Japonya depremden sonra sele teslim: En az altı kişi öldü

Yılbaşında yaşadığı yıkıcı depremin etkilerini hala hisseden Japonya’yı bu sefer de sel vurdu. İşikava bölgesindeki yağış rekor seviyelere çıktı, yetkililer acil durum uyarısı verdi. Bu yoğunlukta bir yağış şimdiye dek bölgede hiç görülmemiş. Yetkililer en az altı kişinin hayatını kaybettiğini, onlarcasının kayıp olduğunu bildirdi. Japonya’nın resmi haber ajansı NHK yoğun yağışlar sebebiyle 16 nehrin yataklarından taştığını aktardı. Seller sebebiyle bazı yollar kapanarak kırsala erişim imkansız hale geldi. Selin yaşam alanlarını vurması sebebiyle on binlerce kişi evlerinden ayrılmak zorunda kaldı.

Japan 🇯🇵 (09/21/2024)
Heavy rain causes devastating flooding

+ Around 5,000 homes left without power and dozens of rivers overflowed in the area#japan #Wajima #Ishikawa pic.twitter.com/kWEK5JLxPa

— iklim değişikliği haber (@IKrizi96812) September 21, 2024

Sel can aldı

Suzu kentinde meydana gelen heyelan sırasında evinde olan bir kişi hayatını kaybetti. Vajima kentinde de bir erkek ve bir kadının heyelan altında kalarak öldüğü bildirildi. NHK bir kişinin de sele kapılarak nehre sürüklendiğini ve yaşamını yitirdiğini doğruladı. Vajima’da depremden etkilenen binaları onardığı bilinen dört işçi ise kayıp.

Vajima sakini Kemi Yamaşita yaşadığı dehşeti “Yalnızca yarım saat içinde yağmur sele döndü, su arabamın yarısını kapatacak boyutlara geldi” diyerek anlattı.

İşikawa hala 1 Ocak’ta yaşadığı depremin üstesinden gelmeye çalışan bir kent. Noto bölgesindeki 7.5 şiddetindeki deprem toplu yıkıma sebep olmuş, yüzlerce kişi hayatını kaybetmişti.

Deprem sebebiyle evsiz kalanlar için yapılan geçici konutlar da selden zarar gördü. Sel ve yağış yüzünden toprağın gevşemesi sebebiyle konteynır kentlerin bir kısmı da tahliye edildi. Japonya pazar günü itibariyle uyarı seviyesini düşürdü, fakat vatandaşlarını temkinli olmaları konusunda uyardı.

Asya’da can pazarı

Japonya’nın başına gelen sel felaketi Asya kıtası için ne ilk, ne de son olacak gibi görünüyor. Kıta, sene boyunca yoğun yağış getiren hava olaylarının etkisi altındaydı. Bunlardan biri Myanmar’ı etkisi altına alan Yagi Tayfunu’ydu. Tayfunun etkileri sonunda dindiğinde ölenlerin sayısı çoktan 200’ü aşmıştı. Tayfun sebebiyle kaybolanların 80’i hala bulunamadı.

Yagi Tayfunu Myanmar’dan sonra Vietnam, Laos ve Tayland’ı da etkisi altına almıştı. Bölgede 500 kişi tayfun sebebiyle hayatını kaybetmişti. Etkin olduğu bölgelerde yaşam alanlarına da onarılmaz zararlar veren tayfunun bu denli etkili olmasının sebebinin ise insanların sebep olduğu iklim krizi olduğu uzmanlarca söylenmişti.

Çin’in Şanghay kenti de geçen haftadan beri 1949’dan bu yana yaşadığı en sert kasırgalardan birinin etkisi altında. Çinli yetkililer alınan önlemler kapsamında uçak ve tren seferlerinin yanı sıra otobanların kullanımını da yasakladı, Çin’in bazı bölgelerinde hayat durma noktasına geldi. Bebinca Kasırgası’nın etkili olduğu bölgelerde hızının saatte 114 kilometreye ulaşması bekleniyor. Turistik merkezler dahil bir çok ticaret bölgesi de geçici olarak faaliyetlerini durdurdu.

İklim krizi demek daha fazla yağış demek

Yalnızca Asya’da değil dünyanın dört bir yanında günden güne etkileri artan bu doğal afetler uzmanlar tarafından iklim krizinin sonuçları olarak görülüyor. Peki iklim krizi kaynaklı küresel ısınmayla yoğun yağışların arasındaki bağlantı ne?

Atmosfer bir derece ısındığında yüzde yedi daha fazla nem tutabiliyor. Atmosfer daha fazla nem tutunca çok daha fazla yağışı çok daha kısa sürede ve çok daha küçük bir alana bırakıyor. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) göre yoğun yağışlar ve yağışların sebep olduğu seller insanların tetiklediği iklim krizinin küresel çaptaki etkilerinin en çarpıcı örneklerinden biri.

İnsan etkisinin iklim krizini etkilediğinin bilinmesine rağmen uzmanlar için bazen doğal sebepler ve insan etkisini ayırt etmek zor. Bu sene nisan ayında Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman’ı etkisi altına alan yağışlar bu durumun örneklerinden biri. Çünkü az yağışın hakim olduğu çöl iklimi nedeniyle bu tür aşırı yağışlara işaret eden tarihsel örneklere rastlamak zor. Çevre sorunlarıyla ilgilenen bir dernek olan World Weather Attribution’a göre aşırı yağışların artışı için en makul açıklama iklim krizi.

Bu sene mayıs ayında Brezilya’da da görülen aşırı yağış ve sel sebebiyle 150 bini aşkın kişi evlerinden ayrılmak zorunda kalmıştı. İklim uzmanı Francisco Elisou bu yağışların iklim krizi sebepli ortaya çıktığını söylemişti.

Önemli uyarı: ‘Çok ciddi sel tehlikeleriyle karşılaşabiliriz’