Rusya enerji santrallerini vuruyor, Ukrayna petrol rafinerilerini hedef alıyor

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş üçüncü yılına Moskova’nın üstünlüğüyle girdi. Ama Ukrayna uzun zamandır Amerika’dan beklediği 61 milyar dolarlık yardım paketine nihayet sahip olacak. Yardımlar ulaşmadan üstünlüğünü korumak amacıyla saldırılarını yoğunlaştıran Rusya’nın füzelerine karşı Ukrayna’nın dronları harekete geçiyor.

Ukrayna Hava Kuvvetleri hava savunma sistemlerinin Rusya’ya ait 34 seyir ve balistik füzesinden 21’ini engellediğini açıkladı. Ne var ki engellenemeyen füzelerden bazıları dört termik santralde ve elektrik şebekesi birimlerinde büyük hasara neden oldu.

Rusya Savunma Bakanlığı Kırım Yarımadası’nın doğusunda, Kerç Boğazı’nın hemen karşı yakasındaki Krasnodar bölgesinde Ukrayna’ya ait 66 dron düşürüldüğünü açıkladı. Bölge Valisi Venyamin Kondratyev Ukrayna dronlarının Kuban’daki iki petrol rafinerisini, bir asfalt plentini ve bir de askeri havaalanını hedef aldığını söyledi.

Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) operasyonlarının Kuşçevsk Havaalanı’nı ve Ilskı ile Slovyansk petrol rafinelerini hedef aldığını teyit etti. Havaalanında pek çok askeri uçak, radar ve elektronik harp cihazı olduğunu belirten ajans SBU’nun operasyonlarıyla Rusya’nın savaşı devam ettirme potansiyelini azaltmayı amaçladığını vurguladı.

En az yüzde 10’u hasar gördü

Rus yetkililer Ukrayna’nın doğrudan Rusya’ya düzenlediği saldırıların etki alanının büyük olmadığını iddia ediyor. Ancak petrol ve doğalgaz tesislerine düzenlenen saldırıları gizlemesi pek mümkün değil. İngiltere’nin askeri istihbarat teşkilatı geçen ayki yazılı açıklamasında bu tür saldırıların Rusya’nın petrol rafineri kapasitesinin en az yüzde 10’unu sekteye uğrattığını tahmin ediyor. Kremlin gaz kıtlığının ve iç pazardaki fiyat artışının önüne geçmek için benzin ihracatına altı ay yasak koydu.

Ukrayna petrol ve doğalgaz altyapısına saldırıları kendi ürettiği uzun menzilli dronlarla yapıyor. Çünkü Ukrayna’ya silah sağlayan Batı ülkeleri silahlarının Rusya sınırları içinde kullanılmasına izin vermiyor. Sebebi savaşın daha da büyümesini tetiklememek. Bu saldırılar ayrıca Kiev ve Washington arasındaki gerilimi de artırdı. Biden yönetimi Kiev’in saldırılarının Moskova’dan daha büyük çaplı karşılık görmesine ve küresel enerji piyasalarında fiyatların yükselmesine neden olabileceği endişesini taşıdığını açık açık söylüyor.

Örneğin ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin bu ay Amerikan Kongresi’ne “Bu saldırılar küresel enerji akışında zincirleme etkiye sahip olabilir. Ukrayna’nın mevcut savaşı doğrudan etkileyebilecek taktiksel ve operasyonel hedeflerin peşinden gitmesi daha iyi olur” dedi. Ukrayna ise Batı’nın ağır yaptırımlarına rağmen savaşın üçüncü yılına girmesini Rusya’nın ekonomisinin hasar görmemesiyle açıklıyor. Her ne kadar Batı bu ülkeyle ticareti kesse de Rusya, Çin ve diğer bazı ülkeler enerji alışverişine devam ediyor. Rusya’nın gelirlerinin üçte birini petrol ve doğalgaz ticareti oluşturuyor.

Ukrayna’nın enerji santralleri ateş altında

Rusya’nın Ukrayna’daki enerji santrallerine verdiği zararı da hafifsememek gerekiyor. Mart ayının sonlarına doğru enerji üretim tesislerini hedef aldığı geniş çaplı bombardımanlara yeniden başlayan Rusya saldırılarının çoğunu termik ve hidroelektrik santrallerine yöneltti. Enerji sektöründeki yetkililer Rus saldırılarının Ukrayna’nın termik enerji üretim kapasitesinin yüzde 80’ini yok ettiğini söylüyor. Dünkü saldırıların yarattığı hasarın boyutu hâlâ değerlendirme aşamasında ama yetkililer biriken hasarın kalıcı sorunlara yol açma riski taşıdığını belirtiyor.

Ukrayna Başbakanı Denis Şımal “Rusya’nın son zamanlarda neden olduğu geniş çaplı hasar, birkaç hafta, hatta birkaç ay içinde bile onarılamaz” diyerek halkı “elektriği idareli kullanmaya” çağırdı.

Patriotlar yolda

Amerika aylar sonra ilk kez Ukrayna’ya yardım akışına izin verdi. Bu 61 milyar dolarlık yardım paketinin içinde hangi mühimmatların olacağı merak konusuydu ama yavaş yavaş bilgiler gelmeye başladı. Yeni öğrenilen bilgiye göre ABD yardım paketi kapsamında Ukrayna’ya Patriot hava savunma sistemlerinden yollayacak. Patriotlar Rusya’nın balistik füzelerine karşı etkili bir savunma sistemi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski en az yedi Patriot sistemine ihtiyaçları olduğunu söylüyor. Rusya’nın son iki yılda Ukrayna’nın enerji şebekesini bombalaması nedeniyle ABD Kiev’e üç Patriot sistemi yolladı. Ancak bu savunma sisteminde kullanılan füzeler bitmiş durumda. Almanya yakında dördüncü bir Patriot bataryası yollayacağını duyurdu.

ABD geçen ay Ukrayna’ya sessiz sedasız uzun menzilli ATACMS füzeleri yolladı