Trump ile Putin Ukrayna’da barışı konuşacak ama masada ne Ukrayna olacak ne Avrupa

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna-Rusya savaşına çözüm bulma girişiminin masada Ukrayna ve Avrupa olmadan yapılacağı kesinleşti. Başkan Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşüp barışı sağlamaya çalışacak ama Ukrayna’nın ve Avrupa’nın geri kalanının sağlanacak barışın koşullarını kabul edip etmeyeceği bilinmiyor.

Bu durum hem Ukrayna’da hem de Avrupa’da ciddi bir huzursuzluğa neden oldu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bu amaçla Avrupalı liderleri Paris’te bir zirve toplantısına davet etti. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ise Amerikan Başkan Yardımcısı JD Vance ile yaptığı görüşme sonrasında Vance ile anlaşamadıklarını söyledi.

Ukrayna, Rusya ile yapılacak herhangi bir barış için öncelikle ABD’nin kendilerine güvenlik garantileri vermesini istiyor. Bu amaçla, ABD’yi masaya çekmek için Ukrayna bu ülkeye kendi sahip olduğu bazı değerli madenlerin işletmesini teklif etti. Ancak The New York Times gazetesinin haberine göre bu maden pazarlığını yapmak üzere Kiev’e giden Amerikan Hazine Bakanı Scott Bessent ile Zelenski arasındaki görüşmelerde anlaşma olmadı. Ukrayna tarafı, Scott Bessent’in sunduğu önerilere evet veya hayır demedi, “Bunları değerlendirmek için zamana ihtiyacımız var” dedi. New York Times’ın öğrendiğine göre Amerikan teklifi Ukrayna’ya madenler karşılığı bir güvenlik garantisi içermiyor, tersine Ukrayna’nın savaş boyunca ABD’ye borçlandığını, bu borçları geri almak için ABD’nin madenleri istediğini söylüyordu.

Yine gazeteye göre madenleri teklif etme fikri ilk olarak Ukrayna’dan çıkmış, Donald Trump’ın “iş insanı” tarafına hitab edip Ukrayna’yı Rusya karşısında tamamen ortada bırakmasını engellemek amaçlanmıştı. Trump sahiden de Ukrayna Cumhurbaşkanı tarafından eylül ayında kendisine anlatılan maden teklifine ilgi göstermişti. Ancak Ukrayna madenlerine karşılık güvenlik garantileri istiyordu, ABD ise bunları vermedi.

Amerikan hazine Bakanı Scott Bessent ile anlaşamayan Zelenski, Münih Güvenlik Konferansı sırasında Başkan Yardımcısı JD Vance ile masaya oturdu. Fakat bir saat süren görüşmenin ardından her iki taraf da ortak bir anlayışa varıp varamayacaklarını görmek için daha fazla görüşme yapılması gerektiği konusunda mutabık kaldı. Yani anlaşamadılar ama tamamen de kopmadılar.

Görüşmeler, Kiev’in ABD Başkanı Donald Trump’ın desteğini alma girişiminin merkezinde yer alan maden anlaşması konusunda herhangi bir açıklama yapılmadan sona erdi. Ukraynalı yetkililer, ABD’nin desteği karşılığında nadir toprak metalleri kaynaklarını açabilecek anlaşmanın gözden geçirilmiş bir taslağını sunmuştu. Heyet üyeleri daha sonra Reuters’e yaptıkları açıklamada “bazı ayrıntıların” hala sonuçlandırılması gerektiğini söyledi.

New York Times haberinde Zelenski’nin anlaşmayı imzalamayı reddettiğini yazdı. Nitekim bu bilgiyi dün Zelenski de doğruladı, anlaşma taslağının, Ukrayna’nın çıkarları doğrultusunda henüz hazır olmadığını kaydeden Zelenski, belgenin ülkesi için güvenlik garantileri da öngörmesi gerektiğini belirterek “Anlaşmayı imzalamayı kabul etmedim çünkü henüz hazır değil” dedi.

Yine Münih’teki Güvenlik Konferansı’nda bulunan Başkan Trump’ın Rusya ve Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg, Avrupa’nın Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için yürütülecek barış müzakerelerine doğrudan katılmayacağını, ancak çıkarlarının göz ardı edilmeyeceğini belirtti. Kellogg bu sözleri zirve sırasında düzenlenen “Ukrayna yemeği”nde söyledi. Ona göre müzakerelerde Ukrayna da yer almayacaktı.

Kellogg, önceki Ukrayna-Rusya barış görüşmelerinin başarısız olmasının nedenlerinden birinin sürece fazla sayıda ülkenin dahil edilmesi olduğunu belirterek, “Biz bu yolu izlemeyeceğiz.” dedi.

Avrupa’nın, yürütülecek müzakerelerde doğrudan yer almayacağını ifade eden Kellogg, bu süreçte Avrupa ülkelerine danışılacağını ve çıkarlarının dikkate alınacağını söyledi.