Parayı zayıflama ilacı Ozempic verdi, Danimarka’nın ümidi yeni yapay zeka süper bilgisayarı

Danimarka kuantum hesaplamadan ilaç keşfine ve yeşil enerjiye geçiş gibi toplumsal zorluklara kadar birçok alanda inovasyonu hızlandırmak ve küresel pazardaki rekabetçi konumunu güçlendirmek için yapay zeka kullanmak isteyen şirketlerin hizmetine sunacağı yeni yapay zekalı süper bilgisayarını tanıttı. Gefion adı verilen süper bilgisayarın “Bütün ülkeyi dönüştürmek” gibi iddialı bir hedefi var. The Wall Street Journal Danimarka’yı dönüştürecek bilgisayarın öyküsünü yazdı:

Nadia Carlsten daha önce hiç yaşamadığı bir yerde bir şirket yönetmek için hayatını değiştirip dünyanın öbür ucuna taşınmaya karar verdiğinde ne bekleyeceğinden pek emin değildi. Ancak teknoloji yönetimi tutkusu olan Amerikalı mühendis ünlü muamelesi görmeyi kesinlikle beklemiyordu. 

“Nereye gidersem gideyim kendimi en popüler kişi gibi hissediyorum” diyor Carlsten şimdi. “Sohbete şöyle başlayabiliyorum: 1.500’den fazla GPU’m (grafik işlemci birimi) var. Ardından herkes benimle konuşmak istiyor.”

Dünyanın en güçlü çiplerinden 1.528’inin sahibi

Gerçekten de Carlsten Danimarka Yapay Zeka İnovasyon Merkezi CEO’su olarak göreve yeni başladığı için gezegendeki en güçlü grafik işlemci birimlerinden (GPU- çip)  tam olarak 1.528’ine sahip. Danimarka’nın ulusal yapay zeka süper bilgisayarını işletmek üzere kurulan bu yeni şirket geçen hafta Carlsten’in bir kez daha ilgi odağı olduğu gösterişli bir lansman partisiyle açıldı.

Hatta Carlsten kendisini kraliyet ailesiyle çevrili bir sahnede buldu. Solunda Danimarka kralı X. Frederik vardı. Sağında da yapay zekanın kralı Jensen Huang. Nvidia’nın vizyoner CEO’su Huang hayata geçirdiği diğerlerine hiç benzemeyen bir makinenin fişini takmak için oradaydı.

Dünyada varlıklarını bugün dünyanın piyasa değeri en yüksek iki şirketinden biri olan Nvidia’nın çiplerine borçlu pek çok süper bilgisayar var. Ancak Danimarka’da lansmanı yapılan süper bilgisayarı farklı kılan, Novo Nordisk’in zayıflama ilaçlarından da güç alıyor olması.

Dünyanın en önemli iki şirketi şimdi en devrimci ürünlerinin başarısından doğan bir ortaklık içinde. Süper bilgisayar Nvidia’nın teknolojisi ve Novo Nordisk Vakfı‘nın parasıyla inşa edildi. Bu vakıf Novo Nordisk‘in en büyük hissedarı olarak son derece zenginleşti, yani bu proje Danimarkalı şirketin hisse senedi fiyatını yükselten çığır açan ilaçlar sayesinde mümkün oldu.

Proje Ozempic’ten gelen parayla gerçekleştirildi

Başka bir anlatımla Danimarka’nın ilk yapay zeka süper bilgisayarı Ozempic’ten gelen parayla yapıldı.  Süper bilgisayar Gefion adını Danimarka’nın en büyük adası haline gelecek olan toprağı sürebilmeleri için oğullarını öküze dönüştüren İskandinav mitolojisindeki tanrıçadan alıyor. Zaten görünüşe göre de yapay zeka süper bilgisayarı Gefion’un planı da bu: Bir şeyi alıp onu tamamen başka bir şeye dönüştürmek. Huang süper bilgisayarın tanıtımında “Zamanla bunun bir veri merkezi olmadığını keşfedeceksiniz. Bu bir zeka fabrikası” dedi.

Adına ne derseniz deyin, Gefion bir canavar. Basketbol sahasından büyük. Ağırlığı 30 tondan fazla. Üretimi ve kurulumu altı ay sürdü. Ayrıca 100 milyon dolarlık bir yatırım gerektirdi. Bu finansman Novo Nordisk Vakfı ile Danimarka’nın devlete ait İhracat ve Yatırım Fonu arasındaki kamu-özel girişiminden geldi. Ama paranın 85 milyon dolardan fazlasını Novo Nordisk Vakfı koydu.

Nvidia tarafından üretilen gelişmiş çipler zamanımızın en değerli kaynağı olmaya devam ediyor. O kadar pahalı ve yüksek talep nedeniyle o kadar kıt ki çoğu araştırmacı bunları karşılayamaz ve zaten eline alamaz (Eylül ayında dünyanı en zengin iş insanlarından Tesla’nun kurucusu Elon Musk ile Oracle’ın kurucusu Larry Ellion’ın bir suşi sofrasında  NVİDİA’nın patronu Jensen Huang’a kendilerine daha çok çip vermesi için yalvardıklarını hatırlayın).

Bilgi işlem gücüne yetersiz erişim artık inovasyonun önünde bir engel. Gefion yatırımının amacı, Danimarkalı işletmeler ve araştırmacılar için bu engeli ortadan kaldırmak ve böylece sağlık hizmetleri, biyoteknoloji ve kuantum hesaplama gibi alanlarda ilerlemeyi hızlandırmak.

Yapay zeka süper bilgisayarı tam olarak faaliyete geçtiğinde ilaç keşfi, protein tasarımı ve dijital biyoloji konularında yardımından faydalanmak isteyen Novo Nordisk gibi şirketlerin bünyesindeki girişimciler, akademisyenler ve bilim insanları tarafından kullanılabilecek.

Gefion’un doğumu o kadar önemli bir olaydı ki Huang da alameti farikası haline gelen siyah deri ceketiyle lansmana katıldı ve konukların inovasyon alanındaki düzeyini vurgulamak için “Muhtemelen çok sayıda Jensen’in bulunduğu bir odada ilk kez bulunuyorum” diye espri yaptı.  Carlsten de önemli konuğuna bu konuda önemi bir ülkede olduğunu hissettirmek için “Danimarka’ya hoş geldiniz” dedi.

41 yaşındaki Carlsten Danimarka’ya sadece birkaç ay önce taşınmış. Parlak bir özgeçmişi var: Berkeley’den mühendislik doktorası, ABD hükümeti için inovasyon çalışmaları, Amazon ve Google’ın yan kuruluşu SandboxAQ’da yönetim deneyimi. Danimarka’yla kişisel bir bağlantısı yok. Carlsten “İsmim kulağa Danimarkalı gibi geldiği için insanlar öyle olduğumu varsayıyor” diyor.

Kopenhag’a daha önce yaptığı seyahatlerden şehrin güzel, insanların dost canlısı ve kakuleli çöreklerin dayanılmaz olduğunu biliyormuş. Ancak kendisini ülkeye karşı koyamadığı başka bir şey daha çekmiş: Bir yapay zeka süper bilgisayarının işlerini yürütme şansı.

Hayal edebileceği en heyecan verici iş Novo Nordisk’in kısa sürede tüm Avrupa’nın en değerli şirketi haline geldiği, LVMH veya Hermès’ten daha değerli ve neredeyse Coca-Cola ve PepsiCo’nun toplamı kadar değerli olduğu Okyanus ötesindeki bir ülkedeydi.

Şirketin çığır açan zayıflama ilaçları Ozempic ve Wegovy, Novo Nordisk’in hisselerinin yüzde 25’inden fazlasına sahip olan Novo Nordisk Vakfı’nı dönüştüren piyasa değerindeki dramatik değişimi tetikledi. Aslında insanları zayıflatan ilaçlar Novo Nordisk Vakfı’nın cüzdanını çok ama çok şişmanlattı.

İlaçlara  taleple birlikte  kârlar da yükseldikçe Novo Nordisk Vakfı geçen beş yılda hibe ödüllerini iki katına çıkardı. Vakfın yatırım kolu şu anda 160 milyar dolardan büyük varlığı kontrol ediyor ve bu parayı giderek daha iddialı yatırımlar yapmak için kullanıyor.

Bunlardan biri de Huang’ın egemen yapay zeka olarak adlandırmaya başladığı bir yatırım. Huang Danimarka gibi daha fazla sayıda ülkenin “verinin kendi doğal ve ulusal kaynakları” olduğunun farkına vardığını ve bununla yapay zeka üretmek ve ekonomilerini güçlendirmek için altyapı oluşturduğunu söylüyor. Tabii ki altyapı Nvidia’ya bağlı, bu yüzden bunu devasa bir fiyort gibi görmek gerekiyor.

Ancak Huang’ın yapay zekanın potansiyeline ilişkin görüşünü 20 yıl Novo Nordisk’in baş birim sorumlusu olarak çalıştıktan sonra Novo Nordisk Vakfı’nın CEO’su olan Mads Krogsgaard Thomsen de  paylaşıyor.

Şimdiye kadar yeni ilaçlar bulmak için bilimsel sınırları aşmaya çalışan araştıran araştırmacılar hesaplama gücüyle sınırlıydı. Thomsen onlarca yıl boyunca, insanların sağlığını iyileştirme umuduyla akıl almaz miktarda veriyi işleyen makineler hakkında sadece hayal kurabildi.

Ve sonra Carlsten, Huang ve Danimarka kralı Gefion’un fişini takarak geleceğe giden yolu açtı.

Zayıflama ilacı Ozempic etkisi Novo Nordisk’i uçurmaya devam ediyor

Ozempic dünyanın ‘en kilolu ülkesi’ Çin’de de hızlı büyüyor