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ile birlikte yaptığı video açıklamasında konuşan Netanyahu “Üst düzey komutayı vurduk, nükleer silah geliştiren üst düzey bilim adamlarını vurduk, nükleer tesisleri vurduk” dedi.

“Başarılar elde ediyoruz ama biliyorum ve siz de biliyorsunuz ki kolay savaş yoktur” diyen Netanyahu “İsrailliler şimdiye kadar alışkın olduğumuzdan çok daha uzun süreleri sığınaklarda geçirmek zorunda kalabilir” diye konuştu.

​​​​​​​Netanyahu İsrail Başbakanlık Ofisi tarafından yayınlanan konuşmasında “İsrail’in bekasına yönelik tehdidi bertaraf etme” gerekçesiyle İran’a saldırı başlattıklarını duyurdu.

Netanyahu İran’a saldırı düzenlediklerini belirterek “tehlike ortadan kalkana kadar” saldırıların süreceğini söyledi.

Netanyahu İran’ın nükleer projesini engellemek üzere saldırı başlattıklarını, saldırıda nükleer üzerinde çalışan İranlı bilim insanlarını hedef aldıklarını duyurdu.

Nitekim İsrail ilk saldırıdan saatler sonra Tebriz’de bir hava üssüne ve Hamedan’da askeri hedeflere saldırıldığını ve Tebriz yakınlarındaki üste yeraltında bir sığınakta toplantı halinde olan hava kuvvetleri komutanı dahil 20 üst düzey askerin öldürüldüğünü açıkladı. Tebriz saldırısıyla ilgili haber Reuters haber ajansından duyuruldu. İran  Tebriz saldırısını henüz doğrulamadı ama İsrail saldırılarının sürdüğünü, Hamedan’da büyük bir patlama olduğunu, çok sayıda sivilin öldüğünü açıkladı.

Netanyahu başlattıkları saldırının adının “Yükselen Aslan” olduğunu duyurarak “İran’ın nükleer zenginleştirme programının , balistik kapasitesinin kalbine saldırdık. Natanz’daki İran’ın ana zenginleştirme tesisini hedef aldık” dedi.

İsrail Başbakanı geçen yıl İran’ın kendilerine 300 füze ateşlediğini, kendilerinin ise bir ton patlayıcı taşıyan 25 füze ateşlediklerini belirtti.

Netanyahu İran’ın üç yıl içinde 10 bin balistik füze üretmeyi hedeflediğini ve bunun kabul edilemez olduğunu savunarak İran’a çok büyük darbe vurduklarını, sorunlarının İran halkıyla değil rejimiyle olduğunu ileri sürdü.

Netanyahu İran’ın atom bombası üretebilecek kadar uranyum zenginleştirdiğini ve bu silahı üretmek için daha önce atmadığı adımları attığını ileri sürdü.

İran’ın bu hızla çok kısa sürede nükleer silah üretebileceğini söyleyen Netanyahu bunun İsrail için tehlike olduğunu savundu.

İsrail hava sahası kapatıldı

Ordu radyosu İsrail hava sahasının ikinci bir duyuruya kadar kapatıldığını, Ulaştırma Bakanlığının Tel Aviv’deki Ben Gurion Havaalanı’ndaki uçuşlardaki değişiklik durumu hakkında bilgi verileceğini duyurduğunu aktardı.

İsrail genelinde muhtemel bir saldırıya karşı uyarı olarak ülke genelinde alarmlar devreye girdi.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada saat 03.00 itibarıyla iç cephe komutanlığı yönergelerinde acil değişiklik yapılmasına karar verildiği belirtildi.

Ülke genelinde tam faaliyet durumuna geçilmesine, temel sektörler hariç eğitim faaliyetleri ve toplantıların yasaklanmasına karar verildiği aktarıldı.

İsrail ordusu toplantısına İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de katıldı

ABD’den İran’a mesaj

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail’in İran’a düzenlediği saldırıya ilişkin yazılı  açıklama yaptı. Rubio “Bu gece İsrail, İran’a karşı tek taraflı bir harekette bulundu. Biz bu saldırılarda yer almadık. Bizim en öncelikli konumuz bölgedeki Amerikan güçlerinin korunmasıdır” dedi.

İsrail’in saldırı öncesinde ABD’yi bilgilendirdiğini belirten Rubio İsrail’in bu adımı “kendini savunma amacıyla” attığını aktardı. Rubio “Başkan Trump ve yönetimi güçlerimizi korumak için gerekli tüm adımları attı ve bölgedeki müttefiklerimizle yakın teması sürdürüyor” dedi.

Rubio İran’a uyarıda bulunarak “Açık konuşayım: İran, ABD çıkarlarını ya da personelini hedef almamalıdır” ifadelerini kullandı.

Trump yeniden uyardı: Sonraki daha acımasız olacak

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail’in İran’a yönelik başlattığı saldırılarla ilgili paylaşımında “İran’a anlaşma yapması için şans üstüne şans verdim” diyerek “Şimdi hepsi öldü ve durum daha da kötüleşecek! Halihazırda büyük bir ölüm ve yıkım yaşandı, ancak bu katliamın sona ermesi için hala zaman var, bir sonraki planlanan saldırılar daha da acımasız olacak” diye yazdı.

Trump, sahibi olduğu Truth Social platformundan İsrail’in İran’a yönelik olarak başlattığı saldırılarla ilgili açıklamada bulundu.

ABD Başkanı’nın paylaşımı şöyle:

“İran’a anlaşma yapması için şans üstüne şans verdim. Onlara en güçlü kelimelerle “sadece yapmalarını” söyledim, ancak ne kadar uğraşırlarsa uğraşsınlar, ne kadar yaklaşırlarsa yaklaşsınlar, bunu başaramadılar. Onlara bunun bildikleri, tahmin ettikleri ya da kendilerine söylenen her şeyden çok daha kötü olacağını, ABD’nin dünyanın her yerinde en iyi ve en ölümcül askeri teçhizatı ürettiğini ve İsrail’in bunlardan çok daha fazlasına sahip olduğunu ve bunları nasıl kullanacaklarını bildiklerini söyledim. Bazı İranlı sertlik yanlıları cesurca konuştular, ancak ne olmak üzere olduğunu bilmiyorlardı. Şimdi hepsi öldü ve durum daha da kötüleşecek! Halihazırda büyük bir ölüm ve yıkım yaşandı, ancak bu katliamın sona ermesi için hâlâ zaman var, bir sonraki planlanan saldırılar daha da acımasız olacak. İran, geriye hiçbir şey kalmadan önce bir anlaşma yapmalı ve bir zamanlar İran İmparatorluğu olarak bilinen şeyi kurtarmalıdır. Daha fazla ölüm yok, daha fazla yıkım yok, çok geç olmadan yapın. Tanrı hepinizi korusun!”

İran devlet televizyonu: İsrail, Natanz Nükleer Tesisi’ni vurdu

İran devlet televizyonu İsrail’in İran’a düzenlediği saldırılarda İsfahan eyaletindeki Natanz Nükleer Tesisi’ni vurduğunu doğruladı.

İran devlet televizyonunun haberinde Natanz Nükleer Tesisi’nin bulunduğu bölgede dumanların yükseldiği ancak sızıntı olmadığı kaydedildi.

İran devlet televizyonunun haberinde İsrail saldırılarında Natanz nükleer tesisinin hedef alındığı, İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Hüseyin Selami ile nükleer bilimciler Atom Enerjisi Kurumu’nun eski Başkanı Feridun Abbasi ve Muhammed Mehdi Tehrançi’nin de öldürüldüğü bildirildi.

Sivil yerleşim yerleri de vuruldu

AA’da yer alan habere göre İran devlet televizyonu İsrail’in Tahran’da sivil yerleşim yerlerini vurduğu iddiasına ilişkin olarak bazı görüntüler yayınladı. Bu yerlerin hedef alınan üst düzey isimlerin bulunduğu binalar olduğu öne sürüldü.

Saldırılara ilişkin yayımlanan görüntülerde Tahran’ın kuzeydoğusundaki Mahallati semtinde sivil yerleşim yerindeki bir binanın hedef alındığı görüldü.

İsrail’in Tahran’ın kuzeyinde yer alan Kamraniye semtinde de sivil bir binayı hedef aldığına dair görüntüler ülke medyasında yer aldı.

İran Devrim Muhafızları’na yakınlığıyla bilinen “Sepahnews” İsrail’in Tebriz kentinde 5 noktayı hedef aldığını duyurdu.

Saldırıda can ve mal kaybına ilişkin henüz resmi açıklama yapılmadı.

Pezeşkiyan’dan ilk açıklama: Yanıtımız İsrail’i pişman edecek

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan İsrail’in ülkesine yönelik saldırılarının ardından açıklamalarda bulundu. Saldırıların ardından ulusa sesleniş konuşması yapan İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan İsrail’e verilecek yanıtın “meşru ve güçlü” olacağını ve “İsrail’i aptalca hareketinden dolayı pişman edeceğini” söyledi.

Pezeşkiyan ayrıca İranlıları liderlerine güvenmeye ve onların yanında durmaya çağırdı.

İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan “Bugün, İran halkı her zamankinden daha fazla birlik, güven, dayanışma ve ulusal bütünlüğe ihtiyaç duymaktadır. Allah’ın izniyle bu kıymetli ruh haliyle, işgalci rejimin bu suikastına akılcı, güçlü ve sert bir yanıt verilecektir.” ifadelerini kullandı.

“Uluslararası taahhütlerin tümüne aykırı olan bu vahşi saldırı, gayrimeşru Siyonist rejimin suç işlemeye meyilli doğasını bir kez daha ortaya koymuştur” diyen Pezeşkiyan şöyle devam etti:

“Varlığını işgal, saldırı ve çocuk katli üzerine inşa eden bu rejimin, dün gece gerçekleştirdiği saldırı, İran İslam Cumhuriyeti’nin yıllardır dile getirdiği bir hakikati, yani Siyonist rejimin yapısının özünde saldırganlık ve cinayet olduğunu tüm dünyaya bir kez daha ispatladı. Elbette, İran milleti ve yöneticileri bu cinayet karşısında sessiz kalmayacak ve İran İslam Cumhuriyeti’nin meşru ve güçlü yanıtı, düşmanı yaptığı bu ahmakça girişimden dolayı pişman edecektir”

Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan son olarak “İran İslam Cumhuriyeti, şimdiye kadar dünya ve bölge barışı için tüm imkanlarını seferber etmiş, uzun soluklu müzakerelere hazır olduğunu göstermiş ve bu çabalarıyla barışçıl yaklaşımını ispatlamıştır. Ancak ülkenin toprak bütünlüğüne yönelik herhangi bir saldırı karşısında da meşru müdafaa hakkını kullanarak kararlı ve kesin bir şekilde karşılık verecektir” dedi.

Saldırı piyasaları sarstı: Gram altın yeni rekor kırdı, petrol fiyatları fırladı

İsrail’in İran’a saldırısının ardından spot altının ons fiyatı, yüzde 1,3 artışla 3 bin 427,36 dolara yükseldi. Erken saatlerde 22 Nisan’dan bu yana en yüksek seviyesini gören altın, haftalık bazda yüzde 3,5’in üzerinde değer kazandı. ABD altın vadeli işlemleri de yüzde 1,4 artarak 3 bin 448,70 dolara ulaştı.

Ortadoğu’da yaşanan gerilimin etkisiyle sert yükselen ons altın Türkiye’de gram altında da yükselişe neden oldu. Altının gram fiyatı haftanın son işlem gününde yüzde 1,5 yükseldi. Gram altın 4 bin 373 liraya kadar çıkarak yeni zirvesini gördü.

Cuma günü petrol fiyatları yüzde 9’un üzerinde artarak yaklaşık 5 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Brent tipi ham petrol vadeli kontratları, 6,29 dolar (yüzde 9,07) artarak varil başına 75,65 dolara yükseldi. Gün içi en yüksek seviye olan 78,50 dolar, 27 Ocak’tan bu yana görülen en yüksek fiyat oldu. ABD tipi WTI ham petrolü ise 6,43 dolar (yüzde 9,45) artarak varil başına 74,47 dolara çıktı. WTI fiyatları gün içinde 77,62 doları gördü ve bu da 21 Ocak’tan bu yana en yüksek düzey olarak kaydedildi.

Bu artış, her iki kontrat için de Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana görülen en büyük günlük yükseliş olarak kayda geçti.

Irak hava sahasını uçuşa kapattı

İsrail’in İran’a saldırı düzenlemesinin ardından Irak hava sahasını tüm uçuşlara kapattı.

​​​​​​​Irak resmi haber ajansı İNA’nın haberine göre Irak Ulaştırma Bakanlığı ülkede hava sahasını kapattı ve tüm havalimanlarındaki uçuşları askıya aldı.

ABD’nin İsrail Büyükelçiliği: Sığınaklarda kalın

ABD’nin İsrail Büyükelçiliği İsrail’in İran’a yönelik saldırı sonrası Tahran’ın misillemesi nedeniyle çalışanları ve ailelerine yönelik uyarı mesajı yayımladı.

Mesajda İsrail’deki büyükelçilik çalışanları ve ailelerinden bir sonraki duyuruya kadar sığınaklarda kalmaları istendi.

İsrail ordusu, İran’ın düzenlenen saldırıların ardından misilleme için İsrail’e karşı 100’den fazla insansız hava aracı (İHA) yönlendirdiğini açıklamıştı.

İran müzakereleri durdurdu

İran devlet televizyonunun haberine göre İran 15 Haziran’da Umman’ın başkentinde yapılması planlanan ABD ile dolaylı nükleer görüşmelere katılmayacak.

ABD’nin İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurması ısrarı nedeniyle bir süre gerçekleştirilemeyen görüşmelerin 15 Haziran’da Umman’da yeniden başlayacağı bildirilmişti.

AKP’den saldırıyla ilgili ilk açıklama: En güçlü şekilde kınıyoruz

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada İsrail’in İran’a yönelik saldırısını “en güçlü şekilde” kınadıklarını belirterek “ABD ile İran arasındaki müzakereler sürerken İsrail’in bu saldırıyı yapması, İsrail’in tüm diplomatik çabalara düşmanca davrandığını bir kere daha gösterdi. İsrail saldırganlığı tüm dünya için tehdittir. Buna karşı tüm dünya ortak somut tedbirler almalıdır” dedi.

Ömer Çelik şu ifadeleri kullandı:

“İsrail İran’a saldırarak tüm bölgeyi ateşe atan vahşi ve barbar saldırılarına bir yenisini ekledi. Bu hukuksuz saldırıyı en güçlü şekilde kınıyoruz.

İsrail saldırısının hiçbir meşruiyeti ve gerekçesi olamaz. Bu barbarca bir saldırganlıktır.

Cumhurbaşkanımızın Netanyahu hükümetinin soykırımcı eylemlerinin sonuçları konusundaki uyarılarına  tüm dünya dikkat kesilmelidir.

Gazze konusunda İsrail’in soykırımcı faaliyetlerine karşı uluslararası baskı artmışken İsrail bir kere daha gözleri soykırımcı eylemlerinden uzaklaştırmak için yeni bir saldırı başlattı.

ABD ile İran arasındaki müzakereler sürerken İsrail’in bu saldırıyı yapması tüm diplomatik çabalara düşmanca davrandığını bir kere daha gösterdi.

İsrail saldırganlığı tüm dünya için tehdittir. Buna karşı tüm dünya ortak somut tedbirler almalıdır.”

Suudi Arabistan’dan kınama 

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı İsrail’in İran’a yönelik saldırısını kınadı. Açıklamada “İsrail’in kardeş İran İslam Cumhuriyeti’ne yönelik, egemenlik ve güvenliğini zedeleyen ve uluslararası yasa ve normların açık bir ihlalini teşkil eden bariz saldırıları kınıyoruz” dendi.

Britanya: Saldırıların tırmanması kimsenin çıkarına değil

Britanya Dışişleri Bakanı David Lammy de İsrail saldırılarından “endişe duyduklarını” aktardı. X’te yaptığı paylaşımda Lammy şöyle yazdı:

“Saldırı haberlerini görmekten endişe duyuyorum. Saldırıların daha da tırmanması bölgedeki barış ve istikrar için ciddi bir tehdittir ve kimsenin çıkarına değildir.

Bu tehlikeli bir andır ve tüm tarafları itidalli olmaya çağırıyorum.”

Britanya Başbakanı Keir Starmer hükûmetinin “tüm tarafları geri adım atmaya ve gerilimi acilen düşürmeye” çağırdığını belirterek “Şimdi itidal, sükûnet ve diplomasiye dönüş zamanıdır” dedi.

Starmer “Gerilimin tırmanması bölgede hiç kimseye hizmet etmez. Orta Doğu’da istikrar öncelikli olmalıdır ve gerilimi düşürmek için ortaklarımızla temas halindeyiz” ifadelerini kullandı.

Japonya’dan kınama

Japonya Dışişleri Bakanı Takeshi Iwaya da Tokyo’da gazetecilere yaptığı açıklamada İsrail’in İran’a yönelik hava saldırılarını “şiddetle” kınadıklarını belirterek tüm taraflara itidal çağrısında bulundu.

Iwaya “Orta Doğu bölgesinde barış ve istikrar Japonya için son derece önemlidir ve ilgili tüm tarafları azami itidal göstermeye ve durumu sakinleştirmeye çağırıyoruz” dedi.

Avustralya: Bölgeyi istikrarsızlaştırma riski taşıyor

Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong da “İsrail ile İran arasındaki gerilimin tırmanmasından endişe duyduklarını” belirterek “Bu durum zaten istikrarsız olan bölgeyi daha da istikrarsızlaştırma riski taşımaktadır. Tüm taraflara gerilimi daha da artıracak eylem ve söylemlerden kaçınmaları çağrısında bulunuyoruz” dedi.

Türk dışişleri: Provokasyon

Dışişleri Bakanlığı İsrail’in İran’a hava saldırısına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

“İsrail’in İran’a düzenlediği hava saldırısını en güçlü şekilde kınıyoruz” denen açıklamada saldırının uluslararası hukuku açıkça ihlal ettiği ve bunun, İsrail’in bölgede yürüttüğü stratejik istikrarsızlaştırma politikasına hizmet eden bir provokasyon olduğu belirtildi.

Saldırıların İran’ın nükleer programıyla ilgili müzakerelerin yoğunlaştığı bir dönemde gerçekleşmesinin (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu hükümetinin herhangi bir meselenin diplomatik yollarla çözülmesini istemediği ve kendi çıkarları doğrultusunda bölgesel istikrarı ve küresel huzuru riske atmaktan kaçınmadığını gösterdiğine dikkat çekilen açıklamada İsrail’in daha büyük çatışmalara yol açabilecek saldırgan eylemlerine bir an önce son vermesi gerektiğinin altı çizildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Orta Doğu’da daha fazla kan ve yıkım görmek istemediğimizi tekraren ifade ediyoruz. Savaşın yayılmaması için uluslararası toplumu acilen harekete geçmeye çağırıyoruz.”

 CHP’li Namık Tan uyardı: Söylem şehvetine kapılmamalı

Emekli Büyükelçi ve 28. Dönem CHP İstanbul Milletvekili Namık Tan İsrail’in İran’a yönelik saldırıyla ilgili yaptığı yorumda “Ankara’nın soğukkanlı davranması, söylem şehvetine kapılmaması gerekir” dedi. İran’a yönelik saldırının “anlamlı bir askerî sonucu” olamayacağını savunan Tan “İran’ın, İsrail saldırısına cevaben, bölgedeki, özellikle Irak’taki, ABD askeri ve diplomatik varlığını hedef alıp almayacağı da izlenmesi gereken öncelikli hususlardan” diye konuştu.

Emekli Büyükelçi ve CHP’li Tan İsrail’in bu sabah saatlerine İran’ın nükleer tesislerine başlattığı saldırıyı yorumladığı bir X gönderisi paylaştı.

“İsrail’in İran’a saldırısı ABD’nin İran’la anlaşmaya varmasını engelledi ve ABD desteği olmadan hatta Trump’ın aksi yöndeki açık uyarısına rağmen gerçekleşti” diyen Tan paylaşımına şöyle devam etti:

“İran’ın vurulmasının anlamlı bir askeri sonucu olamaz. Siyasal sonucu üzerine de şimdilik ancak spekülasyon yapılabilir. Buna karşılık her ay 50 balistik füze üreten İran’ın İsrail’e vereceği yanıt öncekilerden farklı olacaktır. Nitekim şimdilik 100 adet SİHA gönderdi.

ABD İsrail saldırısına katılmasa da İsrail’in savunmasına desteği sürdürecektir.

İran’ın, İsrail saldırısına cevaben, bölgedeki, özellikle Irak’taki, ABD askeri ve diplomatik varlığını hedef alıp almayacağı da izlenmesi gereken öncelikli hususlardan.

Ankara’nın soğukkanlı davranması, söylem şehvetine kapılmaması gerekir.”

NATO’dan İsrail saldırısı açıklaması: Tek taraflı eylem

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, İran’a saldırıların İsrail’in “tek taraflı eylemi” olduğunu vurgulayarak, ABD de dahil olmak üzere müttefikleri gerilimi azaltmaya çağırdı.

Rutte, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’la yaptığı ortak basın toplantısında İsrail’in İran’a saldırısını değerlendirdi.

“Açıkça hızla gelişen bir durum. Bu İsrail’in tek taraflı eylemiydi ” diyen Rutte, şöyle devam etti:

“ABD de dahil olmak üzere birçok müttefikin gerilimi azaltmak için çalışmasının hayati önem taşıdığını düşünüyorum. Bunu yaptıklarını da biliyorum.”

AJet, İran, Irak ve Ürdün uçuşlarını 16 Haziran’a kadar iptal etti

AJet de uçuş güvenliği sorunları nedeniyle İran, Irak ve Ürdün seferlerini 16 Haziran Pazartesi günü saat 06.00’ya kadar iptal etti.

Şirketin Lübnan seferlerinin de gündüz şartlarında icra edilmesi, Irak üst geçişinde olan Orta Doğu seferlerinin ise ilgili hava sahası kullanılmadan yapılması planlanıyor.

İsrail bütün büyükelçiliklerini kapatma kararı aldı 

İsrail’in İran’a yönelik geniş çaplı saldırılar başlatmasının ardından büyükelçiliklerin internet sitelerinden yapılan açıklamada, İsrail’in dünya genelindeki büyükelçiliklerini kapattığı ve vatandaşlarını tetikte olmaya ve kamuya açık yerlerde Yahudi ya da İsrail sembollerini sergilememeye çağırdığı belirtildi.

Reuters’a göre, açıklamalarda İsrail’in konsolosluk hizmeti vermeyeceği ve vatandaşların “düşmanca faaliyetlerle” karşılaşmaları halinde yerel güvenlik hizmetleriyle iş birliği yapmaları çağrısında bulunuldu.

Büyükelçiliklerin ne kadar süreyle kapalı kalacağına dair bilgi verilmedi.

Açıklamada, “Son gelişmeler ışığında, dünyanın dört bir yanındaki İsrail misyonları kapatılacak ve konsolosluk hizmetleri verilmeyecek” dendi.