Seçim öncesi büyük düşüş: Merkez’in bir haftada 5.4 milyar dolar ve 28 ton altını uçtu

14 Mayıs’ta yapılacak seçime sayılı günler kala Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) rezervlerinde son zamanlarda başlayan düşüş geçen hafta da sürdü. 20 Nisan haftasında brüt rezervler 5,4 milyar dolar düşerek 116,1 milyar dolarla son 5 ayın en düşük seviyesine geriledi. Net rezervler 3,7 milyar dolarlık düşüşle 8,3 milyar dolara inerek son 9 ayın en düşük seviyesine geriledi. Swap hariç net rezervler de 3,2 milyar dolarlık düşüşle -49,5 milyar dolara indi.

20 Nisan itibarıyla TCMB’nin rezervlerinde yurt içi bankalardan aldığı 33,8 milyar dolarlık, yabancı merkez bankalarından aldığı 24 milyar dolarlık döviz ve altın bulunuyor. TCMB’nin swap ve Hazine dövizi hariç net döviz pozisyonu da 26 Nisan’da -67,5 milyar dolarla tarihi düşük seviyeye geriledi ve brüt rezervdeki düşüşün bu hafta da devam ettiğine işaret etti.

Altın rezervleri hızla eriyor

TCMB’nin altın rezervlerinde de son haftalarda büyük bir gerileme gözleniyor. 3 Mart 2023 tarihi itibarıyla 844 ton olan TCMB’nin brüt altın rezervi, 20 Nisan’da 768,3 tona kadar geriledi. 7 haftalık düşüş 71,7 ton, 20 Nisan haftasındaki düşüş 28,1 ton oldu.

TCMB son yıllarda altın rezervini dünyada en çok artıran merkez bankaları arasında yer alıyordu ancak mart başından itibaren tablo değişti.

Merkez Bankası şimdi de altın rezervini satıyor

KKM hacmi 100 milyar doları aştı

Bankacılık sektöründeki regülasyonlar ile faiz üst sınırının kaldırılmasının etkisiyle hızla artan KKM hesabı büyüklüğü geçen hafta itibarıyla 100 milyar doların üzerine çıktı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, 20 Nisan haftası itibarıyla KKM hacmi 1 trilyon 979 milyar 792 milyon liraya (102 milyar 297 milyon dolar) yükseldi. KKM devreye alındığı 2021 Aralık’tan bu yana ilk kez 100 milyar dolar sınırını aştı. KKM 6 Ocak haftasındaki düşüşünün ardından 15 haftadır aralıksız yükselişini sürdürüyor. 15 haftada KKM hesaplarında 609 milyar 783 milyon liralık artış yaşandı. 6 Ocak’ta KKM hesaplarının büyüklüğü 1 trilyon 370 milyar lira seviyesindeydi. KKM’de kısa bayram haftası olan geçen haftaki artış ise 89.2 milyar lira ile bir önceki hafta yaşanan 113.8 milyar liralık haftalık artışın ardından en yüksek ikinci rakam oldu. Bu arada geçen yılın aynı döneminde KKM’de biriken toplam para sadece 782 milyar liraydı. Bu da geçen 1 yıllık sürede yüzde 153’lük bir artış olduğu anlamına geliyor.

Döviz mevduat hesapları 1 milyar 908 milyon dolar arttı

Bu arada normalde bayramlardan önce vatandaşlar harcamaları için döviz bozdururken bu kez döviz mevduatları da bayram haftasında hızlı arttı. Dolar/TL’de de serbest piyasa ve bankalararası piyasada fiyat makasının 1 liranın üzerine çıktığı geçen hafta yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış şekilde 1 milyar 908 milyon dolar artış kaydetti. Yurtiçi yerleşiklerin toplamda dolar cinsi döviz mevduatındaki 1 milyar 59 milyon dolarlık artış dikkat çekti. Gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış şekilde 839 milyon dolar artarken, tüzel kişilerin döviz mevduatı ise parite etkisinden arındırılmış şekilde 1 milyar 69 milyon dolar yükseldi. Hem gerçek kişilerin hem de tüzel kişilerin özellikle dolar cinsi döviz mevduatının daha hızlı arttığı ortaya çıktı. Dolar/TL geçen hafta 19.40 lira seviyesinde bankalararası piyasada işlem görse de serbest piyasa ve bankalardan satışta 20 liranın üzerinde satıldı.