ABD iade etti: 41 tarihi eser Türkiye’ye dönüyor
Kerkük’te düşürülen Türk SİHA’sının TUSAŞ üretimi Aksungur cinsi SİHA olduğu belirtildi. Ankara ve Bağdat arasında imzalanan anlaşmadan yalnızca iki hafta sonra gerçekleşen bu olayla ilgili taraflar serinkanlı açıklamalar yapıyor.
Türkiye ve Irak son zamanlarda yaptıkları güvenlik ve terörle mücadele anlaşmalarıyla gündemdeydi. Kritik ilerlemenin sağladığı diyalogların yankıları sürerken dün Kuzey Irak’a bir Türk silahlı insansız hava aracının (SİHA) düşürülmesi, büyük bir yankı uyandırdı. Türkiye ile Irak arasında imzalanan ve “tarihi” olarak nitelenen anlaşmadan sadece iki hafta sonra yaşanan olay zamanlaması açısından da dikkat çekti.
Olaylar zinciri Irak ordusunun 29 Ağustos sabahı bir SİHA’yı Kerkük’teki hava savunma komutanlığı tarafından düşürüldüğünü açıklamasıyla başladı. Bunun üzerine aynı gün öğleden sonra, Irak medyasında bir hareketlilik baş gösterdi. Irak medyasında yer alan haberlere göre düşürülen SİHA, Türkiye’ye aitti. Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı olayla ilgili teknik araştırmaların sürdüğünü, SİHA’nın Türkiye’ye ait olduğu tespitinin düşürme eyleminden sonra yaşandığını kaydetti. Ankara ise “terörle mücadele” kararlılığını ve Irak makamlarıyla irtibat içinde olduğunu vurguladı.
İlk resmi açıklama ise Kerkük’te yer alan ve Irak ordusuna bağlı Hava Savunma Komutan Yardımcısı General Abdülselam Ramazan tarafından yapıldı. General Ramazan’ın, SİHA’nın düştüğü yerde basın mensuplarına yaptığı açıklamada kullandığı “Irak hava sahasına giren bir Türk dron’u düşürüldü” ifadeleri, yerel ve uluslararası haber ajanslarına yansıdı. Olaya dair ayrıntılar netleşmeye başlayınca düşen SİHA’nın TUSAŞ üretimi Aksungur olduğu da anlaşıldı.
Ramazan, Türk SİHA’sının İran sınırına yakın Süleymaniye kentinden Kerkük’e doğru uçuş gerçekleştirdiğini ve SİHA’nın Türkiye’ye ait olduğunun da düştükten sonra kalıntılarında yapılan ilk incelemeler neticesinde anlaşıldığını kaydetti.
Bu açıklamaları, Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı’nca yapılan son güncelleme takip etti. Komutanlığın sosyal medya hesabından yapılan yazılı açıklamada, Irak Hava Savunması’nın 29 Ağustos’ta yerel saatle sabah 09.30’da Kerkük sektörü üzerinde uçan bir SİHA tespit ettiği, Uluslararası Koalisyon Güçleri ile yapılan temaslarda hava aracının kime ait olduğunun anlaşılamaması üzerine saat 10.30’da düşürüldüğü kaydedildi. Düşürülen aracın daha sonra Türkiye’ye ait olduğunun ortaya çıktığının belirtildiği açıklamada, SİHA’nın düşme nedeni ve kazanın koşullarının ortaya çıkarılması için bir ekip kurulduğu da bildirildi.
Ankara ise konuyla alakalı bir tek açıklama geçti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Olayın tüm ayrıntılarıyla aydınlatılması için Irak makamlarıyla koordinasyon sağlanmıştır. Türkiye’nin terörle mücadelede kararlılığı tamdır. Türkiye, Irak topraklarında yuvalanmış terör örgütüyle mücadelesini, BM Şartı’nın 51. maddesinde yer alan meşru müdafaa ilkesi uyarınca sürdürmektedir” dedi. Sözcü, iki ülke arasında “terörle mücadele” konusunda giderek kuvvetlenen güçlü ve ortak iradeye işaret etti.
Keçeli, Türkiye ve Irak’ın 15 Ağustos’ta Ankara’da yapılan görüşmelerin ardından “Askeri, Güvenlik İşbirliği ve Terörle Mücadeleye dair Mutabakat Zaptı”nı imzaladıklarını, Bağdat’ın terör örgütü PKK’yı Irak’ta “yasaklı örgüt” ilan edildiğini anımsattı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Keçeli, “Söz konusu işbirliğinin sahada somut sonuçlar vermesi ve bu amaçla yetkili makamlar arasındaki eşgüdümün artırılması hususunda her iki ülke de kararlıdır” ifadelerini kullandı.
Türkiye, terör örgütü PKK’nın Kuzey Irak’taki varlığını sona erdirmek amacıyla 2019’dan itibaren Pençe-Kilit operasyonları adını verdiği kapsamlı harekatlar düzenlemiş ve örgüte büyük zarar verdiğini kaydetmişti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, son dönemde Pençe-Kilit adını alan operasyonların bu sene tamamlanacağını, hedefe ulaşılacağını açıklamıştı. Türkiye’nin bu operasyonlarında da SİHA’ları kullandığı biliniyor. Ankara ile Bağdat arasında yapılan anlaşma kapsamında, Bağdat’ta Ortak Güvenlik Koordinasyon Merkezi, Başika’da da Türkiye-Irak Ortak Eğitim ve İşbirliği Merkezi kurulacak.