Erdoğan’ın atadığı bir isim ilk kez Anayasa Mahkemesi başkanı seçildi

Anayasa Mahkemesi (AYM) yeni başkanını seçti. Yüksek Mahkeme’nin yeni başkanı Kadir Özkaya oldu. Mevcut başkan Zühtü Arslan’ın görev süresinin 20 Nisan’da dolacak olması nedeniyle Genel Kurul’da başkanlık seçimi yapıldı. Seçimde Başkan Zühtü Arslan ile iki başkanvekilinin de aralarında olduğu 15 üye oy kullandı. Arslan dışında tüm üyelerin doğal aday olduğu gizli oy kullanılan seçimde dokuz üyenin oyunu alan Kadir Özkaya yeni başkan seçildi. Yusuf Şevki Hakyemez ise altı oyda kaldı.

Kadir Özkaya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından AYM’ye atanan üyeler arasından seçilen ilk başkan oldu. Mevcut başkan Zühtü Arslan ve eski AYM Başkanı Haşim Kılıç, Abdullah Gül tarafından atanmıştı.

Bu seçimi ilginç kılan başlıca özellik, bu kez seçimin daha ilk turda tamamlanması oldu. Bundan 6 ay önce AYM kendine yeniden başkan seçmiş, görev süresi Nisan ayında dolacağı için Zühtü Arslan’ın aday olmadığı seçimde, daha yeni AYM üyeliğine atanmış olan İrfan Fidan Başkan adayı olunca seçim uzamış, yaşanan kilitlenmede Zühtü Arslan yeniden aday olup bir geçici çözüm olarak yeniden başkan seçilmişti.

Bu kez İrfan Fidan aday olmadı, Zühtü Arslan gibi mahkemenin daha çok hak merkezli kararlara imza atan 6 kişilik azınlık grubunda yer alan başkanvekili Kadir Özkaya daha ilk turda seçildi.

AYM’nin mevcut üyelerini kimler  atadı?

Abdullah Gül döneminde atanan isimler: Zühtü Aslan, Hasan Tahsin Gürcan, Engin Yıldırım, Muammer Topal, Muhammed Emin Kuz.
Erdoğan döneminde atanan isimler: Recai Akyel, Yusuf Şevki Hakyemez, Kadir Özkaya, Yıldız Seferinoğlu, Selahattin Menteş, Basri Bağcı, İrfan Fidan.

Zühtü Arslan’ın 12 yıllık görev süresi doluyor

2012’de AYM üyeliğine seçilen Arslan 2015’te başkan olmuş, 2019 ve 2023 yıllarında yapılan seçimlerde de bu görevi en çok oyu alarak sürdürmüştü. Arslan’ın 12 yıllık AYM üyeliği süresi 20 Nisan 2024’te dolacak.

Can Atalay hakkında ‘hak ihlali’ demişti

Kadir Özkaya TİP’ten milletvekili seçilmesine rağmen serbest bırakılmayan Gezi tutuklusu Can Atalay’ın bireysel başvurusunda ‘ihlal’ yönünde görüş bildiren AYM üyelerindendi. Yargıtay Kadir Özkaya’nın da aralarında bulunduğu “hak ihlali” kararı veren dokuz üye hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.

‘HDP’nin hesaplarındaki bloke kaldırılmasın’

HDP’nin hesaplarının geçici olarak bloke edilmesi konusunda ise Kadir Özkaya hesaplardaki blokajın kaldırılmaması yönünde oy vermişti. Zühtü Arslan, Engin Yıldırım, Emin Kuz, Yusuf Şevki Hakyemez, Yıldız Seferinoğlu ve Selahaddin Menteş, Hasan Tahsin Gökcan ve Rıdvan Güleç kararın kaldırılması yönünde oy kullanmıştı. Kadir Özkaya, Muammer Topal, Recai Akyel, Basri Bağcı, İrfan Fidan, Kenan Yaşar ve Muhterem İnce ise karşı oy veren isimlerdi. Karar yediye karşı sekiz oyla alınmıştı.

Kadir Özkaya kimdir?

1963 yılında Tarsus’ta doğdu. Bandırma Ortaokulunun ardından Tapu Kadastro Meslek Lisesini bitirdi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden 1985 yılında mezun oldu. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde memurluk, Tarım Kredi Kooperatiflerinde kontrolörlük yaptı. 4/2/1991’de başladığı idari yargı hâkimlik stajını tamamladıktan sonra 13/5/1993 tarihinde Danıştay tetkik hâkimliğine atandı. 2004 yılı Kasım ayına kadar bu görevini sürdürdü. 21/10/2005 ‘te Kasım 2004’te geçici olarak görevlendirildiği Anayasa Mahkemesi raportörlüğü görevine atandı. Bu görevi yürütmekte iken 2011 yılında Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından Danıştay üyeliğine, 18/12/2014 tarihinde de Cumhurbaşkanı tarafından Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçildi ve 22/12/2014 tarihinde göreve başladı.

2002 yılında Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Uzmanlık Programı’nı Yerel Yönetimlerin Seçilmiş Organlarının Organlık Niteliklerini Yitirmeleri konulu tezi ile bitirdi. Açıklamalı İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu ve Belediye Başkanları Meclis Üyeleri ve Muhtarların Soruşturulmaları Yargılanmaları ve Düşürülmeleri isimli ortak çalışma ürünü iki kitabı bulunuyor.

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunca 12/3/2020 ve 5/3/2024 tarihlerinde yapılan toplantıda iki kez Anayasa Mahkemesi başkanvekilliğine seçildi.

Evli ve iki çocuk babası.

Başkanlık sisteminin Anayasa Mahkemesi ile imtihanı