Ekonominin patronu Mehmet Şimşek’in en büyük hatası
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Mesut Yılmaz hükümetinin ortaya çıkan Çakıcı skandalının ardından düşmesine neden olan Türk Ticaret Bankası’nı 455 milyon TL’ye TİM’in şirketi İhracatı Geliştirme A.Ş.’ye satıyor. Fon Kurulu'nun onaylaması durumunda satış kesinleşecek
Türkiye depremin yaralarını sarmaya çalışırken 1998 yılında işadamı Korkmaz Yiğit’e satışının ardından ortaya çıkanlarla Mesut Yılmaz hükümetinin düşüşüne neden Türk Ticaret Bankası (Türkbank), Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından kapalı kapılar ardında yapılan ihaleyle 455 milyon liraya satıldı.
7 şirketin şartname aldığı ancak, 4 firmanın yarışma öncesi gerekçe bile gösterilmeden elendiği, yarışmaya katılan 3 firmadan 2’sinin açık artırmaya katılmadığı ihalede 455 milyon liralık en yüksek teklifi ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile Eximbank’ın öz kaynaklarıyla 2021 Ekim ayında kurulan İhracatı Geliştirme A.Ş. (İGE A.Ş) verdi.
İki ayrı bankanın daha lisansını elinde bulunduran Türkbank’ın kasasındaki varlıkların ve gayrimenkullerinin değerinin 300 milyon lirayı bulacağı ve piyasa değerinin 1 milyar liranın üzerinde olduğu iddia ediliyor.
TMSF yönetiminin ihalede verilen 455 milyon liralık teklifi uygun bulması halinde 110 yaşındaki Türkbank, iki ayrı banka lisansı, bilançodaki varlıkları ve değerli gayrimenkulleriyle Türkiye’deki ihracatçıların çatı örgütü TİM’in kurduğu şirkete geçecek.
TMSF, deprem sonrası 28 Şubat 2023’de Türkbank’ı satışa çıkardı. Aynı tarihte Resmi Gazete’de yayımlanan ilanda bankanın muhammen bedeli 380 milyon lira olarak açıklandı. İhaleye katılmak isteyen firmalara 38 milyon lira nakit teminat yatırmaları şart koşulurken şartname de 50 bin lira bedelle satışa çıkarıldı.
Türkbank ihalesi, ilanda belirtildiği gibi 21 Mart (dün) sabah saat 10:00’da başladı. İhaleye bankanın küçük hissedarları dahil hiç kimse alınmadı ve ihale TMSF’nin 2000’li yılların ilk yarısındaki başkanı Ahmet Ertürk’ün dönemindekinin aksine televizyondan da yayınlanmadı.
38 milyon lira nakit teminat yatırıp ihale giren şirketlerden Ahlatçı Holding, Can Holding, Paribu ve Makara Kripto Para’ya gerekçe gösterilmeden açık arttırmaya katılamayacakları söylendi. Salondan çıkarılan şirketlerin temsilcileri kendilerine hiçbir somut gerekçe gösterilmediğini, artırmaya niçin alınmadıklarını anlayamadıklarını söylediler.
Türkbank ihalesine geri kalan Çelikler İnşaat, Akın Tekstil ve TİM’den oluşan 3 talipliyle devam edildi. Komisyon ihaleyi 450 milyon lirayla başlattı. TİM açık artırmada bu bedeli 455 milyon liraya yükseltti. Diğer iki şirketten de teklif sunmaları istendi. Ancak yeni teklif sunmayan her iki şirket de ihaleden çekildiğini bildirdi. Böylece 455 milyon liralık teklifle ihale tamamlandı. Nihai satış işlemi için TMSF Fonu Kurulu’nun onayının alınması gerekiyor. Ancak dün gece itibarıyla TMSF’nin web sitesinde Türkbank ihalesine verilen teklifle ilgili bir açıklama bulunmuyordu.
Türkbank’ın 1998 yılında yüzde 84,52’lik hissesinin satışı ihalesini işadamı Korkmaz Yiğit’in bankası Bank Ekspres kazanmıştı. İhalenin akabinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü, Yiğit ile suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı arasındaki irtibatı ve Çakıcı’nın ihaleye teklif veren diğer tarafları rahatsız ettiğini yazılı olarak TMSF’ye iletti.
Çakıcı, Türkiye’nin talebi üzerine 17 Ağustos 1998’de Fransa’da yakalandı ve Türkiye’ye iade edildi. 29 Ağustos’ta CHP Milletvekili Fikri Sağlar’ın eline posta yoluyla Yiğit ve Çakıcı arasında geçen TÜRKBANK ihalesi hakkındaki bir konuşma kaseti geçti.
Sağlar 8 Ekim’de kaseti televizyonda yayınlanmak üzere bir televizyon kanalına teslim etti ancak kasetin yayınlanmaması üzerine 13 Ekim’de basın toplantısı düzenleyerek skandalı kamuoyuna duyurdu. TMSF, 15 Ekim 1998’de ihaleyi geçersiz kıldı.
Korkmaz Yiğit, 12 Kasım’da polise verdiği yazılı ifadede tüm bağlantılarını itiraf etti ve hukuka aykırı iş yaptığını kabul etti. Skandala Başbakan Mesut Yılmaz ve Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Güneş Taner’in de karıştığı ortaya çıktı. Yiğit, bunu yapmaya kendisini Yılmaz ve Taner’in teşvik ettiğini, hatta bunun için kamu bankalarından kredi teklif ettiklerini iddia etti.
Yiğit, Çakıcı’nın da kendisini tehdit ettiğini söylerken, “Sadece o arıyor, konuşmak zorunda kalıyordum. Tükürüklerim kuruyor, vücut kimyam bozuluyordu, ‘Hayır konuşmam’ diyemiyordunuz. İlkokula gidecek çocuğunuzun kaçta okula gittiğini, İskoçya’da okuyan iki çocuğunuzu biliyordu. O ses sizi ne hale getiriyor, düşünebiliyor musunuz? Benim yerime başka bir işadamı nasıl davranabilirdi ki…” demişti.
Ardından Mesut Yılmaz ve Güneş Taner “Türkbank ihalesine fesat karıştırdıkları” iddiasıyla Yüce Divan’da yargılandı. Skandala karışan Yılmaz için Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde soruşturma komisyonu kuruldu. Yılmaz ifadeye çağrıldı ve kabinesi güven oylamasını kaybederek 11 Ocak 1999’da düştü.
Ardından 1997-2000 yılları arasında toplam 952 milyon 447 bin 814 dolar kaynak aktarımına rağmen satış imkanı bulunamayan bankanın 1 Temmuz 2001’de bankacılık yapma ve mevduat toplama yetkisi kaldırıldı. Türkbank’ın tasfiyesi esnasında banka çalışanları ve müşterileri günlerce banka şubelerinin önünde eylem yaptı.
20 Aralık 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) kararına göre, Bankacılık Kanunu’nun 10’uncu maddesi ile Bankaların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmelik’in 7’nci maddesi kapsamında yapılan değerlendirme neticesinde, Türkbank’a yeniden faaliyete geçme izni verildi.
TMSF, TürkBank’ı satışa çıkardı – 10Haber
Hükümet düşüren bankaya yeniden faaliyet izni verildi – 10Haber