NYT: ABD’nin başını çektiği Batılı paralı askerler Rus savaş esirlerini öldürüyor
İskandinav ve Baltık ülkeleri Rusya sınırına 'İHA duvarı' inşa etmeyi tartışıyor. Altı NATO ülkesi güvenlik işbirliğini güçlendirme konusunda anlaştı. Norveç'ten Polonya'ya kadar, Rusya ve Beyaz Rusya sınırına insansız hava araçlı sistem geliyor.
2022’nin Şubat ayında başlayan ve üçüncü yılında da tüm şiddetiyle devam eden Ukrayna Savaşı Baltık Denizi ve İskandinavya’yı da karıştırmaya devam ediyor. Rusya’ya sınırı olan altı NATO müttefiki ülkenin Adalet Bakanlığı temsilcileri geçen hafta Letonya’nın başkenti Riga’da bir araya gelirken gündemlerinin ilk sırasında Doğu’dan gelebilecek olası tehditler vardı.
Litvanya İçişleri Bakanı Agne Bilotaite’ye göre Rusya aktif bir şekilde Baltık ve İskandinav bölgesindeki iç güvenliği istikrarsızlaştırmaya çalışıyor.
Bakan yaptığı açıklamada “Rusya ve Belarus rejimlerinin ülkelerimizin iç güvenliğini ve kamu düzenini istikrarsızlaştırmak, kurumlarda panik ve güvensizlik yaratmak için sürekli çaba sarf ettiğini görüyoruz” dedi ve ekledi: “Tüm bölge Rusya ve Belarus tarafından koordine edilen benzer tehditlerle karşı karşıya. Göçün araçsallaştırılması, siber saldırılar, dezenformasyon, kritik altyapıya sabotaj ve diğer hibrit tehditler bunlara dahil.”
Litvanya tarafından gündeme getirilen öneriler arasında ülkelerin doğu sınırı boyunca ortak bir ‘insansız hava aracı (İHA) duvarı’ kurulması da yer alıyor.
Bakan Bilotaite İHA işbirliğinin “Norveç’ten Polonya’ya kadar Rusya ve Belarus ile olan tüm sınır hattı boyunca” uzanabileceğini savunuyor.
İskandinavya ve Baltık ülkelerinin temsilcileri ayrıca acil durumlarda insanların tahliyesine ilişkin ortak prosedürler de dahil olmak üzere Rusya’ya sınır bölgelerdeki diğer çeşitli güvenlik konularını da görüştüler. Litvanya toplantıda bölgesel düzeyde bir toplu tahliye tatbikatını ortak düzenlemeyi de önerdi.
Barents Observer isimli haber sitesine açıklama yapan Norveç Adalet Bakan Yardımcısı Even Eriksen, hükümet temsilcilerinin toplantıda herhangi bir anlaşma imzalamadıklarının altını çiziyor. Ancak Eriksen hepsinin insansız hava araçlarına karşı koruma dahil güvenlik önlemleri konusunda işbirliği yapmayı kabul ettiğini doğruluyor.
Eriksen “Riga’daki toplantıda Norveç, Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya arasındaki ortak zorluklar, hem suçlular hem de diğer ülkeler tarafından insansız hava araçlarının kullanımından kaynaklanan somut tehditler de dahil olmak üzere tartışıldı. Ülkeler deneyimlerini ve bilgilerini paylaşma ve muhtemelen bu tür dron faaliyetlerinden kaynaklanan tehditlere karşı ortak tedbirler geliştirme konusunda mutabık kaldılar” dedi.
Eriksen Norveç’in nihayetinde Baltık ülkelerinden farklı bir yol seçebileceğini de söyledi: “Her ülkenin kendi sınırındaki somut zorlukları değerlendirmesi ve somut duruma göre gerekli gördüğü tedbirleri alması önemli. Bu toplantıda önlemler konusunda somut bir anlaşmaya varılmadı.”
Eriksen Norveç’in Rusya sınırında olası anti-dron önlemleri ya da yakınlardaki Finlandiya ile ortak bir dron işbirliği konusundaki soruları yanıtlamak istemediğini de vurguladı.
Norveç’in Rusya ile nehirler ve engebeli Arktik araziden geçen 198 kilometre uzunluğunda bir doğu sınırı var.
İskandinav ve Baltık ülkeleri arasındaki güvenlik işbirliği Şubat 2022’de başlayan Ukrayna Savaşı’nın ardından önemli ölçüde güçlendi. Nordik-Baltık Sekizlisi (NB8) Danimarka, Estonya, Finlandiya, İzlanda, Letonya, Litvanya, Norveç ve İsveç’ten oluşuyor ve başbakanlar, parlamentolar ve bakanlıklar arasında düzenli toplantılar yapılıyor.
Reuters’ın 21 Mayıs tarihli haberine göre Rusya Savunma Bakanlığı’nın Rusya’nın Baltık Denizi’nin doğusundaki deniz sınırlarının ‘revize edilmesi’ teklifinin bölgedeki NATO ülkeleri Finlandiya, İsveç, Litvanya ve Estonya’da endişe yarattığına vurgu yapılmıştı.
21 Mayıs tarihli Savunma Bakanlığı teklif taslağı Rusya’da bir resmi portalda yayınlanmıştı. Taslakta Finlandiya Körfezi’nin doğu kısmındaki Rus adaları ile Kaliningrad çevresindeki sınırın ‘düzeltilmesi’ öngörülüyor. Rusya basınına yansıyan haberlerde ismi verilmeyen bir Rus kaynak Rusya’nın sınırı değiştirme gibi bir planı olmadığını savunmuştu.
Kremlin ise teklifte ‘siyasi hiçbir yön olmadığını, ama Rusya’nın güvenliğini sağladığından emin olması gerektiğini’ söylemişti.
Adalet Bakanlıkları arasındaki toplantı bu tür toplantıların ikincisiydi. İlki Ekim 2023’teydi.