Kadınlar soyadlarını geri aldı… AYM’den devrim gibi karar

Anayasa Mahkemesi (AYM) kadınların evlendikten sonra eşinin soyadını almasına hükmeden kanun maddesini kaldırdı. İstanbul 8. Aile Mahkemesi, AYM’ye yaptığı başvurunun gerekçesinde erkeğin doğumla kazandığı soyadını ömrü boyunca kullanması mümkünken, aynı hakkın kadına tanınmamasının eşitlik ilkesi ile bağdaşmadığını belirtmişti. AYM ise söz konusu düzenlemeyi iptal gerekçesini “Evlenmeden önceki soyadının, evlendikten sonra da tek başına kullanılması bağlamında kadın ve erkek arasında kuralla öngörülen farklı muamelenin nesnel ve makul bir temele dayanmaması sebebiyle eşitlik ilkesini ihlal ettiği sonucuna ulaşılmıştır” ifadeleriyle açıkladı.

Bu karara AYM üyeleri; Kadir Özkaya, Muammer Topal, Yıldız Seferinoğlu, Selahaddin Menteş, İrfan Fidan ve Muhterem İnce karşı oy kullandı. Karar 9 AYM üyesinin oyuyla kabul edildi. Mahkeme üyesi Muammer Topal’ın  itiraz gerekçesinde şunları söyledi:

Söz konusu kararı, kadın örgütleri ve siyasi partilerin kadın temsilcileri çoğunlukla olumlu karşıladı. CHP Kadın Kolları Genel Başkanı Aylin  Nazlıaka, Meclis’te kadının kendi soyadını taşımasına dair hakkı olduğunu defalarca dile getirdiğini söyledi ve “Sonunda oldu” dedi. AYM’nin çok önemli bir karara imza attığını söyleyen Nazlıaka “AYM, erkeğin kendi soyadını ömrü boyunca kullanırken kadına bu hakkın tanınmamasını eşitlik ilkesine aykırı buldu. Artık soyadında karar kadınların!” sözleriyle memnuniyetini dile getirdi.

10 Haber’e konuşan AK Parti Kayseri Milletvekili Hülya Nergis ise kadının kendi soyadını kullanmasını olumlu bulduğunu söyledi ve kadınların zaten kendi soyadlarını kullanmakta olduğunu ifade etti. Bu kararın olağanüstü ya da devrim niteliğinde olmadığını söyleyen Nergis, “Bu malumun ilanı gibi bir durum. Hani isteğe bağlı. Zaten Türkiye’de isteyen kızlık soyadını kullanabiliyor. Nitekim kızlık soyadıyla ünlü olan, tanınan, bilinen kişiler ilk soyadını daha ziyade kamuoyu önünde kullanıyor. Sadece resmi kurumlarda eşinin soyadını ifade ediyorlardı. Bu çok olağanüstü, çok farklı bir şey olarak gelmedi bana” dedi.

Kendisinin muhafazakar bir insan olduğunu söyleyen Nergis sözlerini şöyle noktaladı: “Aile birliğinin devamı anlamında, sağlıklı bir aile düzeni anlamında ben kendim eşimin soyadını taşımayı doğru bulurum. Ben böyle bir tercih yapmam. Ama bu konuda tabii herkesin kendi fikridir. İsteyen istediği şekilde hareket eder saygı duyarım.”

TİP’in kadın örgütü olan TİP’li Kadınlar da kararı memnuniyetle karşılayanlardan. Sosyal medyada açıklama yapan TİP’li Kadınlar isimli Twitter hesabı, “Kadınların eşitlik mücadelesi dünden bugüne sürüyor. Anayasa Mahkemesi Medeni Kanun’un “Kadının Soyadı” başlıklı maddesinde yaptığı değişiklikle, kadınların evli oldukları erkeklerin soyadını taşıma zorunluluğunu kaldırdı. Mücadeleye devam, yaşasın kadın dayanışması!” dedi.

Yeni karar, 9 ay sonra yürürlüğe girecek. Karardan önce kadınlar kendi soyadlarını eşlerinin soyadıyla birlikte kullanabiliyordu. Eğer dava açarlarsa sadece kendi soyadlarını da kullanabiliyorlardı ama yine de dava sonuçlanana kadar kadınlar, evlendikleri erkeğin soyadını taşımak zorundaydılar.

Bir siyaset klasiği: Erdoğan, Kılıçdaroğlu’nun elini AYM’de de sıkmadı