Yıllardır çözülemeyen işgal altındaki Filistin toprakları meselesi Lahey’de
İsrail Savunma Kuvvetleri, işgal altındaki Batı Şeria'daki yetkilerini Filistinlilere şiddet uygulayan yerleşimcilere devretti.
Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu ardından İsrail’in Gazze işgali sürüyor. Hamas’ın operasyonunda 1200 İsraillinin öldürülmesi 250’den fazlasının da esir alınması ardından başlayan İsrail saldırılarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 38 bine dayanmış durumda. Yetkililer, ölü sayısının açıklanandan çok daha fazla olduğunu ifade ediyor; çünkü İsrail saldırıları nedeniyle yıkılan binaların altından çıkarılamayan çok fazla cansız beden var.
Bu saldırılar, Hamas’ın kontrolündeki Gazze Şeridi’nin dışında El-Fetih yönetiminde olan işgal altındaki Batı Şeria’ya da yansıdı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Batı Şeria’daki Filistinlilere şiddet uygulayıp gözaltına alırken ordu da yetkilerini işgalci yerleşimcilere bırakıyor. The Guardian’ın aktardığına göre IDF’in Batı Şeria’daki yetkilerinin aşırı sağcı Finans Bakanı Bezalel Smotrich liderliğindeki yetkililere devredildi.
İsrail ordusu işgal altındaki Batı Şeria’da önemli yasal yetkileri sessiz sedasız bir şekilde aşırı sağcı bakan Bezalel Smotrich için çalışan yerleşimci yanlısı memurlara devretti. IDF’in 29 Mayıs’ta internet sitesinde yayımladığı bir emirle, İsrail’in Batı Şeria’daki yönetim organı olan Sivil İdare’deki düzinelerce yönetmeliğin sorumluluğu ordudan alınarak Savunma Bakanlığı’nda Smotrich tarafından yönetilen yetkililere devredildi.
Smotrich ve müttefikleri uzun zamandır Sivil İdare’nin ya da önemli bir bölümünün kontrolünü İsrail’in Batı Şeria’daki egemenliğini genişletmenin bir aracı olarak görüyor. Nihai hedefleri ise merkezi hükümetin ve bakanlıklarının doğrudan kontrolü. Bu devir, yerleşimlerin genişlemesi ve gelişmesi üzerindeki yasal denetim olasılığını da azaltıyor.
İsrailli politikacılar 1967’de ele geçirdikleri ve milyonlarca Filistinlinin yaşadığı işgal altındaki Batı Şeria’yı kalıcı olarak ilhak etmenin yollarını arıyor. İsrailli bir insan hakları avukatı olan Michael Sfard konuyla ilgili demeç verdiği The Guardian’a şunları söyledi: “Sonuç olarak, ilhak meselesinin bulanık olduğunu düşünen herkes için bu emir tüm şüpheleri sona erdiriyor. Bu emrin yaptığı şey, idari gücün geniş alanlarını askeri komutandan hükümet için çalışan İsrailli sivillere devretmektir.”
Bu, aşırı sağcı parti ile Başbakan Binyamin Netanyahu’nun Likud Partisi arasındaki koalisyon anlaşmasının ardından maliye bakanı ve savunma bakanlığı görevine getirilen Smotrich için son darbe oldu. İsrail’de büyük ölçüde dikkat çekmeyen yasa aktarımı, yerleşim yanlısı politikacıların daha önce askeri emir komuta zinciri tarafından kullanılan yasal yetkilerin çoğunu elde etmek için yıllardır sürdürdükleri kampanyayı izliyor.
Bu yasalar, inşaat yönetmeliklerinden tarım, ormancılık, parklar ve yüzme alanlarının dahi idaresine kadar her şeyi kapsıyor. Hukukçular uzun zamandır bu yetkilerin ordudan siyasi kontrole devredilmesinin İsrail’i uluslararası hukuk çerçevesindeki sorumluluklarıyla karşı karşıya getirme riski taşıdığı uyarısında bulunuyordu. Smotrich hükümete geldikten sonra binlerce yeni yerleşimcinin yaşayabileceği evi onaylamak, daha önce izin verilmeyen karakolları yasalaştırmak ve Filistinlilerin ev inşa etmesini ve bölgede yaşamasını zorlaştırmak için hızla harekete geçmişti.
İsrail basınında yer alan haberlere göre ABD’li yetkililer, uluslararası hukuka göre yasadışı olan bir yerleşimde yaşayan Smotrich’in Batı Şeria’daki istikrarı bozucu etkisi nedeniyle kendisine yaptırım uygulanması olasılığını özel olarak görüştü. Ilımlı eski savunma bakanı Benny Gantz’ın Gazze savaşındaki strateji ve Hamas’ın elindeki İsrailli rehinelerin nasıl geri getirileceği konusunda yaşanan tartışmalar nedeniyle savaş kabinesinden ayrılmasından bu yana Netanyahu, Smotrich ve koalisyon hükümetindeki diğer aşırı sağcı unsurların desteğine daha fazla güvenir hale geldi.
İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail askerleri ile Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin saldırılarında 549 Filistinli hayatını kaybetti.