Borsa düşüşe geçti, altın hızla yükseliyor
Halka arzlardan hisse alabilmek için bebeklerini bile sahaya sürdüler
Borsa İstanbul’da yılın ilk beş ayında toplam yatırımcı sayısındaki artış yüzde 9 oldu. Ancak çoğu bebek, ilkokul ve ortaokul çocuğu 0-14 yaş aralığındaki yatırımcısı sayısı yüzde 26 artışla 96 bin 629’a çıktı. Sebebi daha fazla hisse alabilmek.
Borsa İstanbul'da mayıs ayındaki 10 halka arzın 8’inde yatırımcının zarar etmesi nedeniyle yatırımcı sayısı haziran ayının ortasında uzun bir aradan sonra yeniden 8 milyonun altına indi. Finansal okuryazarlığı olmayan ve küçük birikimleriyle halka arzlardan para kazanmayı hedefleyen “harçlıkçılar”ın piyasaya girişi yatırımcı yapısını da değiştiriyor.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre mayıs sonu itibariyle Borsa İstanbul’da yerli yatırımcı sayısı Aralık 2023’e göre yüzde 9 artışla 8 milyon 296 bin 305’e ulaştı. Ancak mayıs ayındaki 10 halka arzın 8’inde yatırımcının zarar etmesi nedeniyle haziran ayının ortasında uzun bir aradan sonra bu sayı yeniden sekiz milyonun altına indi.
Borsa İstanbul’daki yatırımcı sayısındaki en ilginç artış 0-14 yaş grubunda görüldü. Yaş gruplarına göre incelendiğinde yatırımcıların büyük çoğunluğunu 1 milyon 186 bin 756 kişi ile 30-34 yaş aralığındakiler oluştururken söz konusu dönemde yatırımcı sayısındaki en büyük değişim yüzde 26 yükselişle 0-14 yaş aralığında gözlemlendi.
Aralık 2023’te 0-14 yaş aralığında toplam 76 bin 946 yatırımcı vardı, mayıs ayı itibariyle sayı yaklaşık yüzde 26 artışla 96 bin 629 kişiye yükseldi. Bu da yarıya yakını daha okuma yazma bilmeyen, kalan yarısı da ilk ve ortaokul öğrencisi olan bebe yatırımcılara son iki yılda yoğunlaşan ve kolay para kazanmanın yolu olarak görülen halka arzlardan daha fazla hisse alabilmek isteyen ebeveyninin hesap açtırdığını gösteriyor.
Borsa İstanbul’da yatırım yapan yatırımcılar yaş gruplarına göre incelendiğinde 45 ila 49 yaşları arasındaki yatırımcılar yani babalar ve anneler 293 milyar 227 milyon lirayla en büyük portföy değerine sahip grup olurken 3 milyar 241 milyon lira ile en düşük portföy değeri 15-19 yaş grubunda yer.
Mayıs sonu itibariyle tüm yatırımcıların portföy değeri geçen yılın sonuna göre yüzde 41 artışla 5 trilyon 849 milyar 412 milyon liraya yükselirken yerli yatırımcıların payı 3 trilyon 564 milyar 599 milyon lira ile toplam portföy değerinin yüzde 61’ini oluşturuyor. Söz konusu portföy değeri içinde yabancı yatırımcının payı ise yüzde 39’larda kaldı.
En çok bankalar güldürdü
Analistler Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinin yıl başından bu yana yüzde 40’tan fazla yükseldiğini belirterek portföy büyüklüklerindeki artışın büyük oranda hisse fiyatlarındaki yükselişten kaynaklanmış olabileceğini ifade etti.
Yerli yatırımcıların 2024 yılının ilk beş ayında en çok bankacılık sektöründeki yatırımlarının değeri artarken bu alandaki portföy büyüklüğü yüzde 61 yükselişle 612 milyar 512 milyon liraya çıktı. Bunu yüzde 48 artışla mali endeks ve yüzde 44 yükselişle kurumsal yönetim endeksi takip etti.
Sanayi endeksi yüzde 20 artışla ilk beş ayda en düşük değişime işaret ederken buradaki portföy değeri 1 trilyon 115 milyar 243 milyon lira seviyesinde oldu.
Sanayi endeksinde portföy değeri nisan ayına göre yaklaşık yüzde 16 artarken aynı endeksin yatırımcı sayısında yüzde 2,4 düşüş oldu. 2024 yılının ilk beş ayında yerli yatırımcının 2 trilyon 424 milyar 897 milyon lira ve yabancı yatırımcının 1 trilyon 536 milyar 61 milyon lirayla en çok BIST 100 endeksine yatırım yaptığı görüldü.
Oyunlar ve Bulmacalar