Güneş enerjisi santralinin ‘suda yüzeni’ de umut veriyor

Enerji alanında düzenlemeler içeren Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edildi.

Böylece içme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile Kıyı Kanunu kapsamında kalan kıyı ve sahil şeritleri hariç denizler, baraj gölleri, suni göller ve tabii göllerin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak ilan edilen alanlarında imar planı yapılmaksızın yenilenebilir enerji üretim santrali kurulabilecek.

Kanunla yüzer güneş enerjisi santralleri (GES) ile elektrik üretiminin artırılmasının yanı sıra suyun buharlaşmasının önüne geçilip su kaynaklarının korunması amaçlanıyor. Türkiye’nin yüzer GES potansiyeli yaklaşık 80 bin megavat olarak hesaplanıyor. Bu da Türkiye’nin 2023 yılı sonu itibariyle 106 bin 668 megavat olan kurulu gücünün yüzde 80’ini oluşturuyor.

Sanayiciler ne diyor?

Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Genel Sekreteri Hakan Erkan içme suyu hariç tutularak göl, gölet ve barajların yüzde 10’unun panellerle kapatılması durumunda Türkiye yüzer GES potansiyelinin yaklaşık 80 bin megavat olarak hesaplandığını söyledi.

Güneş enerjisinde bir ilk: Hem insanlara hem hayvanlara hayat verecek

Test amaçlı birkaç proje yapılmış

Yüzer GES yatırım maliyetlerinin su derinliği, malzeme, işçilik kalitesi, çevre şartları gibi değişkenlere bağlı olduğuna işaret eden Erkan “Yüzer GES yatırım maliyetleri proje toplam gücü, sahadaki rüzgar ya da dalga potansiyeli, şebekeye uzaklığı gibi bir çok parametreye göre farklılık göstermekle beraber bir megavatlık yüzer GES için yatırım maliyetini yaklaşık 700 bin dolar olarak düşünebiliriz. Türkiye’de test amaçlı bir kaç projenin yapıldığı ve üzerinde çalışmaların devam ettiği biliniyor” dedi.

Güneydoğu Enerji Araştırmaları Derneği (GEADER) Başkanı Ömer Çelebi de barajlarda ve göletlerde kurulacak yüzer güneş panellerinin saha tipi panellere göre daha verimli olduğunu söyledi.

Buharlaşmayı da önlüyor

Çelebi yüzer GES’lerin suyun buharlaşmasını azaltıp su yosunlarının büyümesini engelleyerek ekosisteme katkı sunacağını belirterek “Türkiye’nin güneş enerji potansiyeli zaten yüksek seviyede. Güneş ışınımı, güneşlenme süresinin ve baraj-gölet veya sulama kanal sayılarının oldukça fazla olduğu Güneydoğu’da su kaybının önlenmesi için bölgede yüzer güneş enerji santralleri daha çok kurulacak” dedi.

Yüzer GES, saha tipi güneş santrali kurulumundaki zorlukları avantaja çevirmesiyle kullanıcılara kolaylık sağlıyor. Yüzer santrallerinin alt tarafında bulunan suyun bu santrallerin periyodik olarak soğumasına yardımcı olması panel verimliliğini artırıyor.

Güneş enerjisi sektör temsilcilerinden EPDK’ya çağrı

Az toz ve kir tutuyor, verimliliği azalmıyor

Kurulumu için toprak ya da sert zemine ihtiyaç olmayan yüzer GES’lerin kurulumu için hidroelektrik santrallerin ve içme sularının rezervuar alanları, atık suların biriktirildiği yapay göller yeterli oluyor.

Yüzer GES’ler konumlandırıldığı su birikintileri dolayısıyla tarımsal, endüstriyel veya ticari amaçlı arazilerde kullanılan güneş santrallarıyla rekabet etmiyor. Arazi ve çatı ihtiyacı bulunan diğer güneş santralleri ile karşılaştırıldığında nüfusun yoğun olduğu alanların yakınlarında kurulumu yapılabiliyor. Arazi tipi panellerle kıyaslandığında yüzer GES’ler dinamik hareket imkanı sağlıyor ve gölgelenmeye maruz kalmadan faaliyet gösterebiliyor. Yüzer GES’lerde toz ve kir tutma oranının çok düşük olması verimliliğin azalmasını engelliyor.