Türkiye'de her çeşit dolandırıcı ve sahte ürün satıcısı var. Bunlar içinde din duygularını istismara çalışanların özel bir yeri de var. Ama son sahte ürün, Türk-İslam sentezini de gerçekleştirmiş gibi duruyor: Şehit kokusu satanlar da türedi.
Türkiye’de dolandırıcılığın ve sahte ürün satmanın neredeyse her türü var, bu dolandırıcılık ve sahte ürün satma çabaları içinde insanların dini inançlarını istismar etmeye yönelik sahte ürünler özel bir yer tutuyor. ‘Cennete gitme garantili kefen’ satışından başka pek çok ürüne ticaret yapanlara şimdi bir yenisi eklenmiş, üstelik istismarda bir anlamda Türk-İslam sentezi gerçekleştirip aynı anda hem dini hem milliyetçi duygulara hitab etmenin ve bunları istismar etmenin bir yolunu bulmuş gibi gözüküyor: Şehir kokusu pazarlayanlar var.
Türkiye özellikle son senelerde bir ‘din istismarı’ tartışmasına sahne oluyor. Kendisini ‘dindar’ olarak tanımlayanların kamusal alanda görünürlükleri hızla artsa da bugüne dek yapılan birçok kamuoyu araştırmasında insanların dini pratikleri terk etmeye başladığı, aidiyet hissinin gerilediği gözleniyor.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş da bu doğrultuda yakın zamana kadar özellikle gençleri deizm ve ateizme karşı uyarıyordu: “Bu tuzağa bizim hiçbir Müslüman gencimizin gelmeyeceğini biliyoruz. Peygamber aşığı bir milletiz biz. Muhammed deyince hemen ona salat ve selam getiren bir milletin mensuplarıyız. Onun için bu ‘izm’ler hiçbir şekilde bizim milletimizde yer bulamaz ama bunun için de uyanık olmalıyız. Çok iyi okumalıyız.”
‘Kopuş’ hissedenlerse gerekçe olarak dinin istismar edilmesini, kadının konumunu ve siyasi söylemler gibi maddeleri öne sürüyor.
Sosyal medyada hızla yayılan görüntüler, bir kez daha kamuoyunu isyan ettirdi. Bu artık istismarın gelebileceği son noktalardan biriydi.
Videodaki kişi ‘Şehit kokusu’, ‘Bedir kokusu’ ve ‘Payitaht kokusu’ adıyla parfüm ürünlerini pazarlamaya çalışıyor, “Size 6 farklı kokudan bahsedeceğiz. Okan Bey için 6 kokumuzu hazırladık, bunları size de şimdi açıklayacağım. Bedir, Mevlana, Misk, Şehit kokusu, Kaşmir ve Payitaht kokusundan hazırladık. Sizler de isterseniz bize ulaşın” gibi ifadeler kullanıyordu.
Konunun bir anda hit olmasının ardından Ticaret Bakanlığı harekete geçerek işletmeyle ilgili inceleme başlattı. Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan kişisel X (eski adıyla Twitter) hesabında şunlara yer verdi:
“Çeşitli sosyal medya mecralarında ve internet sitelerinde haberlere konu olan ‘selamesans_selamcarsaf’ isimli instagram hesabında yer alan; ‘…şehit kokusundan hazırladık.’ şeklindeki ifadeler hakkında Bakanlığımızca resen inceleme başlatılmış ve aşağıdaki işlemler tesis edilmiştir.
Reklam Kurulu tarafından; Toplumun milli ve manevi hassasiyetlerinin istismar edilmesi nedeniyle anılan reklamlar hakkında 3 (üç) ay süre ile tedbiren durdurma kararı verilmiş ve bu karar İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü vasıtasıyla ilgili şahsa elden tebliğ edilmiştir. Söz konusu paylaşımlar, Reklam Kurulu’nun ilk toplantısının yapılacağı 8/10/2024 tarihinde görüşülerek reklam veren hakkında 6502 sayılı Kanun’un 77/12’nci maddesinde öngörülen 550.059-TL idari para cezası uygulanabilecektir.
İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü tarafından; Ayrıca Ticaret İl Müdürlüğümüzce reklam verene ait işyerinde bugün 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 54 üncü maddesinde yer alan ‘Fiyat Etiketi’ mevzuatı kapsamında gerçekleştirilen denetimde tespit edilen aykırılıklar nedeniyle 52.800-TL idari para cezası uygulanmıştır.”