Perakende satışlara ‘yılbaşı dopingi’
Ağustos ayında vatandaş 'Fiyatlar daha da artacak' korkusuyla para harcamaya başlayınca büyük perakendecilerin işleri canlandı. BMD Başkanı Sinan Öncel'e göre buna rağmen işler hazirandaki düzeyine hala ulaşamadı.
Sanayi üretimine ilişkin duraklama sinyallerinin geldiği ağustosta enflasyon ve “fiyatlar daha da artacak’ korkusu büyük çaplı ve çok şubeli perakende şirketlerinin işlerini hareketlendi. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, ağustos ayında BMD üyelerinin bir önceki aya göre yüzde 59’unun adet satışlarını, yüzde 70’inin de cirolarını artırdığını belirterek, “Ağustos, turist alışverişinde de 2023’ün bugüne kadarki en canlı ayı oldu” dedi.
BMD, üyeleri arasında yaptığı ağustos ayı anketinin sonuçlarını kamuoyu ile paylaştı. Ankete göre, organize perakende sektörü temmuzdaki daralmanın ardından ağustosta kısmen de olsa yeniden hareketlendi. Açıklamada görüşlerine yer verilen BMD Başkanı Sinan Öncel, ağustos ayındaki kısmi canlılığın, tüketicilerin “fiyatlar daha da yükselecek” endişesiyle ihtiyaç alışverişini imkanları ölçüsünde öne çekme davranışının devam etmesinden kaynaklandığını düşündüklerini söyledi.
Öncel, temmuz ayındaki daralmanın ardından ağustosta üyelerinin yüzde 70’inin cirolarını artırdığını görüldüğünü belirtti. Ağustosun turist alışverişinde de 2023’ün bugüne kadarki en canlı ayı olduğunu belirten Öncel şunları söyledi:
“Üye markalarımızın yüzde 58’i yabancıya adet satışlarını artırdı. Temmuzda özellikle hazır giyim, ayakkabı ve yemek kategorilerinde önemli bir daralma vardı. Haziran rakamlarının hala uzağında olmakla birlikte ağustosta kısmen de olsa alışverişte bir canlanma var. Merkez Bankası’nın verilerinde de BMD anketiyle paralel bir sonuç görüyoruz. Örneğin giyim ve ayakkabı için haziranda 63,7 milyar TL olan kartlı harcama tutarı temmuzda 44 milyar TL’ye gerilerken, ağustosta 45,4 milyar TL’de kaldı.”
Öncel, haziranı organize perakende için en verimli ay olduğunu gördüklerini ifade ederek, “Parasal sıkılaştırma önlemleri kapsamında geçen ay beyaz eşya ve mobilya alımında kredi kartına taksit sayısı azaltıldı. Diğer taraftan dar ve sabit gelirliler alım güçlerindeki düşüşü giderek daha fazla hissedecekler. Dolayısıyla hem parasal sıkılaştırma hem de alım gücündeki düşüş nedeniyle gıda dışı organize perakendede önümüzdeki aylarla daralma olabilir.” dedi.
Öncel’e göre fahiş kira artışı taleplerinin sektör için en önemli sorun olmaya devam ediyor. Yüzde 400-500’e varan oranlarda kira artışı talebinin sadece mağazalar değil tüm işyerleri için geçerli olduğunu belirten Sinan Öncel “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan kısa bir süre önce kiralarda akılla, mantıkla, ahlakla izah edilemeyecek artışlar olduğuna dikkati çekt” diye konuştu.
Her fırsatta bu sorunu dile getirdiklerini ifade eden BMD Başkanı Öncel işyeri kiralarına da en azından 2024 sonuna kadar TÜFE’nin yüzde 50-60’ını geçmeyecek şekilde sınırlama getirilmesini, mülk sahibinin kaybının da gelir ve kurumlar vergisi kolaylıklarıyla telafi edilmesini önerdi.