Para politikasına ilişkin çarpıcı tespitler
Yerli yatırımcılar ve bankacılar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in bugün -enflasyondaki kötü tabloya rağmen- yabancı yatırımcılarla yapacağı toplantı için 'Onlara, bize anlatılmayan ne anlatılacak' tedirginliğini yaşıyor.
Temmuz enflasyon rakamları yeni ve uzun bir artış trendine daha girildiğini gösterirken, ekonomi yönetimi bugün uluslararası yatırımcılarla bir toplantı yapacak. Bakan Mehmet Şimşek, sosyal medya mesajıyla 2024 yılı ortasından sonra enflasyonda düşüş görüleceğini açıkça söylerken, bir yıl sonraya kalan enflasyonla mücadelenin yabancılara nasıl anlatılacağı merak konusu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün temmuz ayı tüketici fiyat artışını, aylık yüzde 9.49, yıllık yüzde 47.83 olarak açıkladı. Çekirdek enflasyonun yüzde 56’nın üstüne çıkması, üretici fiyat artışının tüketicinin altında kalması ve fiyat artışlarının neredeyse tüm endekse yaygın bir görünüm sunması, enflasyondaki artışın bundan sonra da süreceğini gösteriyor. Bu arada Merkez Bankası’nın yıl sonu için belirlediği yüzde 58’lik tahmin de büyük ihtimalle aşılacak.
TÜİK rakamlarının, gıda endeksi yapan Bilgi- Cefis ve Türk-İş endekslerindeki artışın çok gerisinde kalması, resmi rakamlara olan güven erozyonunu yeniden gündeme getirecek. Ulaşım, ekmek ve meyve fiyatları karşılaştırıldığında, TÜİK ve İTO verilerinin, diğer endekslere kıyasla çok düşük kaldığı da görünüyor.
Piyasalar zaten, “TÜİK’in çift haneli enflasyon rakamı açıklayamayacağı” beklentisiyle, son açıklanan rakama yakın bir tahminde bulunmuşlardı. Bugünden sonra piyasadaki yılsonu ve 2024 yıl sonu enflasyonu tahminlerinde rakam revizyonları yapılması da kaçınılmaz.
Gelelim Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in rakamlar konusunda yaptığı açıklamaya… Bakan Şimşek, rakamın piyasa beklentileri doğrultusunda geldiğini belirtip önümüzdeki yıl ortasından itibaren enflasyonun düşmeye başlayacağını söylemiş. Sosyal medyadan verilen bu mesaj piyasalar tarafından “seçimlere kadar enflasyonla mücadele konusunda bir şey yapılmayıp, seçimden sonra mücadeleye başlanacağı” yolundaki beklentiyi teyit eder nitelikte.
Seçime kadar belli ki politika faizlerinde Cumhurbaşkanı’nın talebiyle önemli bir artış yapılmayacak, yılsonuna kadar kredileri kısıp iç talebi frenleme, enflasyonu yüzde 60-70 bandında tutmak gibi bir yol izlenecek. Cumhurbaşkanı piyasadan yükselecek talepler nedeniyle kredileri erken açıp, talebi ve büyüme oranlarını artırma talimatı verirse ne olacak, bilmiyoruz. Temmuz’daki zamları yüksek enflasyonla eritip, talebi buradan da kıstınız diyelim, yılbaşında Erdoğan’ın yapacağı çok yüksek memur, işçi ve emekli zamlarını nasıl engelleyecekseniz?
Buradaki kilit noktalardan biri de politika faizindeki artış düşük kalsa bile mevduat faizlerinin TL’ye cazibe kazandıracak kadar artırılmaması. Ekonomi yönetimi anlaşılmaz biçimde mevduat faiz oranlarını düşük tutuyor. Rezervde yeniden başlayan erime, KKM’deki artışın durması ve döviz hesaplarındaki artış, mevduat faizi artmadıkça dövize talebin devam edeceğini gösteriyor. Kısacası; politika faiziyle mücadele belli ki yapılamıyor ama başka çare kalmadığı halde mevduat faizleri neden artırılmıyor, bilinmiyor.
Böyle bir ortamda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan’ın, bugün İstanbul’da JP Morgan’ın organize ettiği uluslararası yatırımcılarla bir araya geleceğini öğrendik. Genel bir toplantı ve sunumun ardından belli ki sorular yanıtlanacak. Daha sonra BlackRock, JP Morgan, Singapur Varlık Fonu ve Franklin Templeton gibi dev yatırım şirketlerinin yöneticileri ile baş başa görüşmeler yapılacakmış.
Basına kapalı yapılacak bu toplantıda yapılacak sunum Merkez Bankası ya da Bakanlık internet sitesine sonradan konulacak mı, belli değil. Bu enflasyon oranından sonra, hem de faiz artışları beklenen düzeyde yapılamazken, yabancı yatırımcılara ne anlatılacak çok merak ediliyor.
Tabii ki yerli yatırımcılar ve bankacılar, neden yabancı yatırımcılarla, böyle bir dönemde özel bir toplantı yapıldığı konusunda tedirginler. Tedirginliklerinin nedeni kendilerine söylenmeyen nelerin yabancılara söyleneceği kuşkusu…
Mehmet Şimşek’in enflasyon rakamı sonrası yaptığı açıklamaya bakarak, “yabancılara bir yıl sonrasında başlayacak enflasyon programını anlatmanın bir anlamı olmayacağı” konusunda hemfikirler. Bunun piyasalar tarafından satın alınması zaten mümkün değil. Peki o zaman ne anlatılacak?
Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye gelebilmek için kurların ve faizlerin nasıl seyredeceği konusunda fikir sahibi olmak istediklerini herkes biliyor. Kurlar bir süredir, yeniden erimeye başlayan rezervlere rağmen, sabit tutulurken, enflasyon da bu kadar yüksekken, faiz önemli ölçüde artırılmadan dövize talebin nasıl önleneceğini, yerli yatırımcılar gibi yabancılar da merak ediyor. “İçeriye verilmeyen kur politikası ve faizde nelerin yapılacağını belli eden para politikası tercihleri iç piyasaya anlatılmadan yabancılara mı anlatılacak” diye soruluyor.
Yabancı yatırımcılara ne anlatılacak bilinmiyor ama yarından itibaren yabancıların yaptıkları işlemlerin yerli yatırımcılar tarafından çok daha yakından izleneceği kesin.
23 Kasım 2024 - Para politikasında gevşeme dönemine girdik
22 Kasım 2024 - Merkez, Aralıkta faizi indirir, oranı Kasım enflasyonuna bağlı
20 Kasım 2024 - İktidarın enflasyonla mücadelede asıl niyeti ne?
19 Kasım 2024 - Fazla likidite 860 milyar TL ile yeni rekorunu kırdı
16 Kasım 2024 - ‘Faize dayalı rezerv’in Trump şoklarına dayanması zor