ŞİÖ toplandı: İran’ın resmi üyeliği, Modi ve Şerif atışması, Putin’in ‘Rusya birlik içinde’ mesajı

Rusya ve Çin tarafından NATO’ya tepki olarak kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) liderleri dün sanal ortamda bir araya geldi. Toplantıda geçen yıl birliğe katılım için memorandum imzalayan İran da resmi üye olarak kabul edildi. Böylelikle Rusya ve Çin’in yanı sıra Hindistan, Pakistan, Kazakistan, Kırgız Cumhuriyeti, Tacikistan ve Özbekistan’ın mensup olduğu birliğin üye sayısı dokuza çıktı. Rusya’ya Ukrayna savaşında müttefik olan Belarus’un da yakın zamanda birliğe tam üye olması bekleniyor.

Bu yıl ŞİÖ dönem başkanlığını yürüten Hindistan, sanal zirveye ev sahipliği yaptı. Rusya ile derin tarihi ve savunma bağları olan Hindistan’ın Avrupa ve ABD ile olan ilişkileri de göz önüne alındığında Ukrayna’nın işgali konusunda tarafsız bir duruş sergilediği söylenebilir.

İki hafta önce ABD Başkanı Joe Biden ile ABD’de bir araya gelen Hindistan Başbakanı Narendra Modi, geçen hafta da Putin ile telefonda görüşmüştü.

Modi ile Şerif’in aşık atışması

Modi zirvedeki konuşmasında ŞİÖ ülkelerini ‘geniş bir aile’ olarak tanımlayarak, enflasyon ve terörizm konularına odaklandı. Uzun zamandır ihtilaflı bir bölge olan Keşmiş’deki silahlı güçleri finanse etmekle komşusu Pakistan’ı suçlayan Hindistan, üstü kapalı bir göndermede bulunarak grup üyelerinin ‘devlet politikasının bir parçası olarak sınır ötesi terörizmi destekleyen ülkeleri eleştirmekten çekinmemeleri gerektiğini’ söyledi.

Bunun üzerine Pakistan Başbakanı Şerif de terörü kınayarak, terörü’ bölgeyi tehdit etmeye devam eden, barış ve istikrarın korunmasının önünde ciddi bir engel teşkil eden’ bir durum olarak tanımladı. Şerif, Hindistan’ın eleştirilerine de karşılık vererek, ‘terörizmi diplomatik destek elde etmek için bahane olarak kullanma eğiliminden kaçınılması gerektiğini’ söyledi.

Putin’den ‘güçlüyüz’ çıkışı

Toplantıda Kremlin’den konuşma yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geçen hafta Wagner lideri Yevgeni Prigojin liderliğindeki kaotik ama kısa ömürlü isyanın kendisini zayıflattığı yönündeki iddiaları reddetti. Putin, “Rus halkı daha önce hiç olmadığı birlik içinde. Hem siyasi kesim hem de halk silahlı isyan girişimine karşı cephe oluşturarak anavatanın kaderi için dayanışmasını ve sorumluluk sahibi olduğunu açıkça ortaya koydu” dedi.

Putin ayrıca Modi, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ve Belarus Devlet Başkanı Aleksandır Lukaşenko’ya, Wagner ayaklanmasına gönderme yaparak, ‘anayasal düzene ve vatandaşların güvenliğine’ yönelik tehdit karşısında Rus yönetimine verdikleri destekten ötürü teşekkür etti.

Ukrayna’yı işgalinin ardından Batı’nın yaptırımlarına uğrayan Rusya’nın Çin gibi ŞİÖ ülkeleriyle yerel para birimleriyle ticaret yapılmasını destekleyeceğini söyleyen Putin, zirvedeli konuşmasında, “Rusya tüm bu dış yaptırımlara, baskılara ve provokasyonlara karşı koyuyor ve daha önce hiç olmadığı kadar gelişmeye devam ediyor” dedi.

Toplantı sırasında diğer liderler Ukrayna savaşına doğrudan değinmekten kaçınsa da savaşın küresel etkilerinden ve Batı’dan ayrı bölgesel işbirliğinin önemine değinildi.

ŞİÖ bugün toplanıyor: Putin, Wagner isyanından sonra ilk kez uluslararası bir zirveye katılacak