Elif Şafak Frankfurt Kitap Fuarı’nı açtı: Edebiyat direnişin ve umudun eylemi olmalı
Frankfurt Kitap Fuarı'nda bir kriz daha. Dün fuarda açılış konuşmasını yapan filozof Slavoj Zizek kürsüde Filistin'in adını anınca susturulmak istendi. Zizek "Filistin'i konuşmadan Ortadoğu'ya barış gelmez" dedi.
Frankfurt Kitap Fuarı Filistinli yazar Adania Shibli’ye verileceği duyurulan LiBeraturpreis Ödülü’nün törenini iptal etme kararının ardından açılışını da bir başka krizle yaptı. 75’incisi düzenlenen fuarda açılış konuşması yapan filozof Slavoj Zizek Filistinlilerin de dinlenmesi gerektiğini söyleyince, katılımcılar konuşmasını böldü, bazıları salonu terk etti.
Zizek Hamas’ın İsrail halkına yönelik saldırılarını kınarken Filistinlileri de dinlemek ve çatışmayı anlamak için olup bitenlerin arka planına dikkat etmek gerektiğini söyledi. Kendisinden önce kürsüye gelen konuşmacıları da eleştirdi. Konuşmacıların İsrail hakkında konuştuğunu ancak Filistinliler hakkında tek kelime etmediğini vurgulayarak Almanya’nın konuya ilişkin ‘analiz yasağı’ getirdiğini öne sürdü. Hamas’ın İsrail halkına yönelik saldırılarını kınadı; Filistinlileri de dinlemek ve çatışmayı anlamak için olup bitenlerin arka planına dikkat etmek gerektiğini söyledi.
Speaking at the Frankfurt Book Fair, Slavoj Žižek pointed out that none of the other speakers even mentioned the mass destruction in Gaza, and suggested Germany has instituted a "ban on analysis" of the conflict. He was then interrupted and heckled. https://t.co/w0HB2Sg7U3
— Loren Balhorn (@fraubalhorn) October 18, 2023
Zizek Filistinli yazar Adania Shibli’ye verilecek ödül töreninin iptal edilmesini de “skandal” olarak nitelendirdi. İsrail ve Filistin söz konusu olduğunda daha nüanslı tartışmalar yapılması ve tepkiler verilmesi gerektiği çağrısında bulundu. Ayrıca “Filistin sorununu çözmeden Ortadoğu’da barış olmayacak. Filistin haklarını savunmak ve antisemitizmle mücadele etmek gerekir” dedi.
Zizek iki gün önce Project Syndicate için kaleme aldığı yazıda da benzer ifadeler kullanmıştı:
“Bu bir ütopya gibi gelebilir ama iki mücadele aslında aynı bütünün parçasıdır. İsrail’in kendini terör saldırılarına karşı savunma hakkını koşulsuz olarak destekleyebiliriz ve desteklemeliyiz. Ama aynı zamanda Gazze ve işgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinlilerin gerçekten çaresiz ve umutsuz şartlarına koşulsuz sempati göstermeliyiz. Bu pozisyonda bir “çelişki” olduğunu düşünenler çözümü etkin şekilde engelleyenlerdir.”
Zizek’in konuşması devam ederken Hessen eyaletinin antisemitizmden sorumlu yetkilisi Uwe Becker de dahil olmak üzere çok sayıda katılımcı salonu terk etti. Becker, Zizek’in “Hamas’ın suçlarını önemsizleştirdiğini” söyledi: “Filistinlilerin hakları ve acıları hakkında da konuşulabilir. Ancak bu adaletsizlik, kitlesel şiddet ve terörizmle aynı kefeye konamaz. İfade özgürlüğünün bile eşitlenemeyecekleri bir bağlamda olayları göreceleştirdiği, önemsizleştirdiği ve eşitlediği bir sınırı var.”