Dolar kuru yatay seyirde, altında hareketlilik sürüyor
İngiliz Financial Times'ta yayınlanan haberde, TL'nin euro karşısında son bir yılda yüzde 40 değer kaybetmesiyle daha da ucuz hale halen Türkiye'ye akın akın turist geldiği ancak artan maliyetler nedeniyle yükselen fiyatların onların bile eskisi gibi para harcamasını engellediği belirtildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022’de 18,4 milyon olan turist sayısı bu yılın ilk 6 ayında 22 milyonu geçti. Turizm geliri ise uzun yıllar sonra ilk kez yılın ilk yarısında 22 milyar dolara ulaşarak, bu yılki 56 milyar dolarlık hedefin yakalanabileceği sinyalini veriyor. Türk Lirası’nın euro karşısında son bir yılda yüzde 40 değer kaybetmesiyle daha da ucuz hale halen Türkiye’ye akın akın turist geldiği ancak artan maliyetler nedeniyle yükselen fiyatların onların bile eskisi gibi para harcamasını engellediği belirtiliyor. İngiliz Financial Times’ta yayınlanan analizde, Türkiye’nin ekonomik krizin pençesinde olduğuna dikkat çekilerek, “Ancak büyük turizm endüstrisi, sektörden elde edilen gelirin son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasıyla parlak bir nokta olduğunu kanıtlıyor. Gıda ve enerji maliyetleri gibi günlük temel ihtiyaçların artan maliyetlerinin kendi ülkelerindeki yaşam standartlarını vurduğunu gören nakit sıkıntısı çeken tatilciler, ucuzluk arayışıyla buraya yöneldi. Türkiye’de de enflasyon yükselirken, başlıca para birimleri karşısında rekor düşük seviyelere yakın işlem gören zayıf lira, destinasyonu nispeten ucuz hale getirdi” denildi.
Avrupa Seyahat Komisyonu İcra Direktörü Eduardo Santander’ın “Daha uygun fiyatlı seyahat deneyimi arayanlar için Türkiye biçilmiş kaftan” dediği belirtilen haberde, “Liranın euro karşısındaki düşüşü (son bir yılda yüzde 40 değer kaybetti), Türkiye’de tüketici fiyatlarının son bir yılda neredeyse yüzde 50 artmasına rağmen, ülkenin artık Portekiz gibi geleneksel olarak ucuz olan Avrupa destinasyonlarıyla rekabet edebileceği anlamına geliyor” ifadelerine yer verildi.
İstanbul’a gitmeden önce Antalya’ya uğrayan Fransız turist Emmanuel’in “Paris’te 7 ya da 8 eurodan daha ucuza yemek yiyemezsiniz, burada ise 3 euro” dediği belirtilen haberde, “Güçlü rakamlar, iyi bir turizm sezonunun rekor cari açığı azaltmaya yardımcı olacağını uman Türk hükümeti için sevindirici bir haber oldu. Ancak işletmeler, ziyaretçilerin geldikten sonra harcama yapmaya daha az istekli olduklarını söyledi. Türkiye’deki yüksek enflasyon da işletmeleri fiyatlarını artırmaya zorladı ve maliyet bilincine sahip gezginler için daha az pazarlık imkanı doğdu” yorumu yapıldı.
Antalya sahilindeki Dream Jewels adlı mücevher mağazasının satış müdürü Ünsal Turan’ın bu yazın pek parlak geçmediğini söylediğine değinen haber şöyle devam ediyor:
“TÜİK verilerine göre ortalama bir ziyaretçi nisan-haziran döneminde Türkiye’de 8,4 gece geçirerek 2015’ten bu yana en düşük seviyeyi gördü.
İngiltere’nin en büyük paket tatil şirketi Jet2’nun CEO’su Steve Heapy’ye göre, bu ziyaretçiler her şey dahil tatil köylerini de tercih ediyor. Her şeyin parası ödendiği için de birçok turist yanında çok az para götürüyor. Antalya şehir merkezine 40 dakika uzaklıktaki 600 odalı her şey dahil Adalya Elite Lara Tatil Köyü turistlere bu fırsatı sağlayan işletmelerden birisi. Güneşten bronzlaşmış onlarca tatilci, otelin havuz alanında ve denize doğru uzanan limandaki kulübelerde sütlü buzlu kahve, limonata ve neon renkli elmalı içecekler için sıraya giriyor. Adalya Otel Grubu Operasyon Müdürü Nahit Kara, tesisin temmuz ayında yaklaşık yüzde 97 kapasiteyle dolu olduğunu söylüyor. Yine de şubat ayında Antalya’nın birkaç yüz kilometre doğusunu yerle bir eden deprem nedeniyle 2023’ün kolay bir yıl olmadığını ve erken rezervasyonların önemli ölçüde ertelendiğini belirtiyor. Mayıs ayının alışılmadık derecede soğuk geçmesi bazı potansiyel müşterilerin başka yerlere akın etmesine neden olurken, asgari ücrete temmuz başında gelen yüzde 34 zam da otellerin toplam giderlerinin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturan işgücü maliyetlerini keskin şekilde artırdı. Artan maliyetlere ayak uydurabilmek için bazı oteller oda fiyatlarını euro bazında yüzde 20 artırmak zorunda kaldı. Ülke genelinde, otel ve restoran fiyatları temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre lira bazında yüzde 83 arttı.
Fiyatları artırma ihtiyacı, Adalya gibi daha uygun fiyatlı tatil köylerinin, bir zamanlar G20 zirvesi sırasında Barack Obama’yı ağırlayan, lüks golf sahalarına sahip Calista Luxury Resort gibi lüks tatil köylerinden daha iyi performans göstermesi anlamına geliyor. Calista bu yaz kapasitesinin sadece yüzde 60’ıyla çalışıyor çünkü geçen yılki Rus müşteri akını, rublenin geçen yıl euro karşısında yüzde 40 değer kaybetmesi nedeniyle durmuş görünüyor. Tesis, kendisini liradaki dalgalanmalardan korumak için tek para birimi üzerinden ücretlendirme yapıyor. Birçok Rus Türkiye’de tatil evi ve villa satın alarak otel ihtiyacını azaltırken, Orta Doğu ve Asya’daki diğer destinasyonlar da kapılarını onlara açıyor. Calista’dan Gürsel Kaya, diğer bölgelerden gelen varlıklı turistlerin de salgın sonrası büyük bir harcama patlamasının ardından tükendiğini söylüyor. ‘Bu yıl çok ama çok zor. Gelecek yıl bile kolay olmayacak’ diyor. Adalya Lara’dan Nahit Kara daha umutlu: İşlerimiz iyi olacak.”