Japon parlamentosu ‘Önce istikrar’ dedi: Şigeru İşiba başbakanlığa devam
Füzeleri ve casus uydusuyla Pasifik'in yükselen tehlikesi Kuzey Kore, ABD-Japonya-Güney Kore ittifakıyla caydırılamayınca bu kez Japonya diyalog yoluna girmeye karar verdi. Taraflar görüşmeye sıcak bakıyor, ama zirve olur mu belli değil.
Tüm dünyanın dikkati Gazze ve Ukrayna’da olsa da ABD, gözünü Pasifik’ten çekmiyor. En büyük sebebi kuşkusuz ona dünyada rakip olabilecek başlıca ülkenin Çin olması. Ama bölgede yükselen ikinci tehlike Güney ile köprüleri yakan, Rusya’ya mühimmat tedarik ettiği iddiasıyla gündemden düşmeyen Kuzey Kore. Öyle ki ABD sömürgecilik geçmişinden gelen düşmanlığı bir kenara bırakarak Japonya ve Güney Kore’yi ittifak kurmaya bile teşvik etti.
Bu ittifakın caydırıcı olacağını umuyorlardı ama aksine her ortak tatbikatta Kuzey Kore yeni bir füze fırlattı. Durum böyle olunca Japonya’dan Kuzey ile diyalog kurma adımı geldi. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un kız kardeşi Kim Yo Jong, Japonya Başbakanı Kişida Fumio’nun Pyongyang’ı ziyaret etme olasılığına sıcak baktıklarının sinyalini verdi.
Kişida, Kuzey Kore lideri ile “koşulsuz” bir görüşme yapmak istediğini söylemişse de çağrı Pyongyang tarafından bugüne kadar sessizlikle karşılanmıştı. Kim Yo Jong 15 Şubat’ta bu sessizliğe bir son verdi. Japonya’nın Kabine Genel Sekreteri Yoşimasa Hayaşi ise Tokyo’nun olası bir zirve için perde arkasında görüşmeleri sürdürdüğünü ve ülkenin olası bir çözülme şansını “aklında tuttuğunu” söyledi. Bir basın toplantısı sırasında konuşan Hayaşi 1970’li ve 80’li yıllarda Kuzey Koreli ajanlar tarafından kaçırılan Japon vatandaşları gibi gelecekteki müzakereleri etkileyebilecek hassas konular nedeniyle daha fazla ayrıntı veremeyeceğini söyledi.
Kim Yo Jong ise devlet medyasının aktardığına göre Japonya’dan üst düzey bir ziyaretin gerçekleşebileceğini ama bunun bazı şartları yerine getirmekle mümkün olabileceğini belirtti. Kim “Japonya Kuzey Kore’yi makul olmayan bir şekilde sıkıştırma alışkanlığından vazgeçer de ikili ilişkilerin onarılması konusunda herhangi bir engel oluşturmazsa iki ülkenin yakınlaşmaması için hiçbir neden yok, böylelikle başbakanın Pyongyang ziyareti gerçekleşebilecektir” dedi.
ABD’nin taraflar arasındaki bu etkileşime verdiği yanıt ise olumlu oldu. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Japan Times’a Washington’un Tokyo’nun Pyongyang ile temas kurma hamlesini desteklediğini söyledi. Kuzey Kore’ye kaçırılan kişilere değinen ABD “bu tarihi yanlışı düzeltilmesi” ve “kayıp olanların hesabının sorulması” çağrısı yaptı.
Kim, son beş yılda bölgesel savaş için tasarlanmış yeni silahlar geliştirdi. Rus askerlerinin yakın zamanda Ukrayna ile savaşta bunlardan bazılarını kullandığı görüldü. Casus uydu krizinde Güney Kore’nin tepkisine karşılık köprüleri tamamen yakarak ocak ayında Güney Kore’yi “düşman ülke” ilan ederek bir gün birleşme umutlarını terk etti. ABD Başkanı Joe Biden’ın Beyaz Saray’a gelmesiyle Washington ile görüşmeleri de kesen Kuzey, yakında Pyongyang’ı ziyaret etmesi beklenen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yakınlaşmaya başladı.
Gıda krizine, daha cesur hareket eden Güney Kore’ye ve Güney’e destek çıkan ABD’ye rağmen Kuzey 2019’dan bu yana nükleer cephaneliğiyle daha çetrefil ve stratejik bir oyun oynuyor. 2022’de ilk tam menzilli kıtalararası balistik füze denemesini yapan Kuzey’in bu hamlesi önceden olsa Çin ve Rusya tarafından kınanabilirdi ama Batı ve Doğu olmak üzere kutuplaşan yeni dünya düzeninde Kuzey’in ABD karşıtı hamleleri Beijing ve Moskova’nın çıkarlarıyla çatışmıyor. Ukrayna savaşı başladığından beri Kuzey Kore sekiz kez kıtalararası balistik füze denemesi gerçekleştirdi. ABD BM Güvenlik Konseyi’ni bu girişimleri kınamak için toplamaya çalıştı ama her bir girişim başarısızlıkla sonuçlandı.
Güney Kore hükümetine göre Kuzey Rusya’ya temmuz ayından bu yana 6 bin 700 konteynır dolusu mühimmat gönderdi. İddiaya göre konteynırlar üç milyondan fazla 152 mm’lik top mermisi ya da 500 bin adet 122 mm’lik mermi taşıyordu. Bunun karşılığında Kuzey de Güney’den gıda yardımı alıyor. Kuzey’in geçen yıl bildirilen kıtlığa rağmen saldırganlık düzeyini artırmasının ardında Rusya’dan gelen gıdalar olabilir.
Bununla birlikte uzmanlar Kuzey’in savaşmak gibi bir planının olmadığını düşünüyor. Son haftalarda Kuzey Kore askerlerinin askerden arındırılmış tampon bölgede mayın kazdıkları görülmüş. Konu hakkında bilgi sahibi kaynaklar kara operasyonu başlatılacak olsa tampon bölgeye mayın kazılmasının mantıklı olmayacağını belirtiyor.
Güney Kore’deki Kookmin Üniversitesi’nde Kuzey Kore uzmanı Andrey Lankov geçen ay yaptığı bir değerlendirmede Kuzey Kore’nin tehditleri söz konusu olduğunda uluslararası medyanın “balık hafızalı” olduğunu söylemişti. El Cezire’ye konuşan Lankov “Kuzey Kore 10 yıl önce birkaç hafta içinde resmen savaşın başlayacağını söyledi. Kuzey Kore hükümeti, Pyongyang’daki yabancı elçiliklere kalması zorunlu olmayan tüm personeli derhal tahliye etmelerini istedi. Kuzey Kore medyası Güney Kore’de yaşayan yabancılara seslenerek bölgeden ayrılmalarını tavsiye etti. Onlarca yabancı gazeteci Kore’de yaşanacak savaşın haberini yapmak için Seul’e geldi. Güney Korelilerinin duruma kayıtsız kaldığını görünce şaşırıp kaldılar. Çünkü Güney Koreliler Kuzey Kore’den üç beş yılda bir bu türden tehditlerin geldiğini biliyorlardı” demişti.