Ölmüş markaları hayata döndürerek servetine servet katan adam

Jamie Salter, bir saat sürmesi beklenen görüşmenin iki saatinde 12 evinin listesini çıkarıyor. Hepsinin parasını nakit ödediğini söylüyor. Pasifik kıyısında, Los Angeles yakınındaki Malibu’da ve Atlantik okyanusu kıyısındaki Miami’de evleri var.

“Kanada’da dört tane var. Dört mü beş mi? Bilmiyorum bile” diyor Manhattan’daki ofisinde masasında oturmuş, beyaz düğmeli gömleği, kot pantolonu ve beyaz deri Reebok ayakkabılarıyla poz veren Authentic Brands Group’un 61 yaşındaki CEO’su.

Bunlardan biri, Salter’ın Ontario’daki bir bölge olan Muskoka’daki “yazlığı”. 17 dönümlük arazi üzerinde 12 bina var. “Bu kayıkhane” diyor Google haritalarda arazinin resimlerini göstererek: “Burası bir parti evi. Burada tenis kortları ve golf sahası var.”

Salter, 38 yıllık eşi Sheryl Salter, hepsi şirkette çalışan dört oğlu, onların eşleri ve çocuklarından oluşan ailesiyle birlikte yaz tatilini burada geçiriyor. Salter Kampı adını verdiği binada danışmanlar çocukları eğlendiriyor.

Wall Street Journal gazetesinde yayınlanan makaleye konu olan bu lüks hayat, Salter’ın Toronto’da yetiştiği orta sınıf hayatından çok farklı.

Kendi kendini yetiştirmiş ender milyarderlerden biri olan Salter, servetini yıkılan eski markalar üzerine inşa etti. Aralarında Nine West, Aéropostale, Brooks Brothers ve Barneys New York’un da bulunduğu bazı markalar, Salter onları satın almadan önce iflas başvurusunda bulunmuştu.

Salter’ın şirketi Authentic şu anda bir alışveriş merkezini doldurmaya yetecek 50’den fazla markaya sahip. Authentic ayrıca Marilyn Monroe ve Elvis Presley gibi son dönem ikonlarının yanı sıra Salter’ın yakın arkadaşları olarak saydığı yaşayan efsaneler Shaquille O’Neal ve David Beckham’ın da fikri mülkiyetine sahip. Sports Illustrated ile yayıncılığa ve bir yapım şirketi kurarak Hollywood’a adım attı. Authentic, Austin Butler’ın oynadığı Oscar adayı Elvis filmine Presley’in IP’sini ödünç verdi ve Netflix’teki popüler Beckham mini dizisini geliştirdi.

Authentic herhangi bir ürün üretmiyor ya da perakende mağazaları işletmiyor. Bunun yerine markalarını milyonlarca dolar telif ücreti karşılığında diğer şirketlere lisanslıyor. Eleştirmenler Salter’ın satın aldığı markaları ucuzlattığını söylüyor. O ise onları yok olmaktan kurtardığını söylüyor.

Şimdi Reebok ve Champion gibi daha büyük, daha köklü isimleri satın alıyor. Konuya aşina kişiler, Salter’in bir sonraki fethi için Levi Strauss’un satışa çıkardığı haki kumaş üreticisi Dockers’ı gözüne kestirdiğini söylüyor. Ve Authentic’in hisselerini halka arz etmeyi düşünüyor. Salter, “Özel kalamayacak kadar büyüyoruz” diyor.

Leonard Green, BlackRock ve diğer cebi dolu yatırımcılar tarafından desteklenen Authentic, en son 2021 yılında halka arz ile flört etmiş ancak büyük bir yatırım aldıktan sonra arzı ertelemişti. O dönemde anlaşmanın şirkete biçtiği değer 12,7 milyar dolardı.

İş yönetilemez hale gelmeden önce kaç marka daha satın alabileceği sorulduğunda Salter, “çok fazla” diyor.

Son yıllarda yaşanan perakende kıyameti geleneksel oyuncuların yaralarını sarmasına neden oldu. Bir zamanlar kalite kontrol eksikliği nedeniyle markalarının bozulacağından korkarak bir lisanslama şirketine satış yapma fikrinden çekinenlerin artık çok az alternatifi var. “Markalar satmaya hazır olduklarında genellikle ilk arayan biz oluyoruz” diyor Salter.

Salter kendisini bir dahi olarak görmüyor

Salter çocukken yetenek testlerinden iyi puan alamamış, o yüzden ilkokulda özel eğitim sınıflarına devam etmek zorunda kalmış.

17 yaşındayken ailesi ve iki erkek kardeşiyle birlikte Los Angeles yakınlarındaki şimdinin zengin beldesi Palm Springs, California’ya taşındı. Babası plak yapımcısı olarak çalıştığı Los Angeles’tan buraya gidip geliyordu.

Lisedeyken, Salter harçlık kazanmak için gösterişli Palm Springs Biltmore’da vale olarak işe girdi. Dick Van Dyke ve Frank Sinatra’nın arabalarını park ettiğini söylüyor. “Küçük bir işportacıydım.”

Plak sektörü iniş çıkışlarla doluydu ve Salter liseden mezun olduğunda babası da inişteydi. “O zamanlar hit albümlerimiz ya da başarılı gruplarımız yoktu, bu yüzden para konusu sıkıntılıydı” diyor 84 yaşındaki annesi Eitta Salter. Salter, babasının ona maddi olarak kendi başının çaresine bakması gerektiğini söylediğini belirtiyor. Long Beach’teki California Eyalet Üniversitesi’ndeki eğitim masraflarını ağabeyi Mark karşıladı.

Salter kendi ailesi için daha iyisini yapmaya yemin etti: “Ödeyemeyeceğim hiçbir şeyi asla satın almayacağım. Asla faturalarımı zamanında ödemeyen bir insan olmayacağım.” O yüzden tüm evleri ipoteksiz.

20’li yaşlarının başında Kanada’ya geri dönen Salter, Ottawa’daki Carleton Üniversitesi’ne transfer oldu. Üçüncü sınıfta okulu bıraktı ve rüzgar sörfü tahtaları üreten bir şirketin deposunda işe girerek satış müdürlüğüne kadar yükseldi. 1987’de 35.000 dolar topladı ve bir snowboard şirketi satın aldı. Birkaç yıl sonra şirketi 5 milyon dolara sattı. Bu sıralarda Salter, Fanatics spor ürünleri imparatorluğunu kuracak olan Michael Rubin ile tanıştı. Her ikisi de o sırada fabrikadan çıkan spor malzemelerini satıyordu ve arkadaş oldular.

1990’ların başında Las Vegas’a yaptıkları bir seyahatte Rubin blackjack oynarken 50.000 dolar kazandı. Salter, kazandığı parayı kurucu ortağı olduğu yeni şirket Ride Snowboards’a yatırması için onu ikna etmeye çalıştı. Rubin parayı blackjack masasına geri götürdü ve her kuruşunu kaybetti. Ride 1994’te halka açıldığında, 50.000 dolar 10 milyon dolar değerinde olacaktı.

Rubin, “Bu bana her zaman Jamie Salter’a oynamam gerektiğini öğretti” diyor. Ertesi yıl, Toys “R” Us gibi perakendecilerin web sitelerini işleten GSI Commerce’e dönüşecek olan bir şirket kurdu ve Salter’ı başkan olarak görevlendirdi.

Authentic’in tohumları 2006 yılında Salter’ın aklına gelen bir fikirle atıldı. İflas eden markaların fikri mülkiyetlerini satın alıp onları yeniden değerli hale getirebilseydi ne olurdu? Daha önce, şirketlere iflas koruması sağlayan meşhur yasanın 11. maddesi kapsamında mahkemeye başvuran ama aslında buna rağmen hayatta kalma umudu olmayan şirketler sonunda tasfiye ediliyordu. Salter büyük bir tasfiye şirketi olan Hilco Global ile bir araya gelerek Hilco Consumer Capital’i kurdu. Sharper Image, Polaroid ve diğer düşmüş markaları satın aldı.

Salter yaklaşık üç yıl sonra kovuldu. Yönettiği bölümü satın almak için bir teklif yaptıktan sonra işine son verildiğini söyledi. Bir Hilco sözcüsü, Salter’ın hiçbir zaman bir satın alma teklifi yapmadığını ve firmanın yönetim tarzı farklılıkları nedeniyle onunla yollarını ayırdığını söyledi.

Salter 2010 yılında Authentic’i kurduğunda, satın almak istediği şirketlerin bir listesini oluşturdu. Bugün,bu listedeki isimlerin çoğuna sahip olduğunu söylüyor. Authentic, değeri 28 milyar doları bulan ürünleriyle Walt Disney’den sonra en büyük ikinci marka lisansörü,

İlk anlaşmalarından biri, havlu kumaştan eşofmanlarıyla ünlü Juicy Couture’ün 2013’te satın alınmasıydı. Salter’ın şu anda 35 yaşında olan ve şirketin işletme müdürü olan en büyük oğlu Corey Salter’a göre, onu bu işten vazgeçirmeye çalıştılar. Salter onları reddetti. Corey, bu anlaşmanın Çin, Orta Doğu, Avrupa ve Latin Amerika’daki pazarların Authentic’in diğer markalarına açılmasına yardımcı olduğunu söylüyor.
Genç perakendeci Aéropostale 2016 yılında iflas başvurusunda bulunduğunda Salter, alışveriş merkezi devi Simon Property Group’un CEO’su David Simon ile bir araya geldi.

Simon Hamptons’a giderken ve Salter Corey’nin bekarlığa veda partisi için Reykjavik’e uçmaya hazırlanırken, ikili bir cuma gecesi zinciri satın almak için bir anlaşma yaptı. (Barda sabahın 3’ünde içki içmek yerine, erken kalkıp buzul tırmanışı yapıyorlardı. Corey babasının en iyi arkadaşı olduğunu söylüyor).

İkili, diğer ev sahipleri ve tasfiye memurlarının da dahil olduğu bir konsorsiyuma katıldı ve perakendeci için 243,3 milyon dolar teklif etti. Bu, Authentic’in perakende holdinglerinin birçoğunu işleten SPARC’ın veya Simon Properties Authentic Retail Concepts’in oluşumunu görecek bir ortaklığın başlangıcıydı. “Jamie olmasaydı bu anlaşmayı yapamazdım,” diyor Simon. “O bu işi her yönüyle biliyor.”

Shaquille O’Neal boy olarak Salter’dan çok daha uzun ancak iş ortağı olarak ikisi birbirine çok yakışıyor. O’Neal, 1990’ların başında Reebok’ın basketbol ayakkabılarının haritaya girmesine yardımcı oldu ve eski Los Angeles Lakers yıldızının Authentic ile ürün ve ciroları için adını yönetmek üzere bir anlaşma imzaladığı 2015’ten beri Salter’ı markayı satın almaya çağırdı.

Bu anlaşmanın bir parçası olarak O’Neal, Salter’ın ardından Authentic’in en büyük ikinci hissedarı oldu. “Reebok’ın yavaş yavaş ölmekte olduğunu gördüm” diyen O’Neal Salter’a şöyle dedi: “Kardeşim, Reebok’ı alıp tekrar rayına oturtmamız lazım.”

Salter dört yıl boyunca Adidas’ın eski CEO’su Kasper Rorsted’e e-postalar göndererek Alman şirketin 2006 yılında satın aldığı Reebok’ı satın almak istediğini söyledi. Sonra 2020’de Salter’a telefon geldi: Reebok satılıktı.

Authentic’in teklifi başlangıçta çok düşüktü ve yarış dışı kaldı. Salter teklifi 400 milyon dolar artırarak 2,5 milyar dolara çıkardı. Bankacılar telefonlarına cevap vermeyince, doğrudan Adidas’ın finans şefine bir e-posta gönderdi. Böylece anlaşma 2022’de tamamlandı.

Authentic, Reebok’ın dünya çapındaki satışlarının satın alma işleminden bu yana yüzde 40 arttığını söylüyor.

O’Neal geçen yıl Reebok’ın basketbol bölümünün başkanlığına getirildi ve yıllık 1 dolar maaşla bu görevi yürütüyor. Angel Reese’i WNBA takımlarından Chicago Sky’dan önce kadrosuna kattı ancak istediği büyük isimleri kadrosuna katmak için yeterli mali kaynağa sahip olmadığını söyledi. “Bütçeye baktım ve bununla nasıl bir şeyler yapabileceğimi düşündüm” diyor O’Neal. Salter ona bir yolunu bulmasını söyledi.

Basketbol yıldızı ve işadamı 2024 Super Bowl’dayken O’Neal, Taylor Swift’in locasına uğrayıp merhaba demelerini önerdi. Swift, üzerinde erkek arkadaşı Travis Kelce’in numarasının yazılı olduğu Judith Leiber marka bir çanta taşıyordu. Çanta, Autentic’in lisansıyla üretilmişti. Salter kalmak istedi ama O’Neal bunu kabul etmek istemedi. O’Neal, “Yüksek talepleri olan bir ünlü olmanın ne demek olduğunu biliyorum ve bu yükü ona yüklemek istemedim” diyor.

Salter aynı fikirde değildi. “Daha uzun süre kalmalıydık” diyor. “Bu kızla arkadaş olmamız gerekiyor. Bu kız dağları yerinden oynatabilir.”

2022 yılında Authentic, David Beckham’ın markasını ve işlerini yöneten DB Ventures’ın yüzde 55 hissesi için 269 milyon dolar ödedi ve eski futbol yıldızı Authentic hissedarı oldu. O zamandan beri Beckham, Tempur yatakları, SharkNinja mutfak aletleri, çevrimiçi pazar yeri AliExpress, Hugo Boss, Nespresso ve Bowers & Wilkins kulaklıkları için sponsorluk anlaşmaları yaptı.

Yıldız bir sporcu için bu ortaklardan birkaçı biraz düşük piyasa gibi görünebilir. Ancak Beckham anlaştığı şirketler üzerinde söz sahibi ve Authentic ile çalışmasının bir nedeninin de daha büyük olmak olduğunu söylüyor: “Ben işimi belli bir seviyeye getirdim ama Jamie bunu nasıl ölçeklendireceğini biliyor.”

Mart ayında ikili, Salter’ın oğulları ve Beckham’ın oğlu Cruz ile birlikte British Columbia’daki Island Lake Lodge’da snowboard yapıyordu. Yamaçlardan indikten sonra grup bilardo ve masa tenisi oynarken Beckham Real Madrid futbol kulübünde oynadığı günlerle ilgili hikayeler anlattı. Kaybedenler tekila shot içmek zorunda kaldı. Beckham, “Neyse ki o kadar kaybetmedim” diyor.

Eleştirmenler, Salter’ın satın aldığı markaları en iyi ürünleri üreten şirketlere değil, Authentic’e en yüksek telif ücretini ödeyecek şirketlere lisanslayarak ucuzlattığını söylüyor. Çoğu zaman, lisans ortakları daha sonra Walmart veya Macy’s gibi en geniş dağıtıma sahip perakendecilerde orijinal ürünlerin daha ucuz versiyonlarını satıyor. Salter, birinci önceliğinin sınıfının en iyisi ortakları bulmak olduğunu ve markaların değerini düşürdüğüne dair herhangi bir algının “doğru olmadığını” söylüyor.

Authentic’in Brooks Brothers’ı satın almasından kısa bir süre sonra, birkaç başkanın yanı sıra nesiller boyu avukatları ve bankacıları giydiren marka, B by Brooks Brothers adında bir takım elbise serisi tanıttı.

Ünlü mağaza Macy’s’de satılan bu takım elbiseler 640 dolara yani geleneksel Brooks Brothers takım elbiselerinin yaklaşık yarı fiyatına satılıyor. Araştırma şirketi GlobalData’nın genel müdürü olarak perakende sektörünü takip eden ve giysilerin fotoğraflarını çekip LinkedIn’de yayınlayan Neil Saunders, “Hiç bu kadar kötü yapılmış takım elbise görmemiştim. Brooks Brothers’ın terziliği ile ünlü olması gerekiyor” diyor. “Eğer bunu yerine getirmiyorsanız, bu markanın değerini düşürür.”

Bir Authentic sözcüsü kol sorunları hakkında yorum yapmayı reddetti. Salter, B by Brooks Brothers’ın markanın daha genç bir nesle hitap etmesine yardımcı olacağını söylüyor.

Salter medyaya adım attığı günden bu yana pek çok sorunla karşılaştı. Bir zamanlar harika yazıların kalesi olan Sports Illustrated, geçen yıl teknoloji haberleri sitesi Futurism’de yapılan bir soruşturmada yayıncısı Arena Group’un yapay zeka tarafından üretilen makaleleri yayınlamak ve bunları var olmayan yazarlara atfetmekle suçlanmasıyla dibe vurdu. Soruşturma, yayınlanan birkaç hikayedeki yazar portrelerinin, yapay zeka tarafından üretilen vesikalık fotoğrafların satıldığı bir web sitesindeki fotoğraflarla eşleştiğini ortaya çıkardı.

Arena, söz konusu makalelerin harici, üçüncü taraf bir şirket olan AdVon Commerce’den lisanslı içerik olduğunu ve bu şirketin tüm makalelerin insanlar tarafından yazıldığını ve düzenlendiğini garanti ettiğini söylüyor. Arena, o zamandan beri AdVon’un yazar gizliliğini korumak için bazı durumlarda yazarlara takma ad kullandırdığını öğrendiğini ve bu politikayı onaylamadığını söylüyor. Arena, içeriği kaldırdığını ve AdVon ile ortaklığını sona erdirdiğini açıkladı.

AdVon, Sports Illustrated’a lisansladığı içeriğin insanlar tarafından yazıldığını söylüyor ve karışıklığın AdVon’un perakendecilere yapay zeka tarafından üretilen ürün açıklamaları da sağlaması nedeniyle ortaya çıktığına inanıyor.

Arena, 5-Hour Energy’nin milyarder kurucusu Manoj Bhargava’nın şirketin kontrol hissesini alması ve Authentic’e üç ayda bir yaptığı 3,75 milyon dolarlık lisans ödemesini yapmaması üzerine bu yıl yayın haklarını kaybetti. Authentic’in açtığı bir davaya göre Bhargava daha sonra “nükleer silah” kullandı, dergi personelinin çoğunu işten çıkardı ve rakip web sitelerinde “çalıntı” içerik yayınladı. Authentic kaçırdığı ödemeler için 48.75 milyon dolar talep ediyor. Authentic’in açtığı davada ayrıca Bhargava, enerji içeceğini satmak için mayo sayısındaki modelleri kullanarak dergiyi sömürmekle suçlanıyor. Bhargava Sports Illustrated’ın 5-Hour Energy’nin reklam ortağı olmak istediğini söylüyor.

Karşı davada Arena, Authentic’i baskıcı ve yasadışı iş taktikleriyle Arena’yı Sports Illustrated’ı yönetme rolünden uzaklaştıran tekelci ve yağmacı bir şirket olmakla suçladı. Authentic’in suçlamalarının asılsız ve karalayıcı olduğunu söyledi.

Bhargava, Authentic’in Arena’nın Sports Illustrated lisansına sahip olduğu sürece asla kârlı olamayacağı şekilde desteyi istiflediğini söylüyor. Arena, çalışanlarına ödeme yapmak ya da lisans ödemesini yapmak arasında bir seçim yapmak zorunda kaldığını söylüyor. Arena çalışanlarını seçti. Dava devam ediyor.  Mahkemede mücadele etmek Salter’ın iş yapmayı sevdiği bir yöntem değil. “Annemin dediği gibi, ‘Ben bir sevgiliyim, savaşçı değil. “ Ama “insanlar bize kazık attığında, fikri mülkiyetimizi korumak zorundayız” diyor.

Salter dört oğlunu şirketi devralmaları için hazırlıyor. Uzun zamandır potansiyel satın almalar konusunda onların görüşlerini alıyor. Corey, “Bu onun güncel kalmasına ve gençlerin nereye para harcadığını anlamasına yardımcı oldu” diyor.

Corey babasının her zaman ders verdiğini söylüyor: Organizasyon değerlidir (oğulları çocukluklarından beri günlük yapılacaklar listesi yapıyorlar) ve iş dünyasında cana yakın olmak odadaki en zeki olmaktan daha önemlidir.

Yaz aylarında klan Salter Kampı’nda toplanıyor. Çocuklar su kayağı yapıyor, tenis dersleri alıyor ve scooter’larla geziyor, büyükler ise özel sahasında golf oynuyor.