Trump itiraz etmişti: Mahkeme seçimleri etkileyecek kritik kararı erteledi

ABD’de kritik 2024 Başkanlık Seçimleri yaklaşırken eski ABD Başkanı Donald Trump, seçim rekabetinin yanında bir de hakkında açılan davalarla uğraşmak zorunda. Önce 20 Aralık 2023 günü Colorado Yüksek Mahkemesi, Trump’ın 6 Ocak Kongre baskınında “başkaldırı ve isyan” suçunu işlediği gerekçesiyle bu eyaletteki başkanlık yarışına katılamayacağına karar vermişti. Ardından Maine Eyalet Sekreteri Shenna Bellows da 28 Aralık 2023’teki açıklamasıyla Trump’ın 6 Ocak Kongre baskınındaki rolü nedeniyle Cumhuriyetçi Partinin bu eyalette düzenlenecek ön seçimlerine katılamayacağına karar vermişti.

Maine Yüksek Mahkemesi 6 Ocak 2021’de Kongre’ye gerçekleştirilen baskındaki rolü nedeniyle Trump’ın 5 Mart’taki ön seçimlerden men edilmesi kararın yürütmesini durdurdu. Mahkeme ABD Yüksek Mahkemesi’nin Trump’ın Colorado Yüksek Mahkemesi’nin oy pusulalarından men kararına ilişkin yaptığı itirazda vereceği hükmün beklenmesine karar verdi. Zira ABD’nin en üst mahkemesi bu ayın başlarında Trump’ın yasaklara karşı yaptığı itirazı görüşeceğini açıklamıştı. Washington’daki yargıçlar 8 Şubat’ta davayla ilgili argümanları dinleyecek.

Maine;s top court delays verdict on Donald Trump ballot appeal https://t.co/gKR527TTOv

— BBC News (World) (@BBCWorld) January 17, 2024

ABD Anayasası “ayaklanma ya da isyana karışan” kişilerin federal görevlerde bulunmasını yasaklıyor ancak eski başkanın avukatları bu hükmün başkan için geçerli olmadığını savunuyor.

Maine Yüksek Mahkemesi Yargıcı Michaela Murphy yaptığı 17 sayfalık başvuruda Maine Eyalet Sekreteri Shella Bellows’un Trump’ı önseçimden çıkarma kararının eyaletlerin rolleri konusunda federal düzeyde bir açıklama yapılana kadar askıda kalması gerektiğini yazdı.

Maine judge delays decision on removing Trump from ballot until Supreme Court rules in Colorado case https://t.co/WmwCaHOTHC pic.twitter.com/oKJS7HyAye

— New York Post (@nypost) January 17, 2024

Yargıç Murphy “Yüksek Mahkeme bu tarihten önce Başkan Trump’ın başkanlık görevini yerine getiremeyeceğine karar vermezse ön seçimde kendisine oy vermek isteyen uygun Maine seçmenleri bunu yapabilecek ve kazanan sıralı seçim oylamasıyla belirlenecektir” dedi.

Başvuruda “Yüksek Mahkeme’nin en azından Anayasa gereği getirilen diskalifiye iddialarının karara bağlanmasında, eğer varsa eyalet sekreterleri ve eyalet yargı görevlileri de dahil olmak üzere, karar mercilerinin nasıl bir rol oynayacağını açıklığa kavuşturacağını umuyoruz” ifadeleri yer aldı.

Adaylık için ‘Süper Salı’ya yetişmesi lazım

Maine’deki ön seçimler “Süper Salı” olarak da bilinen 5 Mart tarihinde yapılacak. O gün yaklaşık 16 eyalet ve bölge oy kullanacak. Süper Salı en fazla sayıda ABD eyaletinin birincil seçim ve toplantı düzenlediği seçim günü olarak biliniyor ve ABD seçim tarihinde adayların geleceğini öngören en önemli günlerden biri olarak görülüyor. Oy pusulasından men kararı bozulursa Trump’ın adaylığı Süper Salı’ya yetişecek, eski Başkan pusulalarda yerini alabilecek.

Geçen ay Trump’ı oy pusulasından çıkarma kararını açıklayan Bellows 6 Ocak 2021’de yaşanan olayları “eşi benzeri görülmemiş ve trajik” olarak nitelendirmişti.

“Bu olaylar sadece Kongre Binası’na ve hükümet yetkililerine değil, aynı zamanda hukukun üstünlüğüne de yapılmış bir saldırıdır” diyen Bellows şöyle konuşmuştu:

“Buradaki kanıtlar bu saldırıların görevden ayrılan Başkan’ın emri, bilgisi ve desteği ile gerçekleştiğini göstermektedir. ABD Anayasası hükümetimizin temellerine yönelik bir saldırıya müsamaha göstermez ve 336. Bölüm benim buna karşılık vermemi gerektirir.”

Ancak Trump’ın avukatları bu tedbirlerin başkanlık makamı için geçerli olmadığını savunuyor  ve eski Başkan’ın ayaklanma girişiminde bulunduğuna itiraz ediyor. Avukatlar ayrıca Demokrat olan Bellows’un Trump’a karşı önyargılı olduğunu iddia ediyor.

Trump’ın Colorado’daki pusula savaşı

Colorado Yüksek Mahkemesi 19 Aralık’ta Trump’ın 2021’de gerçekleştirilen Kongre baskınındaki rolü nedeniyle anayasanın 14. maddesinin 3. fıkrası uyarınca gelecek yıl yapılacak seçimlerde eyaletteki oy pusulasından çıkarılmasına hükmetmişti. Kararda Trump’ın seçimden men edildiği için ön seçimlerde aday olarak listede gösterilmesinin uygun olmayacağı ifade edilmişti. Trump ise karara itiraz ederek ABD Yüksek Mahkemesi’ne başvurmuştu.

Michigan, Minnesota, New Hampshire ve Oregon’daki Yüksek Mahkemeler ise Trump hakkındaki benzer davaları usule ilişkin gerekçelerle reddetmişti.

Bir Trump hikayesi: Rakiplerini yenebilir, peki ya mahkemeleri?

Avrupa’da Trump endişesi: Bir başımıza kalmaktan korkmamalıyız