Internet trafiğinde gazeteler ve habercilik önemli bir yer tutuyor. Bu trafikten para kazanan Google gibi şirketleri o içerikleri yaratan gazetecilere para ödemeye zorlayan yasa Kanada!da ilk kez işledi, Google 70 milyon dolar ödedi.
Google, sadece bir arama motoru veya harita servisi değil. Bedava verilen bu hizmetler arka planda bu şirketi dünya çapında bir reklam tekeli yapıyor. Öyle ki, şirket reklam piyasasında aynı anda hem reklamveren, hem reklam alan hem de reklamları dağıtan konumda. Bu eşsiz tekelin oluşmasında en önemli faktör, o reklamların yer aldığı sitelerin trafik alması. O trafiği de aslında büyük ölçüde gazeteciler, haberciler, çok çeşitlenen içerik üreticileri sağlıyor.
Kanada, Avustralya ile birlikte bu konuda öncülük yaptı ve “Çevrim İçi haber Yasası” adı verilen bir yasa çıkardı. Yasa, Google, Facebook gibi şirketlerin gazetecilerin ürettiği içeriklerden elde ettiği gelirlerden bir bölümünü gazetecilere ödemesini emrediyor. Yani bir çeşit dijital telif hakları yasası.
Facebook’un sahibi META bu yasadan hiç hoşlanmadı, bu yasa yüzünden Kanada’dan bütün haber içeriklerini kendi sosyal ağından kaldırdı, gazetecilerin kişisel Facebook sayfalarını bile kapattı.
Ama Google hoşuna gitmese de yasaya uymak zorunda. Şimdi Google’ın, Kanada’nın “Çevrim İçi Haberler Yasası” kapsamında Kanada Gazetecilik Kolektifi’ne (CJC) yaklaşık 70 milyon dolar ödeme yaptığı bildirildi.
Kanada’nın kamusal yayıncısı CBC’nin haberine göre, Google, “Çevrim İçi Haberler Yasası” kapsamında Kanada hükümetiyle yapılan anlaşma uyarınca, CJC’ye yaklaşık 70 milyon dolar (100 milyon Kanada doları) ödeme yaptığını açıkladı.
Google’ın yaptığı ödeme, ülkedeki medya kuruluşları arasında paylaştırılacak.
Kanada’da yasalaşan “Bill C-18” sayılı Çevrim İçi Haberler Yasası, Meta ve Google gibi şirketlerin haber içeriklerini platformlarında kullanmaları karşılığında Kanadalı medya kuruluşlarına ücret ödemelerini gerektiriyor.
Meta bu yasadan muaf olabilmek için, Haziran 2023’te, Kanadalıların Facebook ve Instagram’daki haberlere erişiminin sonlandırılacağını duyurmuştu.