İşçiler meydanları hınca hınç doldurdu: Dünyadan 1 Mayıs manzaraları

Bu yıl dünya ‘süper seçim yılı’ olarak adlandırılan bir süreçten geçiyor; 40’tan fazla ülkede yaklaşık dört milyar insan oy kullanarak ülkelerinin kaderini belirledi veya belirleyecek. Ancak dünya genelinde demokrasinin ve özellikle de sendikal hakların durumuna baktığımızda ciddi şekilde hasta olduğunu ve bakıma ihtiyacı olduğunu görebiliriz.

Demokrasinin kötüye gittiği birçok raporda gözler önüne seriliyor. Bu raporlara göre dünyanın her bölgesinde toplumsal haklar ve özgürlükler daralıyor. Örneğin Stockholm merkezli Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü’nün “2023 Küresel Demokrasinin Durumu” adlı raporuna göre 2018’den bu yana her yıl demokratik süreçlerde iyileşmelerden ziyade net düşüşler yaşanıyor.

Economist’in istihbarat biriminin hazırladığı “Demokrasi Endeksi” ise savaş ve çatışmaların mevcut anti-demokratik eğilimleri daha da kötüleştirmesi nedeniyle, 2022’de 5.29 olan dünya toplam puanını 2023’te 5.22’ye düşürdü. Dünya nüfusunun yüzde 45.5’i bir tür demokraside yaşarken, insanların sadece yüzde 7.8’i ya da onda birinden daha azı ‘tam demokrasi’de, yüzde 39.4’ü ise otoriter yönetim altında yaşamakta.

Hal böyleyken dünyanın birçok bölgesinde 1 Mayıs İşçi Bayramı coşkuyla kutlanıyor, birçok bölgede ise kısıtlamalar, polis kordonu ve yoğun güvenlik önlemleri eşliğinde sancılı geçiyor:

Avrupa

Her yıl 1 Mayıs’ta kutlanan İşçi Bayramı, pek çok ülkede işçi haklarını kutlamak amacıyla kutlanıyor. Aynı zamanda ekonomik şikayetleri ya da siyasi talepleri dile getirmek için de bir fırsat. Komşu Yunanistan her yıl olduğu gibi 1 Mayıs’ı coşkuyla kutlayan ülkeler arasında yerini aldı. Başkent Atina’da bir araya gelen coşkulu kalabalık sendikalar eşliğinde parlamento binası önüne yürüdü.

Mücadeleci İşçi Sendikası Cephesi (PAME), Memur Sendikaları Konfederasyonu (ADEDY) ve İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (GSEE) çağrısı eşliğinde düzenlenen yürüyüş öncesinde güvenlik tedbirleri kapsamında parlamento çevresi yakınlarındaki bazı caddeler trafiğe kapatıldı. Parlamento binasının bulunduğu Sintagma Meydanı’ndaki metro istasyonunun da kapatılması alana ulaşımı zorlaştırdı.

Birçok katılımcı ellerinde Filistin bayraklarıyla yürüdü, “Filistin’e özgürlük” sloganları atarak 7 Ekim’den bu yana Gazze’de devam eden İsrail saldırılarına tepki gösterdi. Atina Öğrenciler Birliği’ne bağlı bir grup protestocu da parlamento binası önünde büyük bir Filistin bayrağı açtı.

On May Day, crowds fill European streets with solidarity, as thousands converge in Athens’ Syntagma Square, waving Palestinian flags and supporting protesting US students https://t.co/CoCi7tkV6L pic.twitter.com/8f9HaiqGlT

— Anadolu English (@anadoluagency) May 1, 2024

Nikos Mavrokefalos yürüyüşte yaptığı konuşmada “Haklarına ve haklı taleplerine yönelik büyük bir baskıyla karşı karşıya olan Amerika Birleşik Devletleri’ndeki öğrencilerle dayanışma içinde olduğumuzu ifade etmek istiyoruz” dedi ve “İşçilerin sömürüye hayır, yoksulluğa hayır, yüksek fiyatlara hayır dediği mesajını vermek istiyoruz” diye ekledi.

Almanya’daki bir pankartta “Zenginleri vergilendirin” yazıyordu. Sendikaların çağrısıyla başkent Berlin olmak üzere birçok kentte toplanan protestoculara Filistin bayraklarını temsilen karpuz simgeli flamalar eşlik etti.

Hoch der 1. Mai! #solidaritaet #freundschaft #gerechtigkeit #frieden pic.twitter.com/lZW4uUvFI6

— Jürgen Czernohorszky (@ChairNoHorseKey) May 1, 2024

Zaman zaman göstericilerle polis arasında arbede yaşandı.

#b0105

Der DGB hat versucht, zusammen mit der Polizei den Klassenkampf Block von der 1. Mai Demo auszuschließen.

Aber wir lassen uns nicht spalten! Gemeinsam sind wir als Block bis zum Ende der Demo gelaufen. #ErsterMai pic.twitter.com/I4HPPjynrA

— Solidaritätsnetzwerk Berlin (@solinetzberlin) May 1, 2024

Paris’te protestocular Place de la Republique’de Fransa’nın başlıca sendikalarının öncülüğünde daha iyi ücret ve çalışma koşulları talep eden bir yürüyüş için toplandı.

Üç aydan kısa bir süre sonra 2024 Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapacak olan Fransa’nın başkentindeki yürüyüşe Filistin yanlısı gruplar ve Olimpiyat karşıtı aktivistler de katılım gösterdi. Yürüyüş sırasında polisle göstericiler birbirine girdi. Olimpiyatlar Oyunları’nı protesto eden göstericiler beş halkalı olimpiyat sembolü yaktı.

It’s May Day and we’re seeing mass worker resistance on the streets of France. As usual the cops are out in force to spoil all the fun. Solidarity comrades. The workers united will never be defeated. #antireportpic.twitter.com/KUyEhnCiSc

— GhostofDurruti (@DurrutiRiot) May 1, 2024

İspanya’nın başkenti Madrid’de 1 Mayıs İşçi Bayramı düzenlenen yürüyüşle kutlandı. Gran Via caddesinde toplanan göstericiler, ünlü Plaza Espana meydanına gelerek yürüyüşlerini tamamladı. Gösteriye, Genel İşçi Sendikası (UGT) lideri Jose María Alvarez Suarez (ortada solda) ile İşçi Komisyonları Sendikası (CCOO) lideri Unai Sordo da (ortada sağda) katıldı.

🇪🇸 | Los sindicatos progresistas próximos al sanchismo se pasean por Madrid este 1 de Mayo subvencionados, entre otros, por el Gobierno de Isabel Díaz Ayuso, que financió con 32 millones de euros a aquellos que velan exclusivamente por los intereses del Gobierno de España. pic.twitter.com/1XxB3bebAf

— ʜᴇʀQʟᴇs (@herqles_es) May 1, 2024

İsveç’in başkenti Stockholm’de de 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla Filistin’e destek gösterisinde, İsrail’in Gazze’ye saldırıları protesto edildi.

İngiltere’nin başkenti Londra’da da göstericiler Clerkenwell Green semtinde toplanarak Trafalgar Meydanı’na yürüdü. Göstericiler burada basın açıklaması yaptı, hükümetten taleplerini dile getirdi.

Gathering for the May Day march in London . Clerkenwell Green to Trafalgar Square. #MayDay pic.twitter.com/xvVrVvnt2U

— Dr Susan Grey (@SJG99) May 1, 2024

Bir grup gösterici de Filistin bayraklarıyla yürüyüşe katılım gösterdi, İsrail’e seslenerek “İşgali sonlandır” ve “Filistin özgür olacak” sloganları attı.

🚨BREAKING: On May Day, over 1,000 workers are blockading the UK Trade Department in London and BAE Systems’ arms factories in Scotland, Wales and Lancashire 🇵🇸 🚩 #StopArmingIsrael pic.twitter.com/1SA89rZ5ju

— Workers for a Free Palestine (@Workers4Pal) May 1, 2024

Asya ülkeleri: Güney Kore, Japonya, Tayvan…

Dünya 1 Mayıs’ı kutlarken işçiler ve aktivistler Asya’nın dört bir yanında sokaklara döküldü. Çarşamba günü diğer ülkelerin yanı sıra Güney Kore, Japonya, Tayvan ve Filipinler’de de gösteriler düzenlendi. Yürüyüşçüler artan fiyatları protesto etti ve daha fazla işçi hakkı talep etti.

Güney Kore’nin başkenti Seul’de binlerce protestocu şarkı söyledi, bayrak salladı ve şehir merkezinde yürümeden önce emek yanlısı sloganlar attı. Organizatörler mitingin öncelikli amacının Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol liderliğindeki muhafazakar hükümetin izlediği emek karşıtı politikalara yönelik eleştirileri arttırmak olduğunu söyledi.

Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonu lideri Yang Kyung-soo yaptığı konuşmada “Yoon Suk Yeol hükümeti altında geçen iki yılda emekçilerimizin yaşamları umutsuzluğa sürüklendi” dedi: “Bu iktidarı görmezden gelemeyiz. Onları kendimiz için iktidardan indireceğiz.”

Happy Labour Day to all workers, the people who made sure everything runs like a well oiled machine. Without the people the economy would grind to a halt,but our importance often forgotten and misused. Here’s to better treatment and empowerment of workers everywhere. From Seoul pic.twitter.com/BzkOFOZiNs

— Ayu Musa (@ayuscure) May 1, 2024

Güney Kore’nin diğer birçok şehrinde de benzer mitingler düzenlendi. Polis düzeni sağlamak için binlerce memuru seferber etti ancak herhangi bir şiddet olayı yaşanmadı.

Japonya’da 10 binden fazla kişi Tokyo şehir merkezinde toplanarak fiyat artışlarını dengeleyecek kadar maaş artışı talep etti. Ulusal İşçi Sendikaları Konfederasyonu lideri Masako Obata azalan ücretlerin Japonya’daki pek çok işçiyi ağır yaşam koşulları altına soktuğunu ve gelir eşitsizliğini arttırdığını söyledi.

“Bu 1 Mayıs’ta, haklarını savunan dünyanın dört bir yanındaki işçi kardeşlerimizle birleşiyoruz” diyen Obata, tüm işçilere “Banzai!” yani “Var olun” diye seslendi.

Tayvan’da ise yüzden fazla işçi sendikasından binden fazla temsilci işçi hakları yasalarının değiştirilmesi talebiyle Taipei şehir merkezinde sokaklara döküldü. Ellerinde pankartlar taşıyan ve sloganlar atan göstericiler başkentte saatlerce yürüyerek yasanın daha yüksek ücretler, daha iyi çalışma koşulları ve emeklilik paketlerini içerecek şekilde revize edilmesini talep etti.

#FPLive: March in Taipei to Mark Labour Day; Participants Gather Outside The Parliament. https://t.co/1ptepywtSu

— Firstpost (@firstpost) May 1, 2024

Filipinlerin başkenti Manila’da da yüzlerce işçi ve aktivist kavurucu yaz sıcağında, gıda ve petrol fiyatlarının yükseldiği bir ortamda ücret artışı ve iş güvencesi talebiyle yürüdü.

Çevik kuvvet polisi protestocu işçilerin başkanlık sarayına yaklaşmasını engelledi, protestocularla polis arasında arbede yaşandı. Kızıl bayraklar sallayan ve ellerinde “Yaşamak için çalışıyoruz, ölmek için değil” ve “Fiyatları düşürün, maaşları artırın” yazılı pankartlar taşıyan protestocular, Filipinli işçilerin karşılaştığı zorlukları anlatan konuşmaları dinledi ve sloganlar attı.

Heavy clashes erupted in Manila as Philippine police attempted to break up the May Day protests. Police fired water cannons at protesters and made several violent arrests as workers and youths took to the streets on International Workers’ Day.

Police began attacking the… pic.twitter.com/nhQBySdYAW

— red. (@redstreamnet) May 1, 2024

Şehrin ana toplu taşıma aracı olan jeepneylerin sürücüleri de üç günlük grevi sona erdirdikleri için mitinge katıldılar. Oldukça süslü araçların operatörleri, hükümetin modernizasyon programının genellikle köhne olan araçlarını başkent sokaklarından kaldırmasından korkuyor.

Güney Amerika

Şili’nin başkenti Santigo’da vatandaşlar 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü için bir araya geldi. Yürüyüşe sendikalar, siyasi partiler ve çeşitli sosyal örgütler katıldı. Düzenlenen gösteride protestocular polisle karşı karşıya geldi.

Venezuella’nın başkenti Karakas’ta, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamaları kapsamında yürüyüş düzenlendi. Yürüyüşe Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro da katıldı.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, 1 Mayıs kutlamalarında halka konuşma yaptı. Konuşma sırasında Gazze’de Filistin halkına yönelik devam eden saldırıları nedeniyle yarından itibaren İsrail ile diplomatik ilişkileri keseceğini açıkladı.

In a May Day address in Bogotá, President Gustavo Petro announced that Colombia will break diplomatic relations with Israel. pic.twitter.com/eDwMRfWLbT

— Kurt Hackbarth 🌹 (@KurtHackbarth) May 1, 2024

Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te Arjantin Genel Çalışma Merkezi’nin miting çağrısı üzerine binlerce kişi, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü kutlamak ve hükümetin önerdiği reform tekliflerini protesto etmek için bir araya geldi. Başkentin sokaklara dökülen Arjantinli işçiler, Temsilciler Meclisi tarafından oylanmış olan Temel Kanun’daki reform önerilerine karşı tepkilerini dile getirdiler. Polis, bölgede güvenlik önlemleri aldı.

🇦🇷🚨‼️ Protests against Javier Miley’s reforms took place in Argentina on May Day. pic.twitter.com/a3ewc6tp4i

— TabZ (@TabZLIVE) May 1, 2024

1 Mayıs bayram ama İstanbul’da sıkıyönetim gibi… Bugün hareket etmek de, bir yerden bir yere gitmek de çok zor

Görüşme öncesi 1 Mayıs restleşmesi: Erdoğan yasakta, Özel Taksim’de ısrarcı