Okuldan mecburen ayrıldılar, çocuk işçi olarak çıktıkları yolda öldüler

Türkiye’de geçen yılın verilerine göre 22 milyon 206 bin 34 çocuk yaşıyor. Bu çocukların yüzde 21.1’i çalışmak zorunda kalıyor. İSİG Genel Koordinatörü Murat Çakır, TÜİK’in ortalama 700-800 bin civarında çocuk işçi olduğunu söylediğini ancak bunların hangi kapsamda değerlendirdiklerini belirtmediklerini anlatıyor. Yani Çakır’a göre meslek lisesindeki stajyer öğrenciler çocuk işçi kapsamında mı bilmiyoruz. Ancak İSİG’in araştırma verilerine göre 1 milyon çocuk, iş yerlerinde çalışıyor. Yazın mevsimlik işlerin başlamasıyla birlikte bu çocukların sayısı iki katına çıkıyor.

Hakkındaki veriler hiçbir zaman netleşmeyen çocuk işçilerin bir kısmı ailesiyle birlikte memleketlerinden başka illere göç ediyor. Çocuk aile işçisi çocuk işçiliğin en yoğun olduğu işkolu ve çocuk işçilik bakımından başlıca sektör de mevsimlik tarım işçiliği.  Yine İSİG verilerine göre 2023 yılında orman işkolunda 371 emekçi çalışırken öldü. Bunların 194’ü işçi ve 177’si de çiftçiydi. Bu oran toplam iş cinayetlerinin yüzde 10’una denk geliyor. İSİG Meclisi geçen yılki raporunda mevsimlik tarım işçilerinin ölüm nedenini “Özellikle mevsimlik tarım işçilerinin çalıştıkları bölgelere ya da tarlaya yolculuğu sırasında uygun olmayan ulaşım araçlarının kullanılması, eskiyen traktörler, işçilerin barınma-dinlenme-temizlik alanlarının yetersizliği, kene ısırmaları vb. ölümlerin temel nedenlerini oluşturuyor” diyerek açıklıyordu. Tarım işkolunda ne kadar çocuk işçinin öldüğü bilinmese de 2023 yılında 14 yaş ve altında 22, 15-17 yaş arasında 32 çocuk çalışırken öldü.

Bu çocuklar henüz okul çağındaydı ama mevsimlik işlerin başlamasıyla birlikte aileleriyle başka kentlere gittiler. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin yeni müfredatı büyük bir hevesle duyurup öğrencilerin daha rahat öğrenim göreceklerinden bahsederken çocukların bir kısmı eğitim konularını tamamlayamayacak. Çünkü onlar henüz okullar kapanmadan işbaşı yaptı.

Bir de bu müfredatı hiç göremeyecek olanlar var. Onlardan ikisi Mardin’in Derik ilçesindeki Kovanlı köyünde yaşıyordu. Bir hafta önce “Kazada ölen dört tarım işçisi yan yana toprağa verildi, sürücü tutuklandı” başlıklı haberlerin özneleri oldular. Bu işçiler 6 yaşındaki Bünyamin Çakıl, 13 yaşındaki Serkan Çakıl’dı. Bir de 20 yaşındaki abileri Zeynettin Çakıl ile 18 yaşındaki kuzenleri Zozan Sakin vardı. Hepsi Mardin’den Manisa’ya mevsimlik tarım işçisi olarak giderken yolda ölmüştü. Çünkü kaza sonrası tutuklanan şoförün dediğine göre; yola çıktıkları minibüsün frenleri tutmuyordu ve minibüsün arkasında bir de römork vardı. Yani frenlerin tutması halinde bile kaza anında aracın durma ihtimali zorlaşmıştı. Bu şartlarda gelen kazada 17 kişi yaralandı. Yaralı hastaneye kaldırılan 10 yaşındaki Abdullah Çakıl da tedavi görürken öldü, 3. sınıfa gidiyordu. Konuyla ilgili ayrıntılı haberimize bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Ölen çocukların amcası 10Haber’e 18 yaşından küçük olanların aslında okuduğunu ama aileleri gittiği için mecburen okuldan ayrıldıklarını anlattı. Amcasının anlatımına göre aile dört-beş yıldır tarım işçiliğine gitmiyordu ama son iki senedir yeniden gitmeye başlamışlardı. Bu kez varacakları yer Manisa’ydı ama kaza oldu. Onun tahminince artık mevsimlik işçilik yapmazlar. Anne Kamile Çakıl ile baba Ramazan Çakıl hala hastanede tedavi altında. Sağlık durumları iyi ve taburcu olmaları bekleniyor. Onları bekleyen bir çocukları kaldı geriye. O da henüz 15 yaşında.

Çocuk işçi raporu: 2002’den bugüne 907 çocuk öldü