Türkiye’ye 3’üncü nükleer santral: Anlaşılırsa Çin’in ülke dışındaki en büyük yatırımı olacak
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, esasen ticaret ilişkilerini artırmak amacıyla gittiği Çin'de, ABD'ye Ukrayna savaşını teşvik edici eylemlerinden vazgeçmesi çağrısında bulundu.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Çin-Brezilya ilişkilerini yeniden canlandırmak amacıyla Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile görüşmek üzere cuma günü Beijing’e gitti. Görüşmelerde büyük ölçüde ticarete ve Brezilya ekonomisinin raya oturmasında Çin yatırımının önemine odaklanılsa da Ukrayna meselesi de konuşulan konular arasındaki yerini aldı.
Lula Beijing’de gazetecilere yaptığı açıklamada, “ABD’nin savaşı teşvik etmeyi bırakıp barış hakkında konuşmaya başlaması gerekiyor. Avrupa Birliği’nin de Putin ve Zelenski’yi savaşın her ikisini, ancak barışın herkesi ilgilendirdiğine dair ikna edici konuşmalara başlaması gerekiyor” dedi. Ayrıca Çinli mevkidaşıyla yaptığı görüşmelerde, Ukrayna konusunda barışı tahsis etmeye istekli tarafsız liderlerden oluşan bir grup oluşturmayı tartıştıklarını açıkladı.
Öte yandan iki lider ortak bildiri de yayımladı. Rusya’nın Ukrayna’daki eylemleri için ‘işgal’ ve savaş’ kelimelerinin kullanılmasından imtina edilen açıklamada, ‘Ukrayna krizinden kurtulmanın tek uygulanabilir yolu’nun müzakere olduğu belirtildi. Ancak bu müzakere masasına iki tarafın nasıl oturtulacağı konusunda pek bir ayrıntı verilmedi.
Son yıllarda Brezilya büyük bir hammadde ihracatçısı oldu ve Çin de bu hammaddelerin en büyük talibi haline geldi. 2009 yılında ABD’yi geçerek Brezilya’nın en büyük ithalatçısı olan Çin, her yıl on milyarlarca dolarlık soya fasulyesi, sığır eti, demir cevheri, kümes hayvanları, kağıt hamuru, şeker kamışı, pamuk ve ham petrolü Brezilya’dan satın alıyor.
Ancak aşırı sağcı lider Jair Bolsonaro’nun cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturduğu son dört yılda iki ülke arasında soğuk rüzgarlar esti. Bolsonaro’nun tarım sektöründeki bazı destekçileri bile devlet başkanının Çin’i kızdıran çıkışlarını eleştiriyordu.
Brezilya’nın ulusal istatistik enstitüsü Temmuz 2022’de yaptığı açıklamada Brezilya’nın son 10 yılda 1 milyon iş kaybı yaşadığını ve bunun yüzde 11,6’lık bir düşüşe tekabül ettiğini belirtti. Enstitü ayrıca 2021’de ülkenin sanayi sektörünün Brezilya’nın milli gelirinin yüzde 18,9’unu temsil ettiğini ve bu oranın 30 yıl önce yüzde 38 olduğunu ifade etti.
Bu noktada Çin ziyaretinin ilişkileri yeniden yeşertmek amacı taşıdığını söyleyebiliriz. Havaalanında gazetecilere verdiği demeçte ‘Brezilya ve Çin ilişkilerini hiçbir gücün bozamayacağını’ vurgulayan Lula; çoğunluğunu iş insanlarının oluşturduğu 300 kişilik bir heyetle gittiği Beijing’de tarım, ticaret ve diğer alanlarda çoğunlukla teknoloji işbirliği üzerine 15 adet ikili anlaşma imzaladı.
Lula’nın Çin’de ABD doları üzerine yaptığı açıklama da çok ilginçti. “Her gece kendime neden her ülkenin dolarla ticaret yapma ihtiyacı duyduğunu soruyorum. Altın standardı ortadan kalktıktan sonra onun yerini doların alacağına kim karar verdi?” diyerek yuan üzerinden ticaret yapmanın sinyallerini verdi.