Özgür Demirtaş bir günde nasıl terse döndü?

Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi, ekonomi profesörü Özgür Demirtaş, sosyal medyayı en çok kullanan iktisatçılardan biri. Demirtaş’ın X hesabında 6 milyon 100 binden fazla izleyicisi var; YouTube kanalına son 11 aydır video yüklememiş ama burada da 1,5 milyona yakın abonesi var ve videoları hep yüzbinlerce kişi tarafından izleniyor.

Demirtaş, sosyal medyada Tayyip Erdoğan iktidarının pek çok ekonomi uygulamasını yıllardır eleştiren ama bunu yaparken hakaret etmeyen, eleştirilerini serin kanlı bir dille kaleme alan bir isim.

Artık Meclis’e sunulacağı konuşulan vergi paketiyle ilgili ilk haberler sızmaya başladığından beri de, yeni gelecek vergilerin veya artacak oranların düşük gelirlileri değil yüksek gelirlileri hedef alması gerektiğini savunuyor.

‘Garsonlar dar gelirli, vergiyi zenginden alın’

Demirtaş bu bağlamda lokantalarda garsonlara verilecek bahşişten vergi alınma planıyla ilgili ilk bilgiyi ‘Etkili Haber’ adlı bir X hesabının attığı bir Tweet’ten öğreniyor ve hemen tepki gösterip ‘Bunu Doğru bulmuyorum. Bahşiş alan insanlar DAR GELİR grubu. Ekonomi Bakanlığının ekstra vergiyi dar gelirlilerde aramayı bırakması lazım. Farkında iseniz: Doğru uygulama gördüğüm zaman DOĞRU, yanlış gördüğüm zaman YANLIŞ diyorum’ diye yazıyor. Demirtaş’ın bu tweeti 2,2 milyon kez görüntülenmiş.

Oysa Demirtaş yanılıyordu

Bugün Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 24 Mayısta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a vergiyle ilgili yaptığı sunumun tamamı 10Haber’de yayınlandığı için biliyoruz, gerçekten de lokantalarda verilen bahşişlerden yüzde 10 oranında vergi kesilmesi söz konusu. Ancak kamuoyunda çok bilinmeyen konu, garsonların aldığı bahşişlerden bugün gerçekte yüzde 45’e varan oranda vergi kesildiği. Yani aslında vergi paketiyle lokantalarda çalışan garson, komi, mutfak elemanı gibi kişilerin paylaştığı bahşiş havuzundan alınan vergi azaltılıyor; çünkü Gelir İdaresi Başkanlığı bahşiş dahil bütün ödemelerin kredi kartı üzerinden yapılıp kayda girmesini, bahşişten alınacak vergiden daha fazla önemsiyor.

Demirtaş yanıldığının farkında değil

Ancak ekonomi profesörü Özgür Demirtaş o sırada bu bilgiye sahip değil, o yüzden örneğin hemen ertesi gün yani 21 Haziranda doğrudan garsonlara seslenmeyi tercih etti ve X’te şöyle yazdı: 

‘Sevgili garson arkadaşlarım:

Bahşişlerden Vergi alınması fikri TAMAMEN yanlıştır.

Türkiye bu seviyeye inmemeli. 

Allah aşkına olur mu? Olur mu?

Türkiye’nin Alt gelir grubundan değil, Hükümetten, siyasetçilerden, itibardan tasarruf etmesi lazım.

Ekonomi Bakanlığına rica ediyorum garsonların bahşişlerinden vergi alınması fikrinden vazgeçsinler.’

Demirtaş’ın bu tweeti de 1,2 milyon kez görüntülendi.

Gübre ve yem konusunda da eksik biliyor

Demirtaş’ın vergi paketine yegane eleştirisi bu değildi. Örneğin pakette yer alması önerilen hayvan yemi ve gübredeki KDV istisnasının kaldırılması uygulamasına da karşı çıktı, ‘Bunu bırakın, kamu bankalarından verilen ve geri ödenmeyen kredilerin peşine düşün’ diye yazdı.

Demirtaş’ın bilgisi burada da eksik gözüküyor. Gelir İdaresi Başkanlığı gerçekten de hayvan yemi ve gübreden ithalatta ve teslimatta KDV alınmaması uygulamasının kaldırılmasını istiyor ama bunun sebebi uygulamanın çiftçiye ucuz yem ve gübre olarak yansımamış olması. Gelir İdaresi ithalatçı ve tüccara kazandıran bu sistem yerine çiftçiye eskiden olduğu gibi doğrudan yem ve gübre desteği ödemesi yapılmasını öneriyor.

‘Garson bahşişinden vergiye kaldıysak vay halimize…’

Demirtaş yine 21 Haziran günü X üzerinden bir kez daha bahşiş vergisi konusuna değindi. Bu sefer eleştirileri daha geneldi:

‘Türkiye, garsonların aldığı bahşişten alınacak vergiye kaldıysa sorumlusu Nas Ekonomi Modeli denilen zamanında inatla indirilen faizlerdir.

Ülkenin köküne kibrit suyu döküldü. Yapmayın diye yalvardım.

Enflasyon %25 iken NAS diyerek faizi %9’a indirip önce enflasyonu sonra da faizin kendisini patlattılar.

Şimdi para kalmadı. Bahşişin Vergisine mi kaldık? Yazıktır, Günahtır. Bir kişi de çıkıp hatalıydık demedi.’

Demirtaş’ın bu tweeti de geniş bir okuyucu kitlesi buldu, 1,6 milyon kez görüntülendi.

Mehmet Şimşek açıklama yapınca Demirtaş 180 derece dönüyor

22 Haziran günü Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, X üzerinden bir açıklama yaparak motokurye gelirlerine ve garson bahşişlerine vergi getirilmediğini aksine muafiyet sağlandığını yazdı.

Bu açıklama sonrası Özgür Demirtaş daha önce yazdıklarını unuttu, Mehmet Şimşek’e ‘Garsonlar adına’ teşekkür etti.

Demirtaş’ın sadece 768 bin kez görüntülenen bu X mesajı da şöyleydi:

‘Sayın Mehmet Şimşek’e bu konudaki karardan ötürü garsonlar adına teşekkür ederim.

Dünkü yazdıklarıma ek olarak küçük bir önerim daha olacak:

Mevcut taslakta: Toplanan bahşiş asgari ücreti geçerse %35 vergiye tabii oluyor anladığım. Türkiye turizm ülkesi. Çok iyi çalışan garsonlar için limit biraz arttırılabilir.

Onun dışında kredi kartı ile bahşiş verilmesi yurtdışında da çok yaygın tam destekliyorum.

Tekrar teşekkürler.’