Roman değil, Dünya Bankası raporu: ‘Yüzyıllık yoksulluk’…

İngiliz yardım kuruluşu Oxfam’ın geçtiğimiz sene yayınladığı raporda pandemide 25 yıldan bu yana ilk kez aşırı zenginlik ve aşırı yoksulluğun aynı anda arttığından bahsedilmişti. Yani Covid-19’un ekonomik etkileriyle mücadele etmek üzere uygulamaya konulan politikalar, sadece en zenginlere yaradı. Raporda 2021-2023 yılları arasında en alttaki yüzde 90’lık dilimde yer alan bir kişinin kazandığı her 1 dolarlık servete karşılık her milyarderin yaklaşık 1,7 milyon dolar kazandığı belirtilmişti.

Tablo gittikçe kötüleşiyor. Hatta yoksulluktan daha az söz edebilmek için ise 100 sene gerekebilir. Evet yanlış duymadınız 100 sene. Bunu Dünya Bankası’nın ‘yoksulluk, refah ve gezegen’ başlıklı raporu söylüyor.

Rapora göre 700 milyona yakın insan günde 2,15 dolardan az gelirle yaşıyor. Dünya Bankası’nın sınıflandırması göre bu kişiler ‘aşırı yoksul’ olarak adlandırılıyor. Dünyanın en yoksul 26 ekonomisi, bu insanların yüzde 40’ına ev sahipliği yapıyor. Şimdi bu ülkeler 2006’dan bu yana hiç olmadığı kadar borçlu hale geldi. Raporda dünyanın geri kalanı büyük ölçüde toparlanmış olsa da bu ekonomilerin Kovid-19 salgını öncesine göre daha fakir olduğu belirtildi. Diğer yandan bu ülkedeki aşırı yoksul insanlar küresel ısınmanın etkisiyle artan doğal afetler ile diğer şoklara karşı giderek daha savunmasız hale geldi. Bu ülkelerin çoğunluğu Sahra Altı Afrika’da yer alıyor.

‘Bilinen yöntemler yetmiyor’

Dünya Bankası yöneticisi Axel van Trotsenburg, “On yıllardır süren ilerlemelerin ardından, dünya yoksullukla mücadelede ciddi gerilemeler yaşıyor. Yavaş ekonomik büyüme, pandemi, yüksek borç yükü, çatışmalar, kırılganlıklar ve iklim şokları gibi iç içe geçmiş zorluklar bu durumu tetikliyor” dedi.

Trotsenburg, bu krizlerin ortasında alışılagelmiş çözümlerin artık işe yaramadığını söyledi: ”Gerçekten insanların yaşamlarını iyileştirmek ve gezegenimizi korumak için köklü bir kalkınma stratejisine ihtiyacımız var.”

Rapora göre günlük 6,85 doların altında gelirle yaşayan ve bankaya göre ‘orta düzeyde yoksul’ olarak adlandırılan insanları bu sınırın üzerine çıkarmak ise yüzyıldan fazla zaman alacak. Bu sınır orta üst gelir grubuna dahil olan ülkelerde yoksulluk eşiği olarak kabul ediliyor.

Bugün dünya nüfusunun neredeyse yarısı, yani üç buçuk milyar insan günlük 6,85 doların altında gelirle yaşamını sürdürüyor. 1990’dan bu yana bunun altında yaşayan yoksul insan sayısında nüfus artışı nedeniyle pek bir değişiklik olmadı.

Oxfam’ın yöneticisi Max Lawson, “En zengin yüzde 1’in, en alttaki yüzde 95’ten daha fazla servet kazandığı bir ortamda yoksulluğun sona ermesinin bir yüzyıl alacak olması hiç de şaşırtıcı değil. Her ülkede hızla ve köklü bir şekilde eşitsizliklerin azaltılması, Dünya Bankası’nın en büyük önceliği olmalı” dedi.

Lawson, Dünya Bankası’nın ‘sıradan insanların’ kayıp bir on yılla karşı karşıya olduğunu kabul ettiğini, aynı dönemin zenginler için ‘en iyi dönem’ olduğunu belirtti.