Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve İsrail’den kaçan milyonerlerin gözdesi oldu
Türk şirketlerinin yurtdışında yönetimini ve politikalarını belirleyebildiği şirketlerin cirosu 2022'de 89 milyar 290 milyon dolara ulaştı. Yurtdışındaki yavru şirketlerin sayısı 2021 yılında 2,354 iken 2022 yılında 2,578'e çıktı.
Türk şirketlerinin yurtdışında kontrol ettiği yani gerektiğinde uygun yöneticileri seçerek genel politikasına karar verebildiği şirketlerin hem sayısı hem de elde ettikleri ciro artmaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun Yurtdışında Kontrol Edilen Girişim İstatistikleri 2022 verilerine göre Türkiye’de yerleşik girişimlerin yurtdışında kontrol ettiği girişim sayısı 2021 yılında 2,354 ve 2022 yılında 2,578 oldu. Bu girişimler 2021 yılında 74 milyar 651 milyon dolar, 2022 yılında ise 89 milyar 290 milyon dolar ciro elde etti. İstanbul Sanayi Odası’nın Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin verilerini içeren İSO 500 Araştırması’nın 2022 sonuçları devlerin üretimden net satışlarının o yıl 4 trilyon 485 milyar Tl olduğunu gösteriyor. 2022 ortalama dolar kurunun 16,75 TL olarak kabul edildiği bir hesaplamaya göre üretimden net satışlar 267,7 milyar dolar olmuş.
Yurtdışında kontrol edilen girişimlerin 2022 yılında faaliyete göre oluşan ciro toplamında ilk sırada ticaret; sonra sırasıyla sanayi, inşaat ve hizmet faaliyetleri yer aldı. Yurtdışında ticaret faaliyeti gösteren girişimler toplam 38 milyar 999 milyon dolar ciro elde etti. Ciro toplamında ikinci sırada yer alan sanayi faaliyetinde 27 milyar 204 milyon dolar; üçüncü sıradaki inşaat faaliyetinde 11 milyar 812 milyon dolar ve son sıradaki hizmet faaliyetinde ise 11 milyar 275 milyon dolar ciro elde edildi.
Hizmet sektörü ise 903 girişimle ilk sırada yer alırken diğer sıraları 821 ile ticaret, 508 ile sanayi ve 346 ile inşaatta izliyor.
Avrupa (AB27+EFTA) ülkeleri 2022 yılında girişim sayısında yüzde 37,7 pay ile birinci sırada, ciroda yüzde 28,9 pay ile ikinci sırada yer aldı. Diğer Avrupa ülkeleri ise yüzde 29,9 pay ile ciroda ilk yüzde 20,6 pay ile de girişim sayısında ikinci sırada yer aldı. Yakın ve Orta Doğu ülkeleri cirodan aldıkları yüzde 14,7 pay ile üçüncü sırada yer aldı. Girişim sayısında üçüncü sırayı payı yüzde 13,9 olan Diğer Asya ülkeleri aldı. Çalışanlar sayısında yüzde 33,1 ile en büyük paya sahip olan Diğer Avrupa ülkeleri personel maliyetinde de yüzde 32,9 ile ilk sırada yer aldı. Personel maliyetinde ikinci büyük payı yüzde 27,3 ile Avrupa (AB27+EFTA) ülkeleri aldı.
Yurtdışında kontrol edilen girişim sayısının en yüksek olduğu ülke 2022 yılında 249 girişimle Almanya oldu. Almanya’da kontrol edilen girişimlerin 2022 yılında elde ettiği ciro 2 milyar 881 milyon dolar iken bu girişimlerde çalışanlar sayısı 6,044 ve personel maliyeti 340 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Birleşik Krallık 2022 yılında 12 milyar 699 milyon dolar ile yurtdışı girişimlerden sağlanan cironun en yüksek olduğu ülke oldu. Birleşik Krallık’ta kontrol edilen girişimlerin sayısı 121 olup bu girişimlerde çalışanlar sayısı 8 568, personel maliyeti ise 590 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Yurtdışında kontrol edilen girişim sayısı açısından 174 girişim ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ikinci olurken 154 girişim ile Rusya Federasyonu üçüncü sırada yer aldı. Ciroda ise 8 milyar 367 milyon dolar ile Rusya Federasyonu ikinci, 6 milyar 806 milyon dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri üçüncü sırada yer aldı.