Politika faizi artıyor ama mevduat faizi düşüyor, yoksa…?
Cumhurbaşkanı Erdoğan Körfez'den Türkiye'ye para depo eden ülkeler olduğunu belirterek, bunun Merkez Bankası'nı rahatlattığını söyledi. Erdoğan'ın yeni olduğunu söylemesi paranın bu hafta hesaba girme ihtimalini güçlendiriyor. Uzmanlara göre para ya Merkez Bankası'na ya da kamu bankalarına geldi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, finans sisteminin, ekonominin ve bankacılık sisteminin sağlam olduğunu ve endişeye gerek olmadığını söyledi. Kanal D-CNN Türk ortak yayınında soruları yanıtlayan Erdoğan, Körfez ülkelerinden Türkiye’ye para depo eden ülkeler olduğunu ve bu paranın sisteme girdiğini kaydederek, “Bu da ister istemez kısa bir süre için de olsa Merkez Bankamızı, piyasamızı rahatlattı. Kimse endişe etmesin, ekonomimiz gayet sağlam” dedi. Hande Fırat’ın “Bu yeni mi?” sorusu üzerine Erdoğan’ın yeni olduğunu söylemesi üzerine Merkez Bankası’nın yurtdışından gelen swap ve mevduatların görülebildiği hesaplara baktık.
Yabancıların Merkez Bankası’ndaki depo/mevduat durumunun izlendiği hesapta 30 Aralık 2022’de 8,9 milyar dolar varken, 18 Mayıs 2023 itibarıyla 17,6 milyar dolar bulunuyor. Bunda Körfez ülkelerinden gelen mevduatlar görülebiliyor. Bu hesap, en son Suudilerden mart ayında gelen 5 milyar dolarlık depo/mevduattan beri aynı seviyede bulunuyor. Bu da Körfez ülkelerinden paranın bu hafta gelmiş olabileceği ihtimalini güçlendiriyor. Eğer bu para Erdoğan’ın söylediği gibi Merkez Bankası’na park etmişse önümüzdeki hafta 22-26 Mayıs haftalık vaziyette bu miktarı görmek mümkün olacak. Bu hesapta yok ise kamu bankalarına gelmiş olabileceği de olasılık dahilinde.
Suudi Arabistan Kalkınma Fonu’nun 5 milyar dolarlık mevduat hesabı mart ayında Merkez Bankası’nın hesaplarına girmişti. Merkez Bankası’nın ayrıca Çin ile 6 milyar dolar, Katar ile 15 milyar dolar, Birleşik Arap Emirlikleri ile yaklaşık 5 milyar dolar ve Güney Kore ile de 2 milyar dolar olmak üzere toplam 28 milyar dolar karşılığı swap anlaşması bulunuyor. Hesaplamalara göre, swap’ların yaklaşık 25 milyar doları halihazırda rezervlerde bulunuyor.
Merkez Bankası, son dönemde yerel para birimi ile olan swap anlaşmaları yerine döviz cinsi olan mevduat depo hesaplarını daha çok tercih ediyor. Azeri Socar’ın TCMB’de 1 milyar euro tutarında mevduat/depo hesabı bulunurken, 1 milyar doları Libya’dan, diğerlerinin hangi merkez bankası olduğu açıklanmayan 5 milyar dolara yakın mevduat/depo hesabı daha bulunduğu hesaplanıyor.