IMF Zirvesi’nden İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili ‘ortak bildiri’ye ret kararı çıktı

Fas’ın Marakeş kentinde düzenlenen IMF-Dünya Bankası yıllık toplantıları sona erdi. Toplantılarda Uluslararası Para ve Finans Komitesi (IMFC) üyeleri, Rusya-Ukrayna savaşı ve İsrail-Filistin çatışmasına yönelik kullanılacak dil konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle ortak bir bildiri üzerinde uzlaşamadı.

Toplantılar sonunda, IMFC’ye başkanlık eden İspanya Ekonomi ve Dijitalleşme Bakanı Nadia Calvino tarafından yayınlanan bildiride, IMF’de kota reformuna ilişkin bir çözümün 15 Aralık’a kadar bulunması taahhüt edildi.

IMF’nin mevcut kaynak kapsamını koruyacak yeni kota katkıları yapılması çağrısında bulunulan bildiride, “Fon’un mevcut kaynak kapsamını kota artışı yürürlüğe girene kadar korumak amacıyla Yönetim Kurulu’nu, geçiş düzenlemeleri önermeye çağırıyoruz.” denildi.

IMF: 2030’a kadar iklim yatırımları için 2 trilyon dolar gerekiyor

İcra Kurulu’na Afrika ülkeleri için bir temsilci daha atanacak

IMFC üyeleri, Afrika ülkelerini temsil edecek bir IMF İcra Kurulu üyesi daha atamayı kabul ederek, IMF İcra Kurulu’na “Haziran 2025’e kadar fonun hissedarlık formülünde değişiklik seçenekleri önermesi” çağrısında da bulundu.

 Kredi kaynağı artırılacak

IMF üyeleri toplantılarda, yıl sonuna kadar fonun kredi kaynaklarında ‘anlamlı bir artış’ yapılması konusunda anlaşmaya varırken, Çin ve Brezilya gibi diğer gelişmekte olan büyük ülkelere daha fazla pay (oy hakkı) vermeden IMF finansmanını artırmaya yönelik Washington destekli bir plan üzerinde anlaşılamaması dikkati çekti.

ABD ve Çin nüfuz mücadelesi veriyor

Son yıllardaki ekonomik şoklar göz önüne alındığında IMF ve Dünya Bankası’nın daha fazla finansal güce sahip olması gerekirken, ABD ve Çin’in nüfuz rekabeti nedeniyle IMF’de oy haklarının artırılması konusunda bir anlaşma sağlanamadı.

Ekonomileri Batılı gelişmiş ülkelere göre daha hızlı büyüyen Çin, Brezilya ve Hindistan gibi ülkeler, kotaların ve oy haklarının artan ekonomik ağırlıklarını yansıtacak şekilde yeniden belirlenmesi için uzun süredir çağrı yapıyordu. Ekonomisinin büyüklüğüne göre ayarlanan IMF kotaları, bir ülkenin IMF’ye ne kadar fon sağlaması gerektiğini, oy gücünü ve alabileceği azami kredi miktarını belirliyor.

Çin ekonomisi yavaşladı, dünya endişe içinde; Çin Cumhurbaşkanı FED’i uyardı

Çin’in kotası daha düşük

Yaklaşık 25,5 trilyon dolarlık milli gelire sahip ABD, yaklaşık yüzde 17,43 ile IMF kotalarının en büyük payına sahip bulunurken, küresel ekonomik üretimin yaklaşık yüzde 18’ini oluşturan ve geçen yılı 17,9 trilyon dolarlık milli gelirle kapatan Çin’in payının yüzde 6,4 olması dikkati çekiyor.

Üye ülkelerin sermaye payları, fondaki oy haklarına tekabül ederken ABD’nin, IMF’de yüzde 16,5 oy hakkı bulunuyor. Bu da ABD’nin istemediği kararları kolayca engelleyebildiği anlamına geliyor. Çin’in oy hakkı ise yüzde 6,08.

Kota ‘savaşı’ bitmiyor

ABD, IMF’de kotaların orantılı olarak arttırılması için çabalarken, buna karşılık gelen miktarda para koyarak karşılığında oy hakkını da aynı düzeyde tutmayı hedefliyor. Çin, kotaların ekonomik gücü yansıtması gerektiğini savunarak oy haklarındaki paylarını arttırmak için kota reformu talep ediyordu.

Washington ve Pekin, yoksul ülkelerin borçlarının hafifletilmesi konusunda da görüş ayrılığı yaşarken, ABD’nin IMF ve Dünya Bankası’nı kullanarak Çin’in küresel finans sistemi üzerindeki artan etkisini sınırlamak istediği iddia ediliyor. ABD’nin IMF’yi finansal olarak güçlendirme kararlılığının yanında Çin’i engelleyerek Fon üzerindeki etkisini güvence altına alma yönünde bir hedefi de bulunuyor. IMF’de ABD’nin etkisi son yıllarda daha çok tartışılırken, Marakeş’teki toplantılarda bu tartışmanın yeni bir güç kazanması dikkati çekti.

Pakistan, IMF ile anlaşıp ‘Allah’a şükürler olsun’ diyerek duyurdu