Avrupa’nın ‘hasta’ adamı Almanya’nın başı hastalık izinleriyle dertte

Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya bir yandan resesyona giren ekonomisini ayağa kaldırmaya çalışırken diğer yandan gittikçe artan hastalık izinleriyle nasıl baş edeceğini çözmeye çalışıyor. Alman şirket yöneticileri, yüksek seviyedeki hastalık izinlerinin Avrupa’nın en büyük ekonomisinin rekabet gücüne zarar verdiği ve ekonomik sıkıntılarını arttırdığı konusunda uyarıda bulunuyor. Ülkenin en büyük kamu sağlık sigortası Techniker Krankenkasse (TK), 2023 yılında çalışanların hastalık nedeniyle ortalama 19,4 gün işe gelemediğini bildirdi.
Financial Times’ta yayınlanan habere göre TK ilk rakamların trendin yükselişini sürdüreceğini gösterdiğini ve bu durumun 2024 yılında ikinci kez daralması beklenen bir ekonomi için zorlukları daha da artırdığını açıkladı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nde (OECD) istihdam uzmanı olan Christopher Prinz, hastalık izni konusunda ülkeden ülkeye verileri karşılaştırmak zor olsa da Almanya’nın “kesinlikle en yüksek ülkeler arasında” olduğunu söyledi. Konu, yüksek enerji maliyetleri, işgücü kıtlığı ve bürokrasinin on yıllardır ülkenin ekonomik modelini geliştiren imalatçıları vurmasıyla ülkenin ekonomik modelinin geleceğine ilişkin tartışmalara yol açtı.

Bir çip üreticisinin yöneticisi özellikle bazı “çalışmaktan çekinen” genç işçilerin rekabeti ve refahını korumak için gereken fedakarlıkları anlamakta “tamamen isteksiz” olmalarından yakınarak “Ve sonra herkes Almanya’nın neden Avrupa’nın hasta adam olduğunu merak ediyor” dedi.
Çelik galvanizleme şirketi Coatinc’in ortak sahibi ve CEO’su Paul Niederstein, Almanya’da 600 ve diğer ülkelerde 900 çalışanı olan şirketin yüksek devamsızlık oranının “çok şımarık ve kendine çok güvenen” bir işgücünün sonucu olduğunu söyledi.

‘İzinler olmasaydı Almanya yüzde 0,5 büyürdü’

Bir endüstri kuruluşu olan Alman Araştırmaya Dayalı İlaç Şirketleri Birliği tarafından ocak ayında yayınlanan bir araştırmaya göre, ülkede ortalamanın üstünde seyreden hastalık izinleri olmasaydı, Alman ekonomisi geçen yıl yüzde 0,3 küçülmek yerine yüzde 0,5 büyüyecekti. Araştırmanın yazarı Claus Michelsen, yüksek hastalık oranlarının kalifiye işçi açığını daha da artırdığını belirtti.

Durum o kadar vahim bir hal aldı ki, eylül ayında Elon Musk’ın elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın yöneticileri, Berlin yakınlarındaki fabrikasında işe gelmeyen çalışanları kontrol etmek için habersiz ev ziyaretleri yaptı. Böylece yüksek hastalık oranlarını azaltmaya çalıştı. Çok az Alman yönetici böylesine tartışmalı bir yaklaşımı desteklese de, çok sayıda şirket bu eğilimden büyük ölçüde rahatsız.

Mercedes-Benz CEO’su Ola Källenius, kısa bir süre önce Alman üretim tesislerinde hastalık nedeniyle işe gelmeme oranının diğer ülkelere kıyasla bazen iki kat daha yüksek olduğunu söyledi. Der Spiegel’e yaptığı açıklamada, “İşverenler olarak insanları desteklemek için çok şey yapıyoruz: iş güvenliği ve ergonomik çalışma süreçlerinden sağlık tavsiyelerine, grip aşılarına ve dayanıklılık eğitimlerine kadar” dedi. Bununla birlikte, burada bir iyileşme sağlamak için herkese ihtiyaç var.”

Salgın sonrası solunum yolu hastalıkları arttı

TK verileri, koronavirüs sonrası solunum yolu hastalıklarındaki artışın, milenyumun başından bu yana ruh sağlığı vakalarındaki hızlı artıştan kaynaklandığını gösteriyor. Pandemi sırasında hastaların yüz yüze muayene olmaksızın telefonla doktorlardan hastalık raporu almasına izin veren kurallara yönelik eleştiriler giderek artıyor. Eylül ayında Maliye Bakanı Christian Lindner, “Almanya’daki yıllık hastalık izni ile bu tedbirin uygulanması arasında bir korelasyon” olduğunu belirterek tedbirin kaldırılmasını yönünde çağrıda bulundu. Ülkenin pratisyen hekimler birliği bu uygulamaya karşı çıktı ve tedbirin sağlık sistemindeki bürokrasiyi azaltma çabalarında nadir görülen bir başarıya ulaştığını belirtti.

Ancak 200 yıllık bir aile şirketi olan ve otomotiv, havacılık ve ilaç sektörlerine parça tedarik eden Gerd Röders, işçilerin bir doktor tarafından hasta olarak raporlanmasının çok kolay olduğunu söyledi. Hastalık nedeniyle işe gitmeyenlerin ilk üç gününün ücretsiz olmasını öneren Röders,”Bir pislik gibi görünmek istemem ama belki bu insanların iki kez düşünmesini sağlar” dedi.
Almanya’da hastalık izni oranları pandemiden önce bile dünyanın en yüksek gelişmiş ülkeleri arasındaydı. OECD’nin sağlık bakanlıkları ve sağlık sigortaları gibi kaynaklardan derlediği verilere göre, Almanya 2022 yılında yılda 22,4 gün ile gelişmiş ülkeler grubunda en yüksek hastalık nedeniyle işe devamsızlık oranına sahipti.

Prinz, işçiler tarafından bildirildiği için daha iyi karşılaştırmalar yapılabildiğini söylediği OECD işgücü anketinde, Almanya’yı Norveç, Finlandiya, İspanya ve Fransa gibi ülkelerin ardından yedinci sıraya yerleştiriyor; Almanya’da işçilerin haftalık normal çalışma saatlerinin yüzde 6,8’i hastalık nedeniyle kaybediliyor.
OECD araştırması, Birleşik Krallık’ın yasal hastalık maaşı sisteminin gelişmiş dünyadaki en az cömert sistemlerden biri olduğunu gösteriyor. İngiltere’de pandemiden bu yana hastalık nedeniyle işe devamsızlık artmış ancak son derece düşük bir seviyeye gerilemiş durumda. 2022 yılına ait son veriler, Birleşik Krallık’ta 2019’da yüzde 0,2 olan devamsızlık oranının yüzde 2,6’ya yükseldiğini gösteriyor.

Almanya’da yasal hastalık izni süresi altı hafta

Almanya’da yasa gereği tüm çalışanlar yılda altı hafta tam ücretli hastalık izni alabilirler. Bir çalışan tatil sırasında hastalanır ve bunu kanıtlayan bir doktor raporu alırsa, izin günlerini geri alabilir ve onları başka bir zamanda kullanmak için yeniden kullanabilir.

Almanya’da ücretler yükseldi ancak hâlâ 2020 seviyesinin altında

Prinz Almanya’da anlaşmalı ücretlerin arttığını ancak 2020 seviyelerinin altında kaldığını gösteren 2010=100 çizgi grafiğine dayanarak, Almanya’nın politikalarının iyi planlanmış olabileceğini belirterek şöyle dedi: “Hasta olan kişilere hastalık izni verilmesini istiyoruz. Hastalık programlarının üretkenliğe, sağlığa ve işgücü piyasasına katılmaya gerçekten yardımcı olduğuna dair güçlü bir kanıt var.”

Ülkenin en büyük sanayi sendikası IG Metall’in yönetim kurulu üyesi Hans-Jürgen Urban, yüksek hastalık izni seviyelerinin, çalışanlar üzerinde altta yatan bir dizi baskıya işaret eden bir “alarm sinyali” olduğunu belirterek ekledi: “İşyerinde yüksek oranda devamsızlıktan şikayet eden herhangi bir çalışan, bunun temel nedenlerini kendi işyerinde araştırmalıdır.”

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin, yüksek enflasyonun ve küresel enerji şokunun ardından, Alman işçiler de pandemi nedeniyle reel ücretlerinde önemli bir düşüş yaşadı.

Alman ekonomisinin zayıf durumuna rağmen ücretler bu yıl hızla iyileşse de, enflasyondan arındırıldığında pandemi öncesi seviyelerinin altında kalmaya devam ediyor. 

Dünya çapında yaklaşık 600 bin, Almanya’da ise 220 bin çalışanı olan DHL Group’un sağlık müdürü Andreas Tautz, Almanya’nın “hâlâ dünyanın en üretken ülkelerinden biri” olduğunu vurguladı. Bununla birlikte, üretkenlik artışı açısından daha az iyimser.
Coatinc’ten Niederstein ise yüksek hastalık oranlarının kötü liderlik ve kültürden kaynaklanabileceğini belirterek, şirketlerin özeleştiri yapması gerektiğini söylüyor.

Alman ekonomisinin düşüşü (Anlatılan senin hikayendir)

Ifo: Alman ekonomisi krize saplandı