İsrail ateşkese yeşil ışık yakıyor ama eylemleri farklı konuşuyor
Türkiye'de uyuşturucu kaçakçılığından 10 yıl hapis cezasına çarptırılan İsrailli Danny Aweke serbest bırakıldı. Türkiye'de dört buçuk yıl hapis yatan Aweke, cumartesi günü İsrail'e ulaştı. Dışişleri Bakanı Fidan'a teşekkür eden İsrailli yetkililer, bunda normalleşmenin etkisinin olduğunu söyledi.
2019’da Türkiye’deyken bavulunda 34 kg gat ile yakalanan 35 yaşındaki İsrailli Danny Aweke, ‘uyuşturucu madde bulundurmak ve ‘uyuşturucu kaçakçılığına teşebbüs etmek’ suçlarından 10 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Aweke kendisini savunurken Almanya’daki kaçakçıların gatın Türkiye ve Avrupa’da yasal olduğunu söyleyerek kendisini kandırdığını iddia etmişti.
Aweke’nin Türkiye’de hapis yattığı sırada İsrailli olduğunu öğrenen Suriyeli ve İranlı mahkumların tacizine uğradığı, bu sebeple başka bir tesise nakledilmesi gerektiği belirtilmişti. Daha sonra 18 ay ev hapsine çıkarılan Aweke, bir rehabilitasyon merkezine yerleştirilmiş ve ülkeden ayrılması da yasaklanmıştı.
Türkiye ve İsrail normalleşmesinde ilerleme kaydedildikten sonra İsrailli yetkililer, Türkiye’den Aweke’yi serbest bırakarak İsrail’e göndermesini istedi. İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen perşembe günü yaptığı açıklamada, “İsrail ve Türkiye arasında ısınan ilişkilerin, Aweke’nin durumunun mutlu sona doğru ilerlemesine büyük katkı sağladığını’ söyledi.
Belirtilene göre Cohen, kısa bir süre önce mevkidaşı Hakan Fidan’a Aweke için bir mektup göndermiş, bu mektupta Aweke’nin ‘insani gerekçelerle serbest bırakılmasını’ istemişti. Cohen Aweke’nin serbest bırakılması kararı için, “Bu kritik bir insani olaydı, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile Türk Dışişleri Bakanı dostum Fidan’a Danny Aweke’nin serbest bırakılmasının aciliyetini anladıkları için teşekkür ediyorum” dedi.
Ülkesine döndüğünde havaalanında sıcak bir şekilde karşılanan Aweke, Cohen ve Herzog’a teşekkür ederek, “Benden ve ailemden vazgeçmeyen ve devlet yetkililerinin konuya müdahale etmesi için çabalayan milletvekili Pnina Tamano-Şata’ya minnettarım. Tüm İsrail halkına teşekkür ediyor, ailemle sessiz sakin dinlenmeme ve kendimi toparlamama izin vermelerini rica ediyorum” dedi.
İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkiler İsrail tarafından, 2010’da Gazze’ye giden ve yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine düzenlenen saldırıda 10 yardım gönüllüsünün hayatını kaybetmesi sonucu kopmuştu. Netanyahu resmi olarak özür dilese de, Erdoğan Temmuz 2014’te İsrail’in Gazze’ye yaptığı baskınlar sonucu söz konusu ülkeyi ‘Hitler’in ruhunu canlı tutmakla’ suçlamıştı.
Erdoğan’ın İsrail’e ‘devlet terörü’ ve ‘soykırım’ suçlamaları yöneltmesinin ardından her iki ülke de 2018’de büyükelçilerini çekmişti. Bu diplomatik kriz, Erdoğan’ın Aralık 2020’de İsrail ile yeniden yakınlaşmaya açık olduğunu kamuoyu önünde dile getirmesiyle çözülmeye başladı. Geçen yılın ağustos ayında iki ülke diplomatik ilişkilerine tam olarak yeniden başlattı.
Mevcut Başbakan Benyamin Netanyahu geçen ay Ankara’yı ziyaret edecekti. 2006’dan bu yana bir İsrail başbakanı tarafından gerçekleştirilecek ilk ziyaret olma niteliği taşıyan bu yolculuk, Netanyahu’nun sağlık sorunları nedeniyle ertelenmek zorunda kaldı.
Bununla birlikte geçen hafta Antalya’daki havaalanı yetkililerince bagajında antik bir eser bulunduğu belirtilen bir İsrailli de tutuklandı. Akka’da yaşayan adam, ürünün seri üretim olduğunu ve bir pazardan 100 dolara satın aldığını iddia etti. Ancak belirtilene göre Türk yetkililer, İsrail’in davaya müdahil olma girişimlerini reddetti.