Elektrikli askeri araca daha çok yol var
Siro’nun Batarya Geliştirme ve Üretim Kampüsü’nde temel atıldı. Gemlik’te Togg Teknoloji Kampüsü’nün yanındaki 607 bin metrekarelik arazide inşa edilecek kampüste, batarya hücresi de dahil 20 GWs kapasite hedefiyle yapılacak üretim, 2035 yılına kadar 50 GWs üzerine çıkarılacak.
Türkiye ve çevresindeki ülkelerde otomotiv ve otomotiv dışı uygulamalar için enerji depolama çözümleri geliştirmek üzere Togg ve Çinli Farasis Energy’nin yüzde 50-50 ortak girişimle kurduğu Siro’da önemli bir adım daha atıldı. Togg Teknoloji Kampüsü’ndeki Batarya Teknoloji Merkezi binasında Togg akıllı cihazları için Farasis Energy’nin en son lityum iyon teknolojisine dayalı Lityum-Ion NMC batarya modül ve paketlerini üreten Siro’nun Batarya Geliştirme ve Üretim Kampüsü’nün inşaatı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleşen törenle başladı. İlk fazının 2024 yılı sonunda tamamlanması planlanıyor. O tarihe kadar Togg elektrikli araçların batarya ihtiyacı Farasis’in web sitesine göre resmi olarak üretime mart sonunda başlayan ve fabrika içinde bulunan bölümden sağlanacak. Batarya fabrikasının devreye girmesinin ardından bu bölüm kapatılarak üretim yeni tesise taşınacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, törende yaptığı konuşmada “Yerli ve milli otomobilimizin yollara çıkmasıyla ülkemiz dünyanın en iyileriyle rekabet edebilecek bir otomobile ve markaya sahip oldu. Togg sadece bir otomobil markası değildir. Aynı zamanda tasarımı, yazılımı ile bir teknoloji hamlesidir. Batarya hamlesi de bu atılımın en önemli hamlesidir. Bu bataryalar sadece Togg’da değil pek çok alanda kullanılan ürünlerdir. 30 milyar TL’lik bu yatırımın Şimdiden Bursa’mıza, ülkemize hayırlı olmasını diliyorum. Türkiye’yi elektrikli araçlarla birlikte şarj ve batarya teknolojilerinde de Avrupa’nın üretim üssü yapmayı hedefleyerek yola koyulduk. Bugün Türkiye’nin batarya teknolojilerinde güçlü bir oyuncu olmasını temin edecek devasa bir yatırımın daha adımını atıyoruz” diye konuştu.
Vade 18 ay mı 36 ay mı?
Erdoğan konuşmasında “Kamu bankaları arabanın satışında yüzde 50’ye kadar 18 ay vadeyle kredi verecek. Ev alır gibi TOGG alma imkanı doğacak” dedi. Ancak Erdoğan’ın bu açıklamasından sonra, verilecek kredinin vadesine ilişkin kafa karışıklığı oluştu.
Erdoğan’ın açıklaması bittikten sonra kendisine vadenin 18 değil, 36 ay olduğu söylenince “Yanlış söyleyenler niye benim etrafımda? Ben en iyisi Manisa’da bugün gerçeğini söylerim. Çünkü orada kamu bankalarının genel müdürleri ile görüşürüm, açıklamayı daha farklı bir şekilde yaparım” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra gittiği Manisa’da halka yaptığı konuşmada “Kamu bankalarımız, Togg için araç bedelinin yüzde 50’si tutarında 36 ay vadeli, yüzde 0.99 ile kredi kullandıracak” diyerek vadeye ilişkin kafa karışıklığını ortadan kaldırdı.
Siro Yönetim Kurulu Başkanı M. Gürcan Karakaş, Siro’nun batarya değer zincirini geliştirip Türkiye’ye her açıdan katma değer sağlayacağını belirtti. Karakaş batarya arzının talebin çok gerisinde olduğunu ve bu durum 2030 yılına kadar devam edecekğieni belirterek şunları söyledi:
“120 ülkeyi kapsayan bir bölgede etkin olacağız. Siro, kuruluşuna öncülük edeceği Türk batarya ekosistemiyle batarya değer zincirinde yaratacağı katma değerin yanında; ihracat potansiyeli, ithalatı azaltma gücü, sahip olacağı fikri mülkiyet hakları ve nitelikli istihdamı sayesinde çok ciddi bir ekonomik değer ortaya koyacak. 10 yılda GSYH’ye toplam 30 milyar Avro’nun üzerinde, cari açığın azaltılmasına 10 milyar Avro’nun üzerinde, istihdama da 7 bin çalışanın üzerinde katkıda bulunacak. Maden üretiminden e-mobiliteye, sabit enerji depolamadan mikromobiliteye Siro’nun etrafında ortaya çıkacak ekosistem sayesinde 12 milyar Avro’nun üzerinde bir yatırım ve GSYH’ye 10 yılda 110 milyar Avro’nun üzerinde toplam bir değer yaratılacak. Yüzde 80’i aşan bir yerlilik oranıyla 22 bin nitelikli istihdamın da önü açılacak.”
Karakaş Avrupa’nın en modern batarya hücre laboratuvarını 2023 sonu itibarıyla devreye alarak, geliştirme faaliyetleri sonucunda 2026 sonunda yenilikçi batarya hücresini üretmiş olacaklarını söyledi.
Farasis Energy kurucu ortağı ve CTO’su, Siro Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Dr. Keith Kepler de Farasis Energy’nin NMC kimyasında teknolojik olarak dünyada söz sahibi olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“İpek Yolu’nun izinde ‘Batarya Yolu’nu inşa ediyoruz. Siro, Çin dışındaki ilk Ar-Ge ve üretim merkezimiz olarak küresel büyümemizin kalbinde yer alıyor. Bu durum, Avrupa’yı da kapsayan bölgede Siro’ya ve ortağımız Togg’a olan inancımızın bir göstergesi. Türkiye’yi çevreleyen bölgede en az 2027 yılına kadar batarya için önemli bir fırsat penceresi var. Yeni kampüsle Siro, Farasis ağının entegre bir parçası olarak farklı bir boyuta geçecek, özellikle Avrupa’daki fırsatları değerlendirerek büyüyecek.”
Siro’nun bataryalarında Farasis’in 20 yıllık deneyimiyle geliştirilen nikel, manganez ve kobalt karışımıyla elde edilen NMC katot kimyası kullanılıyor. Son jenerasyon Siro bataryaları yüksek enerji yoğunluğu sayesinde kullanıcılara uzun bir menzil sunuyor. Yine uzun deneyimlere dayanan bilgi birikimiyle geliştirilmiş olan anot kimyası ise düşük şarj süresini garanti ediyor. Siro ve Farasis mühendislerinin uluslararası standartlar ve üst düzey güvenlik normları çerçevesinde geliştirdiği batarya paketi farklı kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayacak bir yazılım altyapısı içeriyor. Tasarlanan batarya paketinin, batarya yönetim sistemi (BMS) yazılımının kablosuz bir şekilde güncellenmesi mümkün olacak ve bu şekilde zaman içinde bataryaların performansı kullanıcı ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilecek.